Belg die in Frankrijk woont, raakt niet aan vaccin: “Zelfs het kabinet van de premier weet het niet”

Tom Gheeraert
Tom Gheeraert Medewerker KW

Franky Matton is een 51-jarige Ieperling met Belgische nationaliteit die in Frankrijk woont en in België werkt. Als risicopatiënt is hij nu al bijna twee maanden wanhopig op zoek naar een vaccin. In Frankrijk kan dit niet omdat hij niet aangesloten is bij een Franse mutualiteit. In België kreeg hij te horen dat de procedure voor het vaccineren van Belgen in het buitenland pas start eind augustus.

Franky Matton (51) werd geboren en getogen in Ieper, maar woont sinds 2016 in Armentières vlak over de Belgische grens. Hij heeft echter nog steeds de Belgische nationaliteit, een Belgisch rijksregisternummer en hij werkt in België. Hij is zelfs eigenaar van het huis van zijn ouders in Dikkebus. Al meer dan een maand probeert hij aan een vaccinatie te geraken, zowel in Frankrijk als in België.

Risicopatiënt

“Het is begonnen in mei”, vertelt Franky. “Ik ga voor mijn jaarlijks onderzoek naar het AZ in Brugge. Mijn specialist zei dat ik als risicopatiënt een van de eersten ging zijn om een uitnodiging te ontvangen voor vaccinatie. Dat zal begin juni, zei hij. Maar ik heb niets gehoord en geen uitnodiging gekregen.”

Het schoentje wringt bij de woonplaats van Franky. “Het vaccinatiecentrum van Armentières ligt op het einde van mijn straat. Ik belde voor een rendez-vous en kreeg direct twee datums om me te laten vaccineren. Toen ik zei dat ik een Belg was die woonde in Frankrijk en geen Franse mutualiteit had, aangezien ik werk in België, zei de persoon aan de andere kant van de lijn dat hij meteen alles moest annuleren. Dus bel ik naar het vaccinatiecentrum in Ieper waar ze zeiden dat het niet wisten. Ik heb zelfs gebeld naar het kabinet van eerste minister Alexander De Croo: we weten het niet. Bij het ministerie van Volksgezondheid hebben ze me eerst vijf keer doorverbonden en dan gezegd dat ik contact moest opnemen met de ambassade om een bis-nummer aan te vragen, maar dat de procedure voor het vaccineren van Belgen in het buitenland pas eind augustus zou starten.”

Opsluiten?

“Met andere woorden: ze zijn ons compleet vergeten. Wat moeten we doen? Ons heel de zomer opsluiten? Dat is toch niet normaal. Zowel de Belgische als de Franse regering schreeuwt het van de daken dat je je moet laten vaccineren. Ik heb iedere instantie gebeld: ze sturen me allemaal wandelen. Ofwel reageren ze niet, ofwel zeggen ze botweg dat ze het niet weten, of dat ze zich moeten informeren. Of ze sturen dat wettekstje dat ik ook kan vinden op het internet. Ik word constant van Pontius naar Pilatus gestuurd. Vanmorgen (dinsdag, red.) heb ik nog eens contact opgenomen met de Belgische ambassade in Parijs. Ook zij stuurde gewoon een mail terug met de algemene info.”

Zich alsnog lid maken van een Franse mutualiteit zou een dure onderneming zijn. “Dan moet ik een jaar lang 42 euro per maand betalen om een prikje te hebben. Dat vind ik belachelijk. Ik ben aangesloten bij een ziekenfonds in België omdat ik in België werk. Zo hoort het”, legt Franky uit.

Collega wel gevaccineerd

“Begin augustus heb ik een afspraak met mijn specialist in AZ Brugge. Ik denk dat hij zal doodvallen van verbazing als hij hoort dat niemand mij wil vaccineren. Ik werk in Aalst in de verkoop. Daar kom ik continue in contact met mensen. Ik stel me bloot aan al die contacten, zeker nu steeds meer mensen terugkeren van reis. Mijn collega is 30 jaar en is al gevaccineerd. Iedereen in mijn omgeving is al gevaccineerd, maar ik niet, terwijl ik prioriteit zou moeten hebben. Dat is toch te gek voor woorden.”

