“Ik heb lang gedacht dat ik niets te vertellen heb”: Charlotte Vandermeersch is master van Filmfestival Oostende

Hoe voelt het voor Charlotte Vandermeersch om als Master van het filmfestival gevraagd te worden? “Ik kon het eigenlijk eerst niet goed geloven. Ik voel me ook niet direct een ‘master’ in wat ik doe, maar blijkbaar wordt mijn parcours toch gesmaakt. © Athos Burez
Nancy Boerjan

Oostende trapt haar evenementenseizoen ook in 2025 af met het filmfestival, een gebeuren waar heel filmminnend Vlaanderen graag bij wil zijn. Met nieuwe films, series en documentaires, interviews en awards, en een eigenzinnige cinemaselectie gemaakt door de ‘master’ van dienst. Deze keer is dat Charlotte Vandermeersch, een actrice die sinds ze samen met haar man Felix Van Groeningen het wondermooie ‘De Acht Bergen’ regisseerde, beseft en bewijst dat ze nog wel meer in haar mars heeft.ars heeft.ars heeft.

Het nieuwe jaar is pas drie dagen jong als Charlotte Vandermeersch (41) al op het vliegtuig richting India zit. Haar man en regisseur Felix Van Groeningen wil er zich verder verdiepen in yoga, terwijl zij haar zinnen op schrijven zet. Het scenario voor hun tweede film samen na De acht bergen wil ze klaar hebben voor eind januari het Filmfestival in Oostende begint. Daar is ze zelf al jaren een vaste bezoeker en fan van, sinds de start in 2007. “Ik kom al mijn hele leven regelmatig in Oostende. Mijn grootouders woonden hier jarenlang, recht tegenover Kinepolis. Ik was er dus altijd al bij, én enthousiast over. Oma woont nu in Knokke-Heist, maar wij komen nog regelmatig naar het appartement in Oostende, er is een mooi cultureel aanbod van FFO tot Theater aan Zee -, mijn goeie vriendin Shannah Zeebroek houdt er Café du Parc open… Oostende is toch altijd een beetje als thuiskomen voor mij.”

Gevraagd worden als Master voor Filmfestival Oostende: hoe voelt dat?

“Ik kon het eigenlijk eerst niet goed geloven. Ik voel me ook niet direct een ‘master’ in wat ik doe, maar blijkbaar wordt mijn parcours toch gesmaakt. Door die vraag realiseerde ik me dat ik inderdaad al twintig jaar bezig ben met theater en film, op verschillende manieren, en dat ik blijkbaar wel een vorm heb gevonden om met een publiek te communiceren.”

“En ik heb het aanbod heel graag aanvaard. Het thema kiezen, films selecteren, de promo opbouwen… Het was allemaal boeiend. En straks mag ik dan gastvrouw zijn op het festival, daar kijk ik echt naar uit.”

Hoe ga jij je stempel zetten op FFO 2025?

“Ik heb altijd de woorden onthouden van mijn lagere school-leraar Marc de Bel: ge moet uw fontanel niet laten toegroeien. Hij bedoelde daarmee dat we onze fantasie moeten laten leven, we ons moeten laten vervoeren, ook in het gewone, dagelijkse leven. Zo wil ik nu ook als ‘master’ mensen uitnodigen om te geloven in hun zesde zintuig, het meer te waarderen ook, erover in gesprek te gaan met familie en vrienden. Mensen aanzetten om kracht en levensvreugde te vinden ook, in onze fantasie en eigen aanvoelen. Het is belangrijk dat we geloven in onszelf, en ons niet verliezen in de donkerte en tristesse die deze wereld overduidelijk ook kent.”

En dat bracht je bij het thema ‘super natural’?

“Bewust in twee woorden geschreven. Het slaat op wat bovennatuurlijk heet, maar ook op wat net heel natuurlijk is, en toch bijzonder. Zo wonderlijk als bijvoorbeeld een netwerk van heel gewone paddenstoelen in elkaar zit, waartussen processen aan de gang zijn, die je niet kunt zien: zo probeer ik ook als mens aandacht te hebben voor wat ik niet meteen kan zien, maar intuïtief wel aanvoel. Of dat dan spiritualiteit heet, of persoonlijke ontwikkeling, is niet belangrijk: ik vind het gewoon een heel interessant gebied om te verkennen. Alles wat wonderlijk is in het leven, fascineert me én maakt me blij. Want als het leven alleen maar zou zijn wat we echt zíen met de mooie maar ook zo veel lelijke kanten ervan -, vind ik het lastig om te leven.”

