“Jong en oud zijn goud”: Unieke samenwerking tussen Mariaburcht en De Ruimtevaarder

Kinderen en ouderen van De Ruimtevaarder en Mariaburcht verbroederen in één van de leefruimtes. © vadu
Valentijn Dumoulein
Valentijn Dumoulein medewerker KW

Zowel woonzorgcentrum Mariaburcht als school De Ruimtevaarder in Dentergem hebben er een spannend jaar op zitten. Die eerste opende in het voorjaar zijn nieuwbouw, de tweede mocht zijn unieke werking in september opstarten. Dat gebeurde op dezelfde locatie, want de kinderen delen er immers ruimte én tijd met de senioren. Een uitzonderlijk pedagogisch project dat nu al zijn vruchten afwerpt.

We blikken terug met betrokkenen Bjorn De Smet, Anneleen De Roo en Heidi Van Doorne. Voor ons gesprek nestelen we ons in de gezellige zitjes van de bistro van het woonzorgcentrum. Die staat niet alleen open voor senioren, wat verderop zien we ook een van de kinderen van De Ruimtevaarder aan een tafeltje even tot rust komen.

“Al onze kinderen kunnen wanneer ze maar willen even een ‘time-out’ nemen”, legt directeur Bjorn De Smet uit. “Dat mogen ze gelijk waar doen. Zowel in de klaslokalen, maar ook op een plekje in het woonzorgcentrum. Onze vleugel sluit er rechtstreeks op aan, zodat er een mooie interactie tussen jong en oud kan ontstaan. Een kind krijgt dan een zandloper en een kaartje mee. Zodra die leeg is, mag het terug naar de klas. Die autonomie aan het kind geven was even aftasten, maar de resultaten zijn goed.”

Pittige opstart

De 24 leerlingen die dit schooljaar in De Ruimtevaarder zijn gestart, sleuren dan ook een rugzakje met zich mee. “Het gaat om kinderen met normale intelligentie, maar ook met gedrags- en/of emotionele zorgvragen”, aldus Bjorn. “Dat vergt een rustige en gestructureerde aanpak en we hopen die hen hier te bieden. Door samen te werken met het woonzorgcentrum en dingen samen met de senioren te doen, hopen we een meerwaarde voor beide groepen te creëren.”

“Het is een pittige opstart geweest en we moesten wat onze weg zoeken, maar de eerste resultaten zijn bevredigend. We merken nu al dat deze aanpak zijn vruchten afwerpt. Ook heel wat andere scholen, leerkrachten en welzijnsorganisaties zijn nieuwsgierig naar dit project, want we leidden al heel wat mensen rond in onze school.”

Ook directrice Anneleen De Roo van Mariaburcht is lovend. Zij is intussen adjunct algemeen directeur van woonzorggroep Curando en gaf eind oktober de fakkel door aan Heidi Van Doorne. “Het is een druk, maar boeiend jaar voor ons geweest”, vertelt ze. “Precies een jaar geleden vond de verhuis van 88 bewoners plaats naar ons nieuwe woonzorgcentrum. In maart volgde dan de officiële opening. Het nieuwe centrum straalt een hele huiselijke sfeer uit. We spreken dan ook niet van kamers, maar van studio’s.”

Senioren leven op

“Het fijne is dat we alles opentrekken naar de bevolking. Wie dat wil, kan hier op elk moment iets komen eten of drinken in de bistro. Ook onze tuin is voor iedereen toegankelijk. Zo willen we ons woonzorgcentrum zijn blik op de wereld laten richten. Onze samenwerking met De Ruimtevaarder sluit daar nauw bij aan. Onze senioren waren weliswaar al de bezoekjes van kinderen gewoon, want de kinderen van de aanpalende school De Zeppelin kwamen hier al over de vloer. Alleen gaat de interactie met de Ruimtevaarder nog verder en doen ze heel veel samen. We zien de senioren opleven bij bezoekjes van de kinderen.”

Bjorn geeft enkele voorbeelden van de succesvolle samenwerking. “Elke middag gaan we met de vier oudste kinderen (er verblijven leerlingen van 2,5 tot 12 jaar in de school, red.) eten op de afdeling voor bewoners met dementie. We hebben dat stapsgewijs opgebouwd. In het begin was dat vooral eten en dan begonnen ze stilaan eens te praten met elkaar. Nu is dat een vast momentje geworden waar beiden van genieten. Op donderdag hebben we dan onze atelierwerking, waarbij oud en jong samen knutselen, lezen of iets anders doen.”

Verantwoordelijkheid

“Andere kinderen krijgen ook een belangrijke taak, zoals de post rondbrengen of soep uitdelen. Ze mogen dan een badge dragen en zijn zeer trots dat ze die verantwoordelijkheid krijgen. Dat is onze manier om iets terug te ‘schenken’ aan Mariaburcht, omdat ze zo ons zo’n warm welkom gegeven hebben. De gulheid en authenticiteit die we dan zien is prachtig. Het gevoel van waarde bij de inwoners stijgt telkens ze kinderen over de vloer krijgen.”

Heidi beaamt. “Ik ben hier nog niet zo lang aan de slag, maar zie nu al wat dit teweeg brengt. Enkele kinderen waren wat onrustig bij het herfstknutselen, tot onze bewoner Lucien er bij kwam zitten. Hij keek wat toe hoe ze speelden, tot hij plots in slaap viel. Daarom wilden ze hem zeker niet wakker maken”, glimlacht ze. “We hebben ook al enkele plannen. Zo komt er een biljart bij in de polyvalente ruimte en gaan we de menukaart van de bistro uitbreiden en meer flexi-jobbers aanwerven.”

Kleinschalig

De school en het rusthuis maken volgend jaar ook werk van een zit- en speelzone. “Daar kunnen senioren en leerlingen dan samen van alles doen en we zullen er ook dieren in onder brengen die ze mee kunnen verzorgen”, aldus Anneleen en Heidi. “Er is al van in het begin wederzijds vertrouwen tussen ons. We zijn zeer tevreden met de opstart en hopen zo verder te kunnen doen.”

Ook Bjorn is enthousiast. “In Limburg zijn ze nu bezig met de opstart van een gelijkaardig project. Gedurende de voorbije weken kregen we een 15-tal aanvragen voor nieuwe leerlingen, maar onze school kiest ervoor om kleinschalig te blijven en dit schooljaar verder te zetten met hetzelfde aantal. Volgend schooljaar kan een uitbreiding misschien wel, maar die zal wellicht beperkt blijven tot een dertigtal leerlingen. We willen immers niet inboeten op de kwaliteit van onze zorg en het onderwijs. Ons motto is en blijft ‘Jong en oud zijn goud’.