Bij de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken blijven ze echter vasthouden aan de vastgelegde procedure. “De Belgische onderdanen die verblijven in een land dat dezelfde type van vaccins aanbiedt als diegene die gebruikt worden in de Belgische vaccinatiecampagne, worden uitgenodigd om zich te laten vaccineren volgens de vaccinatiekalender die geldt in het land van verblijf”, klinkt het. “Indien ze echter niet de mogelijkheid zouden hebben om zich te laten vaccineren in het land van verblijf of praktische bekommernissen hen zouden verhinderen om zich te laten vaccineren in het land van verblijf, dan zullen ze de mogelijkheid krijgen om zich kenbaar te maken tussen 1 en 22 juli 2021 met het oog op vaccinatie in België, zonder dat er kan worden afgeweken van volgorde van prioriteiten in de Belgische vaccinatiecampagne. Ze worden hiervoor verzocht om de diplomatieke of consulaire post te contacteren, waar ze zijn ingeschreven. De Taskforce Vaccinatie die belast is met de organisatie van de vaccinatiecampagne in België heeft laten weten dat deze mogelijkheid voor vaccinatie wordt overwogen vanaf 2 augustus 2021.”

De persoon in kwestie moet zorgen dat hij geregistreerd is bij onze ambassade in Parijs

We contacteerden het Zorg & Gezondheid om te vragen waarom de procedure voor Belgen in het buitenland zo lang op zich laat wachten. “Dat is een procedure van Buitenlandse Zaken. Daar kan ik zelf eigenlijk niet veel commentaar op geven”, zegt woordvoerder Joris Moonens. “Ik weet niet waar die timing op berust, maar het lijkt me uiteraard logisch dat het laaghangend fruit eerst wordt geplukt en dat je mensen die je gemakkelijk kunt uitnodigen en gemakkelijk kan vaccineren eerst contacteert. Dat is dan al 99%, die laatste 1% die komt dan achter via aparte systemen. Ik denk dat het gewoon daaraan ligt.”

Woordvoerder Marie Chercharie van de FOD Buitenlandse Zaken bevestigt dat het verschil in vaccinatiecampagne tussen Frankrijk en België ervoor zorgt dat sommige mensen door de mazen van het net glippen. “In België vaccineren we alle mensen die wonen op ons grondgebied en die dus hier een vast adres hebben. In Frankrijk gebeurt de registratie op basis van de Carte Vitale, die inderdaad verstrekt wordt door de Franse mutualiteiten”, vertelt ze. “Vandaar dat er ook een procedure opgestart wordt om Belgen in het buitenland op te nemen in de Belgische vaccinatiecampagne. Zoals de informatie op onze website opgeeft moet de persoon in kwestie zorgen dat hij geregistreerd is bij onze ambassade in Parijs.”

Het lijkt erop dat het aantal mensen die in dezelfde situatie als Franky Matton verkeren eerder beperkt is. Burgemeester Wieland De Meyer van het aan Frankrijk grenzende Heuvelland heeft geen weet van dergelijke gevallen in zijn gemeente. Ook Poperinge deelt een lange grens met Frankrijk, die onder meer het grensdorpje Abele doormidden snijdt. “Ik denk dat ik wel als eens gehoord heb van iemand uit Abele die hetzelfde voor heeft, maar dat gaat om een jong, gezond iemand die het niet erg vindt om te wachten tot augustus om een prikje te krijgen”, zegt schepen van Welzijn Bryan Vanderhaeghe van Poperinge. “Voor de rest kreeg ik geen signalen dat er veel mensen hetzelfde ondervinden.”