“Ik zou graag ooit de rol van een non spelen, ik heb daar affiniteit mee”

“Ik wil kunnen luisteren naar hoe anderen iets ervaren, mijn ogen sluiten en in mijn eigen hoofd vertoeven, of gewoon durven vertrouwen op wat ik voel, ook al kan ik niet uitleggen waarom dat zo is. En film biedt precies de mogelijkheden om dat alles in verhalen te gieten grote of kleine en naar een publiek te brengen. Mensen zouden altijd uit de cinema moeten buitenkomen met een pompend hart: omdat de film hen heeft geraakt, of overdonderd, of omdat ze zich er helemaal in herkenden… Film kan zó rijk zijn.”

Biedt het idee dat er meer is dan wat we zien jou dan een vorm van troost?

“Dat heb ik nodig, ja. Ik ben opgegroeid in een katholieke familie, van mijn vaders kant vrij streng gelovig zelfs. Waarden als naastenliefde en delen met elkaar heb ik met de paplepel binnengekregen. Om de twee weken ging ik naar de kindermis, een bijeenkomst die werd geleid door een heel innemende man die ons vrijuit liet zingen en toneel spelen. Daar ontwikkelde ik mijn eerste verhaaltjes, en speelde die ook, wat ik heel graag deed. In die tijd ook zag ik hoe groot de steun was, die mijn familie toen vond in het geloof. Terwijl ze toch ook, naarmate we opgroeiden, hun stugheid wat lieten varen: mijn oma deelde op een moment plechtig mee dat de ongetrouwde relatie van een nichtje voor haar uiteindelijk even veel waarde had als het huwelijk. Ik vond en vind dat allemaal heel mooi. En het leidde ertoe dat ik ook in mijn leven nu en in de wereld rondom mij op zoek blijf naar de meerwaarde ervan. Dat ik het belang van rituelen ook heb opgepikt. Ik had het eerder nooit gedacht, maar Felix en ik zijn vorige zomer getrouwd. Omdat ik plots inzag dat trouwen een ritueel is, en snapte waaróm we het zouden doen. En het heeft ons deugd gedaan, alles viel in elkaar.”

Jullie maakten de jaren voordien samen de film ‘De acht bergen’. Een bekroning van wat jullie tot dan toe deden?

“Eerder een nieuw begin. Ik heb nooit een carrière of zo voor ogen gehad, het ene project volgt zo’n beetje na het andere. Soms leek me dat een zwakheid, maar ik zie het nu meer als een voortdurend proces: soms bleek iets fantastisch uit te draaien, soms niet. En dat leerde me dan weer dat ik beter naar mijn intuïtie moest luisteren.”

“Oostende voelt altijd een beetje als thuiskomen voor mij”

“Maar De acht bergen, en waar het op is uitgedraaid: dat had ik niet zien aankomen. En het kon ook alleen maar gebeuren doordat ik dit samen met Felix deed, die volhield dat ik het wél kon en dat ik een meerwaarde betekende voor het project. En het bleek waar: we vulden elkaar aan. En ik heb er veel uit geleerd. Ik kan nu zelfs stellen dat De acht bergen mij veranderd heeft. Als actrice sta je op een set, en doe je uiteraard je best, maar je hebt niet écht een idee van wat er verder allemaal komt kijken bij het maken van een film. Ik kijk er naar met andere ogen. Als er vroeger een beetje goed geacteerd werd, vond ik het al gauw prima. Nu kijk ik verder, ik wil weten waarom bepaalde keuzes werden gemaakt. Ik ben veel strenger geworden! (lacht) En daardoor is ook het vertrouwen in mijn eigen intelligentie en aanvoelen gegroeid. Dat gaf me trouwens de moed om de opdracht als master van FFO aan te nemen.”

Charlotte wil mensen aanzetten om kracht en levensvreugde te vinden: “Het is belangrijk dat we geloven in onszelf, en ons niet verliezen in de donkerte en tristesse die deze wereld overduidelijk ook kent.”
Charlotte wil mensen aanzetten om kracht en levensvreugde te vinden: “Het is belangrijk dat we geloven in onszelf, en ons niet verliezen in de donkerte en tristesse die deze wereld overduidelijk ook kent.” © Athos Burez

“Weet je, er zijn mensen die geboren worden als acteur. En ik wil mezelf als actrice niet naar beneden halen, ik doe het ook heel graag, maar het bleef voor mij altijd moeilijk om me de woorden van iemand anders echt toe te eigenen. En ik wilde altijd al wel zelf verhalen maken, alleen heb ik lang gedacht dat ik niets te vertellen had. Maar dat heb ik dus wél, zo blijkt nu.”

