Verpleegkundig diensthoofd Stefaan Peene: “In de frontlinie zitten velen op hun tandvlees”

Stefaan Peene is verpleegkundig diensthoofd in het Jan Yperman Ziekenhuis en maakt de coronacrisis vanop de eerste rij mee. Hij looft de collega’s van de covidafdelingen die al maanden in de frontlinie werken. Onder de Menenpoort heeft hij het ook over zijn grootvader die meevocht in WO I en zijn engagement bij Kunstkring Richten.

Als verpleegkundig diensthoofd is Stefaan Peene verantwoordelijk voor de dagelijkse werking, het personeelsbeleid en de implementatie van projecten op enkele afdelingen, onder andere het operatiekwartier. Hoewel hij zelf nog niet veel op de covidafdeling gewerkt heeft, zag hij wel de impact van de crisis bij de collega’s. “Heel wat collega’s van het operatiekwartier helpen op andere afdelingen. Dat is niet simpel, want tegelijk moet het operatiekwartier de klok rond blijven draaien. De impact op de dagelijkse werking is nog altijd heel groot, maar in de tweede golf hebben we wel geprobeerd om de ‘gewone’ zorg zoveel mogelijk te laten doorgaan. Er wordt keihard gewerkt om alles in te halen en in goede banen te leiden. Ik wil dan ook een dikke pluim geven aan de collega’s die nu al weken aan een stuk op de covidafdeling en intensieve zorgen het beste van zichzelf geven. In mijn ogen zijn dat de echte helden van de zorg.”

Is er al sprake van uitputting bij jezelf en jouw collega’s?

“Voor mij is de impact vooral mentaal. Als verpleegkundige word je opgeleid om mensen te verzorgen en te genezen, maar bij deze crisis sta je voor het voldongen feit dat er soms geen genezing mogelijk is. Redelijk frequent zijn er overlijdens en dat is zwaar. Bovendien wordt de gewone werking verstoord en dat brengt toch stress en problemen met zich mee. De mensen die – om de link te leggen met de Menenpoort – aan het front werken, zitten echt wel op hun tandvlees. Hopelijk komt er geen piek van een derde golf, want dan denk ik dat er echt mensen zullen uitvallen. Er wordt soms gezegd: een derde golf kunnen we niet aan, maar we zullen het moeten aankunnen. Als je in de zorg werkt, heb je geen andere keuze. Je kan de boel niet stilleggen en de ingang van het ziekenhuis blokkeren. Dat gaat niet en dat is ook niet de bedoeling.”

Wellicht is het voor jou frustrerend om te zien dat mensen nog altijd de coronaregels aan hun laars lappen?

“Dat is zeker lastig, maar langs de andere kant is het ook des mensen. Nu zijn het coronaregels die overtreden worden, maar anders worden ook regels overtreden. Ik denk aan snelheidsovertredingen of alcohol in het verkeer. Dat zijn ook dingen waar wij in de zorg mee geconfronteerd worden. Het gezag is soms moeilijk te aanvaarden. Ik ben inderdaad al kwaad geweest, maar nu denk ik: iedereen moet voor zichzelf uitmaken wat hij doet en hoever hij gaat. Het is een kwestie van je verantwoordelijkheid op te nemen, én het gezond verstand te laten primeren. En hopen dat de overtredingen geen gevolgen hebben voor de overtreder en zijn geliefden.”

Kom je veel naar de Menenpoort?

“Mijn vrouw en ik gaan regelmatig wandelen. Zeker twee keer per week passeren we onder of langs de Menenpoort. Mijn grootvader langs vaders kant was soldaat tijdens de Eerste Wereldoorlog, samen met zijn twee broers. De oudste van de drie is doodgeschoten op 1 november 1918. Pépé heeft daar nooit veel over verteld. Toen ik in het vierde leerjaar zat, kwam hij wel in de klas vertellen over de gasaanval bij Steenstraete. Ik was toen ongelofelijk trots.”

Wat betekent de Menenpoort voor jou?

“Al die namen… Iedere naam is een kind, man, vriend, broer van iemand. Ze kwamen hier in de modder vechten zonder goed te weten waarom. In het college zat ik in de Scherminkelharmonie en hebben we regelmatig mogen optreden onder de Menenpoort ter gelegenheid van een of andere speciale Last Post. Dat blijft toch iets speciaals”

Liefhebbers van amateurtoneel zullen je misschien nog het best kennen van Kunstkring Richten. Welke rol speel je het liefst?

“Het is natuurlijk altijd geestig als je een zaal aan het lachen kan brengen, maar dat mag evengoed een serieuze rol zijn. In 2008 heb ik de rol van mijn leven gespeeld als kardinaal van het Vaticaan. Dat was een serieuze rol, maar fantastisch om te doen. Ondertussen heb ik toch al in 20 tot 25 producties meegespeeld. Met mijn drukke job was het soms een heel gedoe om daar tijd voor te vinden, maar ik heb het altijd met veel plezier gedaan.”

Wat zijn je voornemens voor 2021?

“Ik hoop voor iedereen dat we naar het normale leven kunnen teruggaan, maar ook dat we een beetje verdraagzaam zijn voor elkaar en dat we content mogen zijn met wat we hebben. Dat is ook iets dat me is opgevallen tijdens de coronacrisis: dat je alles beter in perspectief kunt plaatsen. Een terrasje, toneelvoorstelling, eens lekker gaan eten, naar een voetbalmatch gaan… De gewone dingen, die staan op mijn verlanglijstje voor 2021.”