Deze West-Vlamingen maken baie lekker wyne*

Lode Lemahieu en Brigitte Ommeslag. © ATELJE D_Jan D'Hondt
Nancy Boerjan

‘Waar wyn is, is daar vreugde.’ Dit Zuid-Afrikaanse spreekwoord zou het levensmotto kunnen zijn van de vele West-Vlamingen die naar het land van Nelson Mandela verhuisden en er hun eigen wijnen maken. Maya Strobbe uit Nieuwpoort is een van hen en ze schreef er een boek over. Maak kennis met deze West-Vlamingen die hun droom najagen in Zuid-Afrika. ‘Proos!’

Lode en Brigitte uit Brugge: “Wijn leren maken met vallen en opstaan”

Lode Lemahieu (68) en Brigitte Ommeslag (67) uit Dudzele bij Brugge werkten jarenlang in de horeca. Twintig jaar geleden beviel een vakantie in Zuid-Afrika hen zo, dat ze besloten er een eigen huis te bouwen. Sindsdien pendelen ze tussen ons land in de winter en hun farm Eerste Hoop in de Theewaterkloof tijdens de zomermaanden. “Want na twee jaar strandstoel begon het bij mij toch te jeuken om zelf weer iets te ondernemen”, lacht Lode. “We kochten een fruitfarm en startten daar ook met de aanplant van druiven; momenteel zitten we op 17 hectare.”

Wijn maken leerden Lode en Brigitte met vallen en opstaan, maar vandaag hebben ze de knepen van het vak onder de knie. “We hebben zowat alles meegemaakt, maar nu maken we volwaardige wijnen. Zeker de laatste vier jaar loopt alles zoals het hoort. We hebben sinds kort zelfs wijnmaakster Susan Erasmus in dienst. Me kunnen omringen met professionele mensen stelt me op mijn gemak.”

“We leven hier als God in Zuid-Afrika”, vertelt Lode nog. “We zijn nogal avontuurlijk aangelegd en maken bijvoorbeeld ook elk jaar een safari van een maand, met de auto en een tent er bovenop. Er valt hier zo veel te ontdekken. Het enige wat ons tegenhoudt om hier definitief te komen wonen, zijn onze kinderen en kleinkinderen in België, voor hen komen we nog graag regelmatig terug uiteraard.”

Shaun uit Kortrijk : “Wijnen met veerkracht”

Shaun Crombé.
Shaun Crombé. © ATELJE D_Jan D'Hondt

Shaun Crombé (34) groeide op tussen de wijnflessen, als zoon van Philip Crombé, ceo van de gelijknamige wijnhandel in Kortrijk. “Ik had dus al vroeg feeling voor wijn, op mijn 14de werkte ik een zomer lang bij een wijnboer in de Elzas. Toen al wist ik dat wijn ook iets voor mij was, al wist ik nog niet welke richting dat uit zou gaan: wijn maken, verkopen of een opleiding tot sommelier volgen. Vandaag ben ik met alle drie bezig”, lacht hij. Zijn sportieve aanleg bracht hem naar de sportschool in Meulebeke, daarna volgde hij een opleiding tot wijnmaker aan de Stellenbosch University in Zuid-Afrika. “Ik woonde er vier jaar lang en deed ervaring op op domein DeMorgenzon. Daar maakte ik mijn eerste syrah. Dat was dé vonk die me deed beslissen dat wijn maken echt wel mijn ding was. Maar net toen ik me klaar voelde om zelf een zaak op te starten, ik was toen 23, werd bij mij bloedkanker vastgesteld. Voor de behandeling keerde ik terug naar België, het was een heftige periode maar ik klampte me vast aan het idee om ooit mijn eigen wijn te maken in Zuid-Afrika.” De wijnen die Shaun vandaag maakt bedacht hij met de naam Ram, naar zijn horoscoop maar vooral als verwijzing naar de veerkracht van een ram. Het is een dier dat zich soms even achteruit trekt, niet om op te geven maar om er daarna met vernieuwde moed tegenaan te gaan.

Shaun verblijft regelmatig in Zuid-Afrika, maar niet constant. Hij heeft er geen eigen domein maar koopt zijn druiven aan bij door hem geselecteerde wijndomeinen. “Ik bouw mijn zaak momenteel op vanuit België, maar eens alles hier op de rails staat, zou ik graag definitief in Zuid-Afrika gaan wonen.”

