Oudste café van Houthulst wordt al 100 jaar gerund door dezelfde familie: “We zouden het niet kunnen missen”

© Annie Callewaert / repro ACK
Annie Callewaert
Annie Callewaert Medewerker KW

Café De Vierweg in de Vijverstraat 64 in Klerken bij Houthulst bestaat 100 jaar. Daarmee is het niet alleen het oudste café van Houthulst, maar ook nog het enige dat al zo lang door dezelfde familie wordt uitgebaat. “Zowel mijn broer als ik zijn in het café geboren”, vertelt huidig uitbaatster Denise Marchand.

Het verhaal van het café begint in 1922 met de grootouders van de huidige waardin, Denise Marchand (71). Denise is de derde generatie die klanten bedient in Café De Vierweg. “Het begon met mijn grootouders, René Beauprez en Emiliana Barbier, in de volksmond Emily genoemd”, vertelt Denise. “Zij kregen vier kinderen: Emma, Kamiel, Laura en Irma. Het paar ging leuren, zo verdienden ze de kost en konden ze hun vier kinderen alles geven wat nodig was. Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak waren zij aan het leuren in Frankrijk, terwijl hun dochtertje Emma en zoontje Kamiel bij de grootouders waren, de ene bij de ouders van moeder, de ander bij de ouders van vader. Tijdens de oorlog werd Laura geboren, maar het kindje bleef helaas maar een paar weken leven. Op 5 januari 1918 werd Irma geboren, net toen er één dag wapenstilstand was.”

Toen de oorlog op 11 november 1918 eindelijk eindigde, wilde Denises grootvader niet naar België terugkeren. “Drie jaar lang hebben ze in Frankrijk rondgereisd om er hun ouders en kinderen terug te vinden, die ook het oorlogsgeweld waren ontvlucht. Pas toen ze elkaar hadden teruggevonden, trok het gezin samen terug naar België.”

Heropbouw

De thuiskomst was echter niet wat ze ervan verwacht hadden: hun huis bleek helemaal verwoest te zijn. “Gelukkig vonden ze onderdak bij de buren, waar ze in een schuurtje konden slapen op stro. In 1922 slaagden ze erin om hun huis opnieuw op te bouwen. Het koppel startte er met een herberg en kolen- en paardenhandel. Het leuren, zoals ze voor de oorlog hadden gedaan, was daarmee definitief voorbij”, vertelt Denise.

“Sommige klanten heb ik zien opgroeien en komen nu zelf langs met hun kinderen” – uitbaatster Denise Marchand

“René reisde wel een keer naar Amerika, met het idee dat ze er misschien een toekomst voor hun gezin konden opbouwen. Toen hij er eenmal was, schreef hij echter een brief naar zijn vrouw waarin hij vroeg om zeker niets te verkopen, omdat hij besefte dat geen ander land aan België kon tippen.” René keerde terug en bleef met zijn gezin in de Vijverstraat wonen, waar ze herberg De Vierweg verder uitbouwden.”

Niet Studeren

Intussen kwam de volgende generatie er al aan. “Irma, de jongste dochter van René en Emily, die in de volksmond Jeanje van den hoek werd genoemd, liep school in Sint-Kristoffel. Ze wou heel graag onderwijzeres worden, maar van studeren was geen sprake. De andere kinderen hadden ook moeten werken, dus moest zij niet denken dat ze wel verder kon studeren. Zo was dat in die tijd”, aldus Denise. “Op 23 augustus 1941 trouwde Irma met Kamiel Marchand, een boer die enkele tientallen meters verderop woonde. Zij zetten de zaak verder, ook tijdens de Tweede Wereldoorlog.”

De Vierweg opende voor het eerst de deuren in 1923.
De Vierweg opende voor het eerst de deuren in 1923. © repro ACK

Kamiel en Jeanje kregen twee kinderen: René, geboren in 1946, en Denise, geboren in 1951. René is getrouwd met Greta Boey en is de vader van Bart en Koen, die zelf ook al voor een aantal kinderen zorgden. De achterkleinkinderen zijn Briek, Loïc, Anna Victorine, Bent en Nore.

Het café

“Zowel René als ik zijn in het café geboren”, gaat Denise verder. “Na zijn huwelijk verhuisde René, maar ik bleef hier wonen om het café open te houden. Ik doe het heel graag, tussen de mensen zijn is iets wat ik niet kan missen. Het is wel zo dat wie achter de toog staat empathie moet hebben, want klanten komen hun diepste zielenroerselen vertellen. Je leeft mee met hun vreugde en verdriet: je bent er om hen te steunen als het nodig is, maar gelukkig ook om mee te genieten van de goede tijden en af en toe samen te kunnen lachen.” Volgens Denise is kunnen zwijgen de beste eigenschap van een cafébazin. “Je mag niet gaan doorvertellen wat je is toevertrouwd. Je mag absoluut nooit het vertrouwen van de klanten schenden.”

Nore, Anna-Victorine, Koen, Loïc, Bart en Bent Marchand, Greta Boey, René en Denise Marchand, Gino Keirschieter, burgemeester Jeroen Vandromme en Kris Delheye.
Nore, Anna-Victorine, Koen, Loïc, Bart en Bent Marchand, Greta Boey, René en Denise Marchand, Gino Keirschieter, burgemeester Jeroen Vandromme en Kris Delheye. © Annie Callewaert

100 jaar De Vierweg

Denise was 13 jaar en 7 maanden toen ze begon te werken in de zaak van haar ouders, toen er naast de herberg ook een winkel was. Intussen, bijna 51 jaar later, baat Denise De Vierweg nog altijd uit. “Het is vooral op vraag van de klanten dat ik verder doe. Sommige klanten komen hier al drie generaties lang, van grootouder tot kleinkind. Sommigen heb ik geboren weten worden: ik zag hen opgroeien, trouwen en zelf kinderen krijgen, die intussen ook al kinderen meenemen. Dat vind ik heel aangenaam”, vertelt Denise. “Dat ik hier vandaag 100 jaar mag vieren is met grote liefde en dankbaarheid naar mijn ouders en grootouders toe. Daarom heb ik alle klanten en de hele familie uitgenodigd, om samen het glas te heffen op 100 jaar Herberg De Vierweg.” Zolang haar gezondheid het toelaat, wil Denise Marchand het café verder uitbaten.