Grote uitdagingen voor onze ziekenhuizen: “Onze energiekost is gestegen van 1 naar 4 miljoen euro”

De borstkliniek van AZ Sint-Lucas haalde deze week het nieuws met haar hoge score inzake overlevingscijfers. In West-Vlaanderen hebben we meerdere toppers in de medische wereld. We doken in de wereld van de ziekenhuizen. Wat zijn hun uitdagingen? Welke zijn hun specialisaties? En hoe goed zijn ze eigenlijk?

West-Vlaanderen telt in totaal 11 ziekenhuizen: van algemeen regionale ziekenhuizen zoals az West in Veurne tot hypergespecialiseerde instellingen zoals AZ Delta Rumbeke. Toch valt het op dat de meeste ziekenhuizen aangeven dat ze met dezelfde uitdagingen geconfronteerd worden: het acute personeelstekort, veranderende samenwerkingsverbanden en de slechte financiële situatie. Twee ziekenhuizen gaven verder aan dat manco’s in hun stock de werking bemoeilijken. Een enkel ziekenhuis, de Sint-Jozefskliniek van Izegem, benoemt de verplichte verduurzaming van hun instelling als een moeilijkheid.

Personeelstekorten

“De stijgende personeelstekorten zijn een grote uitdaging voor ons ziekenhuis”, trapt Bert Cleuren, algemeen directeur van het ziekenhuis az West in Veurne, een open deur in. “Eigenlijk worstelt ieder ziekenhuis ermee. We moeten met onze sector nadenken hoe we een job in bijvoorbeeld de verpleegkunde in de kijker kunnen zetten. Tijdens de covidcrisis kregen verpleegkundigen veel appreciatie, maar die golf is ondertussen terug gaan liggen. Er is bovendien ook een zeer grote uitstroom van de babyboomgeneratie aan de gang. De instroom vangt dat op dit moment niet op. Het is een continue opdracht van elke zorginstelling om interessante profielen ten eerste aan te trekken, maar vooral om ze ook te behouden.”

“We moeten met onze sector nadenken hoe we een job in bijvoorbeeld de verpleegkunde in de kijker kunnen zetten”

Nathan Vandendriessche, Diensthoofd Communicatie van het AZ Sint-Lucas Brugge, haalt ook die magere instroom aan: “Er zijn wereldwijde tekorten op de arbeidsmarkt. Deze tekorten hebben verschillende oorzaken, waaronder vergrijzing. Als we de leeftijdspiramide van de actieve verpleegkundigen raadplegen, merken we een mooie verdeling onder de verschillende leeftijdsgroepen heen. Als we echter naar de leeftijdscategorie ‘minder dan 25 jaar’ kijken, dan zien we een significant lager aandeel. Dit duidt op een verminderde instroom van afgestudeerde verpleegkundigen op de arbeidsmarkt.” Nog 5 andere ziekenhuizen benoemden deze problematiek als een uitdaging waar ze mee geconfronteerd worden.

Lopende samenwerkingsverbanden

Een ander terugkerende zorg is die van verschillende samenwerkingsverbanden die al lopende zijn of in de komende jaren zullen worden uitgerold. Fauve Deconynck, stafmedewerkster communicatie bij het AZ Oostende, geeft zo bijvoorbeeld aan dat de fusie tussen de ziekenhuizen AZ Damiaan en AV Henri Serruys op dit moment hun grootste uitdaging is.

Katelijne Vanbeselaere, communicatiemanager van het Jan Yperman Ziekenhuis, zegt dat “het uitbouwen van een sterk netwerk van samenwerkingen” de grootste uitdaging van het ziekenhuis is op dit moment. “Dat kan ten eerste met verschillende actoren in de Westhoek, bijvoorbeeld met eerstelijnsactoren zoals huisartsen of woonzorgcentra, maar ook door onze bestaande nauwe samenwerking met AZ West in Veurne verankeren, en de banden aan te halen met grotere centra voor gespecialiseerde behandelingen van patiënten.” Nog 3 andere zorginstellingen gaven de samenwerkingsverbanden aan als een uitdaging.

Slechte financiële situatie

Een derde grote factor zijn de financiën na de vele crisissen de laatste jaren. “Onze energiekost is de laatste twee jaar alleen al gestegen van 1 naar 4 miljoen euro”, klinkt het bij Valérie-An Desmet van het Sint-Andriesziekenhuis van Tielt. Noël Cierkens, de algemeen directeur van het O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis Waregem, vult aan: “Uiteraard worden wij ook geconfronteerd met sterke stijging van de loonkosten en van kostprijzen van materiaal en energie.” Bert Cleuren van AZ West geeft verder nog aan dat de slechte financiële situatie een gevolg is van de dalende subsidiëring en de loonindexaties waarbij de ziekenhuizen eerst zelf moeten inspringen vooraleer er hulp komt van de overheid.

Ten slotte geven het O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis Waregem en de Sint-Jozefskliniek van Izegem aan dat stockbreuken een probleem geworden zijn: “Stockbreuken bij leveranciers van medicatie is de voorbije periode een chronisch probleem geworden. Dit vraagt bijzondere inspanningen voor het zoeken naar bepaald materiaal in het buitenland en bij collega’s. Gelukkig hebben we hierdoor voorlopig nog geen behandelingen moeten uitstellen. Hopelijk blijft dat zo”, aldus Noël Cierkens, algemeen directeur in Waregem.