Céline en Frederik uit Brugge: “Covid deed ons kiezen voor wat we écht willen”

Céline Haspeslagh (35) besloot samen met haar man Frederik Herten (38) een sluimerende droom waar te maken en verhuisde twee jaar geleden naar de Hemel-en-Aarde-vallei in Zuid-Afrika. “We zijn allebei van thuis uit met wijn bezig, Frederik is sommelier, ik heb een lange achtergrond in de landbouw. Mijn man bracht als jongen bovendien zijn vakanties door in Zuid-Afrika. Het idee om daarheen te verhuizen om wijn te maken, leefde dan ook al langer, maar we durfden nooit de stap zetten. België is tenslotte een veilig land, we hadden nog jonge kinderen en we bleven dus aarzelen. Tot covid ons deed beseffen dat de wereld snel kan veranderen en we dus toch maar beter kozen voor wat we écht wilden doen.”

Na een zoektocht via immomakelaars die weinig opleverde, ontmoetten ze een wijnbouwer uit de Hemel-en-Aarde-vallei, die hen aanraadde om daar bij de lokale boeren te polsen naar mogelijkheden. Oom Xavier Haspeslagh en tante Christine Bouckaert investeerden mee in de Hasher Family Estate, 180 hectare grond waarvan (voorlopig) 19 hectare wijngaarden, waar het koppel en drie kinderen van 7, 8 en 9 jaar nu wonen en wijn maken.

Maar veel weten over wijn is nog iets anders dan wijn maken. “We hebben een professionele wijnmaakster in dienst, maar we zijn zelf ook erg betrokken bij het productieproces en hebben de voorbije twee jaar al enorm veel bijgeleerd.” Terugkeren naar België is geen optie meer, Zuid-Afrika bevalt. “We hebben de culturele verschillen toch wat onderschat, maar die overbruggen we wel. En dat het hier ‘s winters erg koud kan zijn en de huizen niet geïsoleerd zijn, wisten we ook niet”, lacht Céline.

*Zuid-Afrikaans voor ‘heel lekkere wijn’

Maya Strobbe

Als dochter van een Nieuwpoortse wijnhandelaar kreeg Maya Strobbe (48), auteur van het boek Baie lekker wyne, de passie voor wijn al vroeg te pakken. Die zaak, Winetime, runde ze zelf tot vier jaar geleden. Intussen schreef ze ook over wijn voor onder meer Libelle Lekker. En voor haar eerste boek Vrouwen maken de wijn portretteerde ze 15 vrouwelijke wijnmaaksters uit verschillende Europese wijnregio’s. Sinds vier jaar is ze ook zaakvoerster van restaurant Tabl’O Food & Drinks.

En nu dus een boek over wijnmakers in Zuid-Afrika. “Enkele jaren geleden besloot ik samen met mijn man Yves Lameire in Zuid-Afrika te gaan wonen, waar we een huis met wijngaard hadden gekocht, in Franschhoek nabij Stellenbosch”, schetst Maya. “Dat noemen we een paar maanden per jaar onze thuis. Daarnaast blijven we nog te graag bezig met onze jobs hier.”

In Zuid-Afrika leerde Maya intussen wel andere wijnmakers kennen, onder wie opvallend veel Belgen. “Ik vond dat een mooie insteek voor een nieuw boek: wat heeft die mensen bezield om België te verlaten en zo ver van huis wijn te gaan maken? In het boek vind je de technische feiten over hun domeinen, maar vooral ook hun bijzondere verhalen.”

De rode draad in die verhalen is de liefde voor de overweldigende natuur in Zuid-Afrika, maar ook voor het wijn maken. Dat laatste blijkt nochtans niet te onderschatten: “Er moet hard gewerkt worden om goeie wijnen te maken. Maar daar eindigt het niet, want je moet je wijnen ook verkocht krijgen. En dat is lang niet vanzelfsprekend.”

In september brengen Maya en Yves ook hun eerste wijn uit. Onder de naam MyLiefste lanceren ze dan een shiraz, een merlot en een sauvignon blanc.

‘Baie Lekker Wyne – Belgische wijnbouwers in Zuid-Afrika’ van Maya Strobbe verschijnt op 7 juli bij uitgeverij Stichting Kunstboek en kost 29,95 euro. Bruggeling Jan D’Hondt zorgde voor de sfeervolle foto’s.