Je zou ook op een muzikaal project broeden?

“Ik ben zelf muziek aan het maken, om mee op te treden ook. Maar meer kan ik daar nu nog niet over kwijt. In tegenstelling tot Felix, die zich altijd volledig aan één project wijdt gedurende een tijd, heb ik er doorgaans verschillende projecten tegelijk lopen. Ik ben chaotischer van aard.”

“Impulsiever ook. Want ik ben eigenlijk niet zo’n denker. Ik doe dingen. Soms draaien die goed uit, soms niet. En daarna volgt het verwerkingsproces. Maar ik merk dat ik daar sinds een tijd beter mee om ga. Het voorbije jaar ben ik meer volwassen geworden. En dat maakt het leven niet saaier, wel meer bewust. Durven vertrouwen op mijn keuzes, niet meer álles willen doen.”

Ouder en rustiger?

“Ik ben wat rustiger geworden, ja. Ben graag thuis, in de tuin, bij mijn zoontje… Wat niet betekent dat ik niets meer wil beleven, integendeel. Maar het is nu even tijd om wat ik tot dusver allemaal aan indrukken heb opgeslagen te verwerken, én door te geven aan anderen.”

Wie zijn de acteurs die jij bewondert?

“In Vlaanderen alleen al zijn er veel, echt waar. Ik zag onlangs Janne Desmet in J’aime la vie: prachtig. Dominique Van Malder, Matteo Simoni… rasacteurs gewoon. En verder: Tom Hanks in Forest Gump, zo geloofwaardig als hij daarin iemand met een beperktere vorm van communiceren neerzet, dat is geweldig. Of Eva Green, bekend als bondgirl Vesper Lynd in de Bondfilm Casino Royale, maar ook schitterend in onder meer de serie Penny Dreadfull. En Cate Blanchett! Meryl Streep, Kate Winslet… Ik begrijp niet hoe ze het doen, zó goed zijn die vrouwen. En die hebben ook nog eens kinderen, hé.”

Is dat een evenwicht waar je zelf mee worstelt: werk en gezin?

“Als je een kind hebt, kan het niet anders zeker? Ik vraag me inderdaad wel eens af of ik niet te veel gewerkt heb tijdens de eerste jaren van mijn zoontje. Maar er waren altijd wel projecten waarvoor ik me geëngageerd had, en die wilde ik dan toch ook doen zoals het hoort. Ik probeer er nu meer aandacht voor te hebben, maar het blijft zoeken.”

Welke rollen speel je zelf het liefst?

“Dat vind ik moeilijk te zeggen. Onlangs was ik heel blij dat ik een rechtbankrol kreeg, daar keek ik al lang naar uit, maar de rol op zich viel uiteindelijk tegen. Ik hou er nochtans van om zo’n geijkte rol te spelen, van een openbaar aanklager, of een dokter… En daar dan je eigen invulling aan te kunnen geven. Ja, een onderzoeksrechter of zo, dat lijkt me wel iets wat ik nog wil doen in de toekomst.”

Misschien moet je dan zelf een misdaadreeks schrijven?

“Wie weet?” (lacht)

“Oh, en een non zou ik ook ooit eens willen spelen.”

Euh?

“Wel ja. Omdat ik daar affiniteit mee heb. Ik ging graag op bezinning vroeger op school. Een leven als non, het kloosterleven, heeft me altijd gefascineerd.”

Afzondering en soberheid schrikken je niet af?

“Nee, ik heb tussen mijn twintig en dertig af en toe lange reizen gemaakt in mijn eentje. Zo trok ik ooit alleen door Mongolië, en een maand door het Amazonewoud. Op zo’n reis kwam ik het dichtst bij mezelf, ik voelde me er één met de wereld, minuscuul klein en tegelijk groot. Dat gevoel doet me deugd, en zorgt ervoor dat eens terug thuis, alles in mijn leven en werk moeitelozer wordt.”

Alles over Filmfestival Oostende, van vrijdag 31 januari tot en met zaterdag 8 februari in Kinepolis Oostende, en de filmselectie die Charlotte Vandermeersch daar voor maakte, vind je op www.filmfestivaloostende.be

Partner Content