Brecht Dutillieux, beleidsadviseur Strategie & Databeheer, geeft nog aan dat de verplichtingen in het kader van duurzaamheid voor bepaalde ziekenhuizen een moeilijkheid zal blijken: “De investeringen die nodig zullen zijn om een minimaal percentage aan groene stroom op te wekken, het energetisch verbeteren van de gebouweninfrastructuur om te komen tot een beter E-peil en de uitfasering van het gebruik van fossiele brandstoffen zijn voor ziekenhuizen met oude gebouwen een hele opgave.”

Voor elk kwaaltje kan je wel in een ziekenhuis terecht, maar wat zijn nu precies de specialisaties van de West-Vlaamse ziekenhuizen? Wij zochten het uit.

AZ Delta Rumbeke

· Pancreas- en slokdarmchirurgie

· TAVI (Transcatheter Aortic Valve Implantation)

· IBD

· Pelviene oncologie

· Respiratoire oncologie

· Stereotactische radiotherapie

· EUSOMA-accreditatie (Europese erkenning borstkliniek)

· ISRS-certificering dienst radiotherapie (Internationale accreditering voor stereotactische radiotherapie)

· DGU-accreditatie als supraregionaal traumacentrum

· JACIE-accreditering (Europees kwaliteitslabel voor stamceltransplantaties celtherapie)

AZ Groeninge Kortrijk

· Moderne stroke unit (beroertezorg)

· Goed uitgebouw kankercentrum

· Internationaal erkend spoed- en traumacenter

AZ West Veurne

· Algemene heelkunde

· Orthopedie

· Pediatrie

· Lokaal sterk: actief in een groot dunbevolkt gebied

AZ Damiaan Oostende

· Dienst geriatrie (Dr. Ann Vandenbroucke was bijvoorbeeld te zien in programma Topdokters

· Bad voor onderwaterbevallingen

AZ Sint-Jan Brugge

· Intensieve Zorgen

· Neonatale intensieve zorgen

· Maternale Intensieve zorgen

· Anesthesie

· Cardiologie

· (interventionele) Radiologie

· Mond-, kaak- en aangezichtschirurgie

· Revalidatie

· Orthopedie

· Bariatrie

· Algemene en Thoracale heelkunde

· Neurochirurgie

· Tandheelkundig stagecentrum

· Smaak- & geurcentrum

Jan Yperman Ziekenhuis

· Hoogtechnologische operatietechnieken

· Eerste ziekenhuis dat AI gebruikt bij de interpretatie van CT-beelden van de borstkas

· Oncologie

· Erkende borstkliniek

· Palliatieve dienst

· Breed scala aan dialysebehandelingen

· Gerenommeerd opleidingscentrum voor jonge artsen en verpleegkundigen

Sint-Lucas Brugge

· Dialysecentrum

· Gespecialiseerde orthopedisten

· Revalidatie-aanbod

· Oogkliniek

· Moeder-kind zorg

· Borstkliniek

Sint-Jozefskliniek Izegem

· Gespecialiseerde spoedgevallendienst uitgerust met een PIT (paramedisch interventieteam)

· Dienst nucleaire geneeskunde

· Breed aanbod medische beeldvorming

· Abdominale chirurgie

· Orthopedie

Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes Ziekenhuis Waregem

· Endoscopische rugchirurgie

· Bariatrische chirurgie

Sint-Andries ziekenhuis Tielt

· Robotchirurgie

· Vaatchirurgie

· Inwendige geneeskunde

Dat België een sterk gezondheidssysteem heeft, staat buiten kijf. Doorgaans krijgen ze daar ook de erkenning voor, maar welke bijzondere prijzen kregen de West-Vlaamse ziekenhuizen in de laatste jaren? Hieronder vind je een overzicht: van World’s best hospitals tot het eerste ziekenhuis in Europa dat experimenteert met 5G. Je vindt het allemaal in onze provincie.

De lijst World’s Best Hospitals van het Amerikaans nieuwstijdschrift Newsweek maakt jaarlijks een ranking op met de beste ziekenhuizen ter wereld. De pijlers van het onderzoek zijn eersteklas zorg, onderzoek, innovatie en ook consistentie. De eerste plek ging dit jaar naar de Mayo Clinic in Rochester (VS). Het eerste Belgische ziekenhuis is het UZ van Leuven op plek 48. Het hoogst scorende West-Vlaamse ziekenhuis, en overigens hoogst scorende niet-universitaire ziekenhuis in ons land, is AZ Groeninge uit Kortrijk met een zesde plaats op de aparte Belgische ranking. AZ Sint-Jan (11e plek) en AZ Delta (13e plek) vervolledigen de West-Vlaamse top 3.

Ook de culinaire diensten in onze ziekenhuizen krijgen erkenning. Zo kreeg het AZ Groeninge dit jaar als eerste ziekenhuis in de Benelux het Gault & Millau label voor de patiëntenmaaltijden. Ook de keuken van het Sint-Andriesziekenhuis van Tielt kreeg een award van Gault & Millau. AZ Groeninge werd bovendien dit jaar verkozen tot Zorgwerkgever van het jaar door ZORG Magazine.

Het Jan Yperman Ziekenhuis kreeg ten slotte de kwaliteitsaward voor kwaliteitsvolle dienstverlening van FlaQum. Het Ieperse ziekenhuis bezit ook het ISO-kwaliteitslabel voor databeveiliging, vanwege de extra duurzame aanpak van privacygevoelige info van patiënten. Het ziekenhuis geeft ook aan als eerste ziekenhuis van Europa te experimenteren met de mogelijkheden van het 5G-netwerk. Zo zal het gaan werken met 5G- gestuurde drones voor transport van bloedstalen en 5G-robots om patiënten te linken met spoedartsen en familie.