Donderdag komt Zara Rutherford thuis. We schrijven dit kort voor ze landt op de luchthaven van Kortrijk-Wevelgem, waar ze 5 maanden geleden vertrok voor haar vlucht rond de wereld. Maar zekerheden bestaan niet in de luchtvaart, vertelde ze ons eerder deze week nog tijdens een Zoom-gesprek vanuit Praag.
Toen Zara vertrok waren er nog bedenkingen te maken. De jongedame die 19 jaar geleden in Kortrijk werd geboren – haar grootmoeder Anne Desmet-Vlieghe woont er nog – komt uit een geprivilegieerd milieu en, zo hoorde je dan weer uit de hoek van de klimaatactivisten, de meer 50.000 km die ze met haar ultralichte vliegtuig zou afleggen zou haar ecologische voetafdruk loodzwaar maken.
Maar na het volgen van haar traject kan je alleen maar bewondering hebben voor wat Zara de voorbije maanden presteerde. En eventuele bedenkingen veegt ze zo van tafel.
Milieuvriendelijk vliegen
“De hele reis is door sponsors betaald. Mijn ouders kunnen zo’n wereldreis niet bekostigen, zeker niet voor hun twee kinderen. Want mijn broer gaat binnenkort ook een poging ondernemen.” En het klimaat? “Tja, vliegen heeft een negatieve impact, dat kan je niet ontkennen,” zegt ze.
“Ik heb een vliegtuig gekozen waarvan de uitstoot miniem is. Mijn hele toer heb ik met niet meer brandstof gedaan dan een Boeing 737 in 10 minuten verbruikt. Tegelijk heb ik met mijn recordpoging de interesse gewekt bij meisjes om ook te gaan vliegen. Goed, de luchtvaart is niet erg milieuvriendelijk, maar het gaat de goeie richting uit. Er zullen piloten nodig zijn om de nieuwe elektrische vliegtuigen te besturen. En ik hoop dat daar mede door mijn toedoen meer vrouwen bij zullen zijn dan nu het geval is.”
Dubbel zolang geduurd
Zara vertrok op 18 augustus 2020 en zou normaal gezien begin november aankomen. Uiteindelijk heeft haar tocht dubbel zolang geduurd als aanvankelijk gepland. “Ja, het ging allemaal veel moeilijker dan gedacht. Echt, iedere vlucht werd ik weer met een ander probleem geconfronteerd. Ik mag met dit type vliegtuig niet in de wolken vliegen. De ene keer hingen de wolken veel te laag, de andere keer waren er de bosbranden in Californië, er was altijd iets aan de hand.”
“Zelfs toen ik in Europa aankwam, waar ik dacht van alle problemen verlost te zullen zijn, kreeg ik met heel zware turbulenties te maken. Mijn toestel is uitgerust met een G-kracht alarm, en toen ik ter hoogte van Bulgarije kwam ging dat alarm af door de felle turbulenties daar.”
Geen vangnet
Zara had een heel team dat haar van op afstand bijstond met allerlei raadgevingen. Haar vader Sam, die al zijn hele leven in de luchtvaart zit, was haar vaste lijn. Maar ook een David Dehenauw was een van haar adviseurs. Want het weer bleek het grootste obstakel.
“Achteraf bekeken was het misschien goed geweest om vroeger te vertrekken. Maar als ik de oorspronkelijke planning had kunnen aanhouden, was ik Rusland voorbij geweest voor het er begon te winteren. Ik heb onder meer door het weer heel veel vertraging opgelopen toen ik langs de westkust van de Verenigde Staten vloog. Waardoor ik veel later in Alaska aankwam dan ik me had voorgenomen. En daardoor was mijn visum voor Rusland verstreken en was het een zware opgave om daar goed door te komen, eenmaal dat visum weer in orde was.”
“Als je vluchten van vijf, zes uren maakt en je komt na vier uur vliegen in slecht weer terecht waar je niet doorheen denkt te komen, dan is het de vraag wat je moet doen. Want in die verlaten streken in Rusland is er nergens een ander vliegveld waarnaar je kunt uitwijken. Er is de optie om helemaal terug te keren. Maar heb je daarvoor nog voldoende brandstof? Dat soort vragen.”
Ik ben nog meer gaan beseffen hoe fragiel het leven is
In de vele filmpjes die ze via Instagram, Facebook en Tiktok online zette, en die soms enkele miljoenen keren bekeken zijn, zie je doorgaans een vrolijk lachende tiener. Maar Zara weet intussen dat het leven niet altijd zo lollig is als ze laat uitschijnen. “Ik ben nog meer gaan beseffen hoe fragiel het leven is,” zegt ze.
“Als je jong bent, denk je dat er overal vangnetten zijn. In België, Groot-Brittannië en Amerika is het heel moeilijk om je per ongeluk pijn te doen. Overal zijn er waarschuwingstekens, zijn er mensen die je behoeden voor mogelijk gevaar en wordt gevaar zelfs gesimuleerd om mensen te amuseren, zoals in rollercoasters. Maar daardoor groei je op met een vals gevoel van veiligheid. Terwijl er in realiteit geen vangnet is. Er is geen alarmknop die je veilig terug naar de realiteit brengt. Niemand die de controle overneemt als je even grip verliest. Ik wist dat al wel, maar dat besef drong nu nog veel harder door.”
Honderden verhalen
Ze houdt in ieder geval honderden verhalen over aan haar krachttoer. En ze komt terug als een ander mens, denkt ze zelf. “Ja, ik denk van wel. Ik ben dankbaarder voor de kleine dingen. Rond de wereld vliegen mag dan speciaal zijn, maar thuis tv kijken met je kat is dat ook. Gewoon een wandelingetje in de buurt kan geweldig zijn. Veel zaken waar ik voorheen niet bij stilstond zijn eigenlijk heel speciaal.”
Als straks haar sabbatjaar over is, gaat ze hoogstwaarschijnlijk studeren aan een Amerikaanse universiteit. En als alles volgens plan verloopt is haar jongere broer Mack tegen die tijd als zestienjarige de jongste mens die ooit de wereld rondvloog. Want hij plant in maart een recordpoging. Toch wel heel jong voor zo’n onderneming, denk je dan. Zara gelooft er alvast in.
“Hij is jong, maar het maakt eigenlijk niet zoveel uit hoe oud je bent. Het heeft meer met je vliegervaring te maken. Hij is wellicht de meest rationele, voorzichtige persoon die ik ken. Hij is zich bewust van de gevaren. Voor ik deze reis aanvatte, besefte ik dat ik misschien niet meer thuis zou komen. En je aanvaardt dat. Het gaat er vooral om dat je geen onnodige risico’s neemt. Dat heeft vader ons geleerd. We halen straffe toeren uit, maar met het minimum aan risico’s. En voor de rest moet je hopen op geluk.”
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
