Herwig Reynaert: “Verwacht nu geen tsunami van bestuurswissels”

Daphne Duméry en Bram Degrieck moesten plaats ruimen als burgemeester van respectievelijk van Blankenberge en De Panne. © Montage KW
Laurens Kindt

Nadat dankzij een nieuw Vlaams decreet eerst in Blankenberge en vervolgens in De Panne een nieuwe coalitie de macht greep, verwacht politicoloog Herwig Reynaert niet dat er nog andere steden of gemeenten zullen volgen. “Ik verwacht nu geen tsunami aan bestuurswissels. Waar er al problemen waren, heeft men gewoon gewacht tot dit decreet er was”, zegt hij.

Afgelopen weekend verloor Blankenbergs burgemeester Daphne Duméry (N-VA) de sjerp aan Open VLD’er Björn Prasse. Maandag kondigde voormalig burgemeester Ann Vanheste (Lijst Burgemeester) in De Panne aan dat ze opnieuw de macht zou grijpen, ten koste van huidig burgemeester Bram Degrieck (Het Plan-B). Dat die machtswissels er net nu komen, is geen toeval. Zaterdag trad een nieuw decreet van de Vlaamse regering in werking, waardoor het makkelijker is om een nieuwe coalitie te vormen als er in een gemeente bestuursproblemen zijn. Vroeger moest daarvoor eerst de ‘onbestuurbaarheid’ van de gemeente worden vastgesteld, nu kan een nieuwe meerderheid een zogenaamde ‘constructieve motie van wantrouwen’ indienen en zo de macht grijpen.

Rompslomp

Professor Herwig Reynaert, politicoloog aan de UGent, legt uit: “Nu volstaat het om ten eerste een meerderheid te maken die effectief een meerderheid heeft in de gemeenteraad. Daarbij moeten ten tweede ook alle partijen die deel uitmaken van die constructieve motie van wantrouwen de goedkeuring krijgen van twee derden van hun partijleden. Vroeger, in het oude systeem, moest de gemeenteraad eerst de onbestuurbaarheid vaststellen. Daarna volgde meestal een bemiddelingspoging van de gouverneur, dan kwam het terug naar gemeenteraad enzovoort. Die rompslomp is van de baan. Nu ligt de macht meer bij de gemeenteraad zelf. En gaat het dus vlotter”, klinkt het.

Geen tsunami

Betekent ‘vlotter’ meteen ook dat een aantal burgemeesters minder zeker mag zijn van hun sjerp? “Ik denk alleszins niet dat op korte termijn alle lokale besturen in Vlaanderen gaan vallen. Het gaat hier alleen om besturen waar er al problemen waren. Daar heeft men gewoon gewacht tot dit decreet er was om te kunnen in actie schieten. Misschien volgen er nog een paar, maar ik verwacht zeker geen tsunami aan machtswissels. Men kan nog van het decreet gebruik maken tot een jaar voor de verkiezingen, dus nog twee jaar”, zegt professor Reynaert.

Herwig Reynaert.
Herwig Reynaert. © Johan Sabbe

Een nieuwe ploeg kan ook niet zomaar komaf maken met het vorige beleid. “Engagementen die zijn aangegaan door de oude ploeg blijven gelden. Als er werken gestart zijn, gaat men die niet stilleggen. Maar dat er nieuwe accenten zullen gelegd worden, is duidelijk. Men zal dat ook wel op papier zetten, al is het maar om het onderling eens te raken.”