Lieven Stubbe eind dit jaar met pensioen: “Ik ben zot van bomen, vooral van oude bomen”

Na een carrière van 33 jaar als milieu- en landschapsambtenaar bij de stad Ieper gaat Lieven Stubbe op 1 december met pensioen. Hij blikt tevreden terug op de ecologische evolutie die Ieper onder zijn hoede doormaakte.

We spreken met Lieven Stubbe af vlakbij de Menenpoort, onder de imposante vierstammige kastanje die meedingt als West-Vlaamse kandidaat naar de titel Boom van het Jaar. Een volledig terechte keuze, aldus de milieuambtenaar/auteur/graficus/natuurgids… Meteen etaleert hij zijn onmetelijke kennis over alles wat met landschap en natuur in Ieper te maken heeft. “Het viel ons op dat tussen de Menenpoort en het vroegere openluchtzwembad de meeste oude bomen staan. Na onderzoek bleek dat de boom is aangeplant in 1860, bij het begin van de publieke functie van de Vestingen. Voordien waren de Vestingen verboden militair domein. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de boom vernietigd, maar de voet kon bewaard blijven. Wellicht tijdens de bouw van de Menenpoort werd hij mooi afgezaagd, waardoor de vier stammen weer konden groeien. Zo is hij een van de enige overlevers van het vooroorlogse Ieper. Dat maakt de boom belangrijk.”

Hoor ik een speciale affiniteit voor bomen?

“Ik ben zot van bomen, vooral van oude bomen. Die zijn mooi, maar vooral het ecologische belang van zo’n boom is enorm groot. Je kunt dat niet vervangen. De tijd die zo’n oude boom achter de rug heeft, heeft gevolgen naar fauna en flora toe. In het voorjaar vliegen hier enorm veel kleine bijtjes die zich voeden met de nectar en het stuifmeel van de tamme kastanjes. De kastanjes zelf zijn belangrijk voedsel voor vogels, onder andere beschermde vogels zoals spechten en Vlaamse gaaien. Ook eekhoorns voeden zich met die kastanjes. Die komen inderdaad voor op de Vestingen. In coronatijd werd er zelf een eekhoorn gespot op de Grote Markt. Telkens ik hier passeer, ga ik kijken naar de voet van de boom, die echt wel indrukwekkend is. Zo hebben we er geen twee in heel Ieper. Je moet al naar de Galgebossen in Elverdinge gaan om vooroorlogse bomen te zien.”

De boom staat op een steenworp van de Menenpoort. Heb je iets met dat gebouw?

“Ik woonde als kind niet ver hiervandaan, langs de Meenseweg. Toen ik naar school ging, passeerde ik heel vaak onder Menenpoort. Door avondlessen was dat vaak rond 20 uur. Toen stonden er misschien vijf mensen bij de Last Post. Als kind vond ik dat indrukwekkend: die stilte, die weinige mensen die dat heel bewust bijwoonden… Nu is het meer een toeristisch spektakel. Pas op, ik onderschat de betekenis niet, maar de beleving voor mij is geankerd aan die vroegere periode toen het meer een moment van stilte was.”

Op 1 december ga je met pensioen. Hoe blik je terug op je carrière bij de stad Ieper?

“Ik ben heel gelukkig met wat ik heb kunnen doen. Ik heb het vertrouwen mogen genieten van verschillende stadsbesturen. Er waren natuurlijk discussies, maar die horen er nu eenmaal bij. Alles wat we realiseerden, gebeurde in samenwerking en overleg met verschillende organisaties en instanties. Dat is een beetje de rode draad geweest. Ik ben trots op de evolutie van het vestinglandschap, de Palingbeek, natuurbeheer, De Verdronken Weide… De plannen voor de Verdronken Weide voorzagen oorspronkelijk een betonnen bak, een beetje zoals het waterbekken van De Blankaart, maar we hebben dat kunnen omvormen tot een landschappelijke invulling. Heel veel mensen genieten daar nu van en er worden heel veel vogels gespot. Op 500 meter van de Grote Markt heb je lepelaars. Dat is toch uitzonderlijk.”

Zijn er zaken die je nog had willen realiseren voor je pensioen?

“De site van het openluchtzwembad had ik graag nog afgewerkt. Het probleem was dat op het einde van de studieperiode het ontwerp zeer duur was. Persoonlijk vond ik dat ook. Ons voorstel was veel goedkoper. De kern van het probleem is dat Onroerende Erfgoed – dat subsidies moet verlenen voor dat project – zeer strenge eisen stelt naar de restauratie toe. Zij streefden veel meer naar een restauratie van het oude zwembad, maar dat was zeer duur. Wij zagen eerder een omvorming, met wel nog relicten en verwijzingen naar het zwembad. Meer een grachtbiotoop, zeer eenvoudig van inrichting. In onze visie werd dus ook heel wat verwijderd, zoals muren. Onroerend Erfgoed aanvaardde dat niet. Het bestuur vraagt nu de opheffing van de bescherming. Dan heb je weer de handen vrij om er iets mee te doen. Er is nu wel consensus om er een park van te maken met grote natuurwaarde. Misschien kan er daar een vredesmonument komen, als een soort natuurlijk tegengewicht tegenover de Menenpoort.”

Weet je al wat je gaat doen eens je met pensioen bent?

“Dat laat ik op mij afkomen. Ik fiets graag en veel. Dat wil ik nog versterken. Reizen, als het opnieuw kan. Ik ben ook ondervoorzitter van Natuurpunt De Bron, waarvoor ik de redactie doe voor het driemaandelijkse magazine. Dat engagement zal ik blijven opnemen. Ik ben ook streekgids, dus ook daar zullen wellicht nog een aantal opdrachten op mij afkomen. Ik verwacht niet dat ik me ga vervelen.”

Privé

Lieven Stubbe werd geboren in Ieper in 1955. Hij is getrouwd met Christine Quaghebeur en ze hebben één zoon: Jakob (27). Hij woont in Zillebeke.

Opleiding

In het college van Ieper volgde hij de richting Latijn-Wetenschappen, studeerde daarna grafische kunsten aan de KASK in Gent. In 1982 volgde hij de cursus natuurgids.

Loopbaan

Werkte als gewetensbezwaarde in Kemmel in het Landschapscentrum, de voorloper van Regionaal Landschap. Van 1983 tot 2011 gaf hij deeltijds les in de Ieperse Academie. In 1985 begon hij als redacteur van het tijdschrift Natuurreservaten, de voorloper van Natuurpunt, tot hij in oktober 1987 begon te werken voor de stad Ieper als milieu-educatief medewerker. Nu is hij diensthoofd educatie en landschap.