Onze feesten mogen wat kosten: zoveel geven we uit aan cadeautjes en kerstmaaltijden

Negen op de tien respondenten kopen minstens één kerst- of nieuwjaarscadeau. © the_burtons Getty Images
Phebe Somers

Onze feestdagen mogen best wel wat kosten. Dat blijkt uit een exclusieve enquête van deze krant bij meer dan duizend West-Vlamingen. We spenderen al snel 25 euro aan een geschenk en vullen onze magen graag met luxueuze lekkernijen als kreeft en oesters. Een op vier West-Vlamingen is zelfs bereid om andere aankopen uit te stellen voor een weelderig eindejaar.

Na Sinterklaas Kapoentje is het tijd voor de Jingle Bell Rock. Komend weekend halen de meeste mensen de kerstboom van onder het stof en wordt de feestelijke eindejaarsperiode officieel ingeluid. 68,5 procent van de West-Vlamingen wacht tot de goedheilig man is gepasseerd om kerstsfeer in huis te halen.

Dat leren we uit een enquête van Roularta Research, die het gedrag en uitgavepatroon van de gemiddelde West-Vlaming tijdens de eindejaarsperiode in kaart te bracht voor deze krant. Precies 1.234 West-Vlamingen lieten even in hun feestplanning én portefeuille kijken.

Weinig webshoppen

Onder een kerstboom horen cadeautjes, of zo schrijft de traditie het ons toch voor. Negen op de tien respondenten houden deze praktijk levend en kopen minstens één kerst- of nieuwjaarscadeau, in twee derde van de gevallen is dat voor een gezinslid. Wie jonger is dan 50 zou ook al vaker eens een geschenkje voor vrienden of collega’s kopen, denk maar aan de populaire Secret Santa-feestjes. (lees verder onder de grafiek)

Voor wie we kerstman spelen, bepaalt alleszins in grote mate het budget dat we hieraan willen spenderen. Over het algemeen is een bedrag tussen de 25 en 50 euro het meest gangbaar. Binnen vriendengroepen spendeert een derde van de gevers echter iets minder, tussen de 5 en 10 euro. Wie een pakje aan een grootouder, kleinkind of schoonzus moet uitdelen, zou al eens boven de 50 euro durven gaan.

Tot slot zou een vijfde van de West-Vlamingen aan een eigen gezinslid zelfs meer dan 100 euro per cadeautje uitgeven. Opvallend: minder dan de helft van de mensen spreekt een maximumbedrag af met de groep waarin er pakjes uitgewisseld worden. (lees verder onder de grafiek)

Om al die wellnessbonnen, gezelschapspelletjes en andere presentjes te bekostigen, stelt iets meer dan één op vier West-Vlamingen andere aankopen uit tot na de feestdagen. De potjes voor kledij en uitstapjes sneuvelen het eerst. En in tegenstelling tot de globale trends shopt de gemiddelde West-Vlaming voornamelijk in fysieke winkels tijdens de eindejaarsperiode, en dan nog het liefst in eigen provincie. Slechts 5,6 procent van de respondenten geeft aan bijna alle kerstcadeautjes online te kopen.

Eenzaam

Geen feestdagen zonder lekker eten, hét hoogtepunt zelfs voor een vijfde van onze provinciegenoten. Wat er precies op tafel komt, varieert wel. Een op drie West-Vlamingen kiest resoluut voor een traditioneel kerstmaal, zoals opgevulde kalkoen met kroketjes. Voor een bijna even groot deel van de bevolking mag het net een tikkeltje luxueuzer zijn, zij zetten bijvoorbeeld oesters, kreeft of wildgerechten op het menu. Andere topfavorieten zijn fondue, gourmet, raclette of zelfs een uitgebreid hapjes- en tapasbuffet. (lees verder onder de grafiek)

Vooral mannen neigen iets sneller naar de verfijndere cuisine op Kerstmis en Nieuwjaar, maar die maken ze liever niet zelf klaar. Een ruime helft van de vrouwelijke respondenten geeft aan zelf een hele dag in de keuken te zwoegen tijdens de feestdagen, bij de mannen ligt dat aandeel zo’n tien procent lager. Een kwart van de respondenten gaat in zee met een traiteur, nog eens 15 procent schuift bij geliefden of op restaurant de voetjes onder tafel.

In de restgroep is het voornamelijk “de echtgenote” die de feestmaaltijden uit haar hoed tovert. Om te klinken, haalt 70 procent van de feestvierders een flesje bubbels en/of wijn boven, 1 op 10 kiest voor een alcoholvrij aperitiefje (iets anders dan frisdrank of water). (lees verder onder het kader)

Socioloog: “Een enveloppe is not done

De feestdagen lijken misschien een luchtig en vrolijk gebeuren, eigenlijk is het een big business met onuitgesproken conventies en verwachtingen. “Allereerst gelden er verschillende regels rond het geven van geschenken. Zo is er de verrassingsregel: een goed cadeau hoort te verrassen. Ook is geld in se een slecht cadeau, behalve eventueel tussen (groot)ouders en kinderen”, aldus socioloog Dimitri Mortelmans (UAntwerpen). Het budget blijft volgens de professor vaak lang ongewijzigd, hoogstens wordt er eens een ‘indexatie’ toegepast.

Zelfs economische crisissen doen ons zelden afwijken: “Afgesproken cadeaubedragen zijn redelijk stabiel doorheen de tijd. Tenzij iemand in de groep bijvoorbeeld werkloos wordt, natuurlijk”, aldus de professor. Waarom we sneller grijpen naar luxediners is volgens Mortelmans eenvoudig: “Het is bij uitstek een familieaangelegenheid, dat mag al eens wat geld kosten. En de concurrentie tussen supermarkten zorgt ervoor dat we in die periode champagne en kaviaar bijvoorbeeld voordeliger kunnen aankopen dan doorheen het jaar.”

Al dat feestgedruis delen we natuurlijk het liefst met anderen. Een grote meerderheid viert Kerstmis thuis met het gezin, nog eens 40 procent spreekt af met andere familieleden. Bij gezinnen met inwonende kinderen is de trend duidelijk: hoe ouder de kinderen, hoe groter de kans dat er in kleine kring wordt gevierd.

Eén op vijf voelt zich wel eens eenzaam tijdens de eindejaarsperiode

Een kleine 7 procent gaat naar of ontvangt vrienden. Slechts twee procent viert op z’n eentje de geboorte van Jezus. Op oudejaarsavond ligt die verdeling anders: minder dan de helft zet het nieuwe jaar met gezin of familie in, 28 procent doet dat wél met vrienden en zes procent is alleen op 31 december, al is dat volgens de helft van die groep een gewenste keuze. In tegenstelling tot kerst zijn er ook een handvol mensen die oudejaarsavond niet vieren, evenveel respondenten doen dat het liefst in het buitenland.

In welk gezelschap we ook vertoeven, een garantie op gezelligheid is er nooit. Zo voelt 1 op 5 zich wel eens eenzaam tijdens de feestdagen, en opvallend genoeg zijn het niet enkel de senioren die hier last van hebben. Laat dat misschien dé ultieme kerstgedachte zijn: ervoor zorgen dat niemand zich alleen voelt de komende maand.

Ga shoppen op onze kosten! Neem deel aan onze winactie en maak kans op een waardebon van een West-Vlaamse zaak.