70% van de Vlaamse scholen kampt met de problematiek van onbetaalde schoolfacturen. Gemiddeld wordt tien % van de schoolrekeningen niet betaald. Twee Oostendse scholen stappen in een project van de Vlaamse overheid om iets te doen aan de onbetaalde schoolfacturen: het Ensorinstituut en het Sint-Jozefsinstituut. “Het probleem is aanzienlijk”, zegt directeur Barbara Himpens van het Ensorinstituut. “Het gebrek aan liquide middelen verlamt ons om verder te doen.”
Deze reportage maakt deel uit van ons Dossier Weer naar school.
De vzw SOS Schulden Op School, die al 20 jaar scholen sensibiliseert rond armoede, hield in mei-juni 2016 een grote bevraging in de Vlaamse scholen naar de onbetaalde schoolrekeningen. Uit hun rondvraag bleek dat 70% van de scholen met het probleem te maken krijgt en dat de openstaande facturen gemiddeld 8.600 euro per school bedragen. Het grootste deel van de scholen ervaart dit als een groot probleem.
In september start de Vlaamse overheid een project ‘Samen tegen onbetaalde schoolfacturen’. Tien West-Vlaamse scholen doen mee. Naast scholen in Torhout, Waregem, Brugge, Kortrijk, Roeselare en Diksmuide zijn dat ook het Ensorinstituut en het Sint-Jozefsinstituut in Oostende. Ze krijgen allemaal een traject op maat aangeboden om armoede en onbetaalde facturen aan te pakken. Directeur Barbara Himpens van het Ensorinstituut weet nog niet wat het project voor haar school zal inhouden, maar verwacht er veel van.
Vernieuwingen
“Wij zoeken nieuwe ideeën om het probleem van openstaande facturen aan te pakken en hopen die via het project te vinden”, vertelt de directeur. “Ik heb geen cijfers van het aantal openstaande facturen in onze school, maar het is een aanzienlijk aandeel. Ouders denken al te vaak dat onderwijs gratis is. Maar dat is niet leefbaar voor een school. Het leidt tot een tekort aan liquide middelen, wat ons verlamt om verder te doen.
“Voor enkele dossiers vroegen we een incassobureau, maar dat is het allerlaatste”
We beginnen met herinneringen te sturen aan de slechte betalers, maar vorig jaar waren er enkele dossiers waar we het geld lieten invorderen door een incassobureau. Maar dat is voor ons het allerlaatste.”
“Dit jaar voeren we wel enkele vernieuwingen door. Zo zullen we de factuur opsplitsten in drie facturen per schooljaar en zullen we ook veel duidelijker communiceren wat er allemaal in de schoolrekening vervat zit. We werken nu ook met een online webshop voor de aankoop van boeken. Bovendien laten we de boeken nu meer en meer door de leerlingen zelf aankopen bij externe firma’s. Als aan een externe firma betaald moet worden, dan is dat dwingender dan als de school vraagt om te betalen.”
Geen zicht op kosten
“Wij merken dat heel wat scholen eigenlijk geen zicht hebben op het totale kostenplaatje voor de leerlingen“, weet Onderwijsschepen Tom Germonpré. “Dikwijls zijn het de leerkrachten die hun leerlingen elk apart vragen om een boek te bestellen, zonder dat de school op de hoogte is van de totaalsom. Dan schrikken ze als ze de oefening maken hoe hoog de bedragen zijn. Dat gaat tot 600, 700 euro voor schoolboeken alleen.”
“Wij bieden aan alle secundaire scholen in Oostende een begeleiding door de vzw SOS Schulden Op School om enerzijds de kosten te reduceren en anderzijds alle kosten voor de leerling in kaart te brengen”, vertelt de schepen. “Daarnaast sturen we ook ervaringsdeskundigen naar de basisscholen om aan directie en leerkrachten uitleg te geven over de impact van de schoolfactuur op een gezin. Wij ondersteunen kwetsbare leerlingen ook met onderwijscheques om hun schoolrekeningen te betalen.”
“Factuur zo laag mogelijk houden”
Ook het Sint-Jozefsinstituut tekende in op het project van de Vlaamse overheid. “Dat deden we vooral om ideeën te krijgen om de factuur zo laag mogelijk te houden”, zegt directeur Ann Vergote van Petrus & Paulus campus centrum, waar het Sint-Jozefsinstituut toe behoort.
“Net als elke school krijgen wij te maken met facturen die moeilijk betaald worden”, aldus Ann Vergote. “Maar dat probleem is bij ons niet groter dan in andere scholen en we stapten ook niet zozeer in dit project voor de betaalproblemen. We willen wel bekijken hoe we de factuur voor de leerlingen zo laag mogelijk kunnen houden. Zo zullen we ook de schulden van de leerlingen verlagen. We merken dat de schoolfacturen hoog oplopen en daar willen we iets aan doen. We hopen dat het project ons daarvoor op ideeën kan brengen.”
Weer naar school
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier