Ludo Geloen speelt vanaf 10 juni orgel in kathedraal: “Ik dacht dat ik de beiaard meer zou missen”

Al sinds september moet Ludo Geloen zijn geliefde beiaard in de belforttoren missen, maar vanaf donderdag 10 juni zet hij zich opnieuw aan het orgel van de Sint-Maartenskathedraal voor zijn orgelmatinees. De stadsbeiaardier en muziekacademiedirecteur ademt muziek en tijdens de coronacrisis mocht je dat letterlijk nemen. “Ik componeerde al 145 opussen”, zegt hij.

Ludo Geloen (58) groeide op in Dikkebus en het is ook daar dat hij besmet raakte met het muziekvirus. “Ik herinner me nog goed de kermis toen ik vijf of zes jaar was”, vertelt hij. “Ik hoorde de fanfare van Dikkebus afkomen en kreeg daar een enorm gevoel bij. Ik voel het nog altijd als ik eraan terugdenk. Ik moést in die fanfare. Ik ben begonnen met de kornet, een klein trompetje, toen ik acht jaar oud was. Sindsdien is het niet meer gestopt.”

Hoe ben je dan bij het orgel en de beiaard uitgekomen?

“De organist van Dikkebus moest stoppen wegens hartproblemen en wij woonden toen naast de pastorie. De pastoor vroeg het eerst aan mijn zus, die piano speelde, maar zij wilde niet, maar ik zei: ‘ik ga dat doen’. Maar ik kon nog niets. Eerst heb ik thuis een beetje zitten oefenen op de piano, en dan ben ik in de kathedraal les gaan volgen bij Jef Moerman. Het is dus eerder bij toeval gebeurd, al had ik van binnenuit het gevoel dat het van moeten was. Ik heb ook altijd gezocht naar meer instrumenten: ik speel ook gitaar, tenorblokfluit, trompet, piano, beiaard… En we zijn nog altijd bezig.”

Orgel en beiaard is een niche, maar dan wel een niche waarin je een mooie carrière uitbouwde. Wat waren de hoogtepunten?

“Ooit heb ik in Noorwegen eens een orgelconcert gedaan op een eilandje. Vanop het doksaal zag ik de Atlantische Oceaan. Dat is een beeld dat ik nooit zal vergeten. Ik heb ook gespeeld in de kathedraal van Londen en in die van Bordeaux. De grootste beiaard waarop ik speelde, was die van Berlijn, maar eerlijk gezegd: iedere week kunnen spelen op de beiaard van mijn eigen stad is voor mij altijd het grootste genot geweest.”

Met wat ben je nu allemaal bezig?

“Nu ben ik enorm bezig met componeren. Ik zit aan opus 145. Door corona en het feit dat de beiaard van Ieper even weg is, heb ik tijd. Al mijn vrije tijd gaat naar componeren. Het geeft een kick als je inspiratie krijgt al schrijvend. Eenmaal het in mijn hoofd zit, komt het wel heel snel op papier. Ik heb altijd geschreven met de bedoeling het te laten uitvoeren, maar nu zit ik echt in een drive. Dat zijn zaadjes die je plant en vroeg of laat komt daar eens een bloemetje uit.”

Iedere week kunnen spelen op de beiaard van mijn eigen stad is voor mij het grootste genot geweest

Waar haal je je inspiratie?

“Vanaf 10 juni speel ik opnieuw iedere donderdagmorgen een orgelmatinee op het kathedraalorgel. Een schoon instrument. Ik improviseer daar veel, dus ik heb nooit een writer’s block. Geef mij een thema en ik begin eraan. Vaak is het ook zo dat ik al weet wat het volgende stuk zal zijn terwijl ik nog bezig ben met een ander stuk. Ik ben trouwens niet voor copyright, maar voor copyleft. Ik verkoop dus mijn muziek niet. Ik geef het altijd aan iemand persoonlijk van wie ik weet dat ze het gaan uitvoeren. Dat leidt vaak tot vriendschappen en dat is geestig. Eventueel word je dan uitgenodigd om het ergens te spelen. Ik heb op die manier heel Europa kunnen afreizen.”

Mis je de Ieperse beiaard?

“Ik dacht dat ik het meer ging missen, maar ik heb het ingevuld met het componeren. Ik verlang er natuurlijk naar om opnieuw die klokken te bespelen, maar ik ben bezig met van alles en nog wat waardoor het geen spanning geeft. Ik heb het gemis dus een beetje bedolven met werk.”

Welke betekenis heeft de Menenpoort voor jou?

“De Eerste Wereldoorlog heeft voor mij alvast een speciale betekenis. Als kind woonden we naast een Britse militaire begraafplaats en wij gingen daar altijd spelen. Dat zijn toch bijzondere jeugdherinneringen. Toen mijn vrouw en ik pas getrouwd waren en in Ieper kwamen wonen, kwamen we veel naar de Last Post. Maar dan stonden er misschien vijf mensen en net dat vond ik heel pakkend. We hebben ook veel buitenlandse vrienden en als ze in Ieper zijn voor een concert, dan nemen we ze altijd eens mee naar een Last Post.”

Is de Last Post speelbaar op de beiaard?

“Het is speelbaar, maar niet zo geschikt. Je kunt wel bewerkingen maken met die melodie, maar afzonderlijk zal ik dat niet doen. Ik vind dat zo’n belangrijke melodie om stil te staan bij de Eerste Wereldoorlog dat het iets is van de Menenpoort en de klaroeners.”

Heb je al iets gecomponeerd in het thema van WO I?

“Voor de kleine bezetting van Ypriana heb ik wel al eens een stuk gemaakt, maar ik maak heel weinig werk voor speciale momenten. Meestal is het abstracter. Ik zal bijvoorbeeld ook niets maken over corona. Waarom niet? Ik weet het niet. Dat inspireert me blijkbaar niet.”

Heb je nog dromen?

“Toen ik begon in het Conservatorium heb ik nooit gedacht dat ik zo ver ging geraken. Het enige wat ik wilde doen, was muziek spelen. Het geestigste is in contact komen met andere zielsgenoten. Als ik ooit in een kerk of kathedraal in Parijs zou kunnen spelen, zou dat geestig zijn, maar ik zal daar niet op duwen. Ik ben geen forceerder . Als het gebeurt, dan gebeurt het, maar ik lig er niet van wakker. Veel liever blijf ik spelen op het orgel van de kathedraal of de beiaard van het belfort. Tja, ik ben nogal honkvast zeker?”