Hoe staaltjes blufpoker en onbeantwoorde telefoontjes het doorbreken van het cordon sanitaire in de hand werkten

STIP+ gaat in zee met Vlaams Belang en dat lijkt Izegem toch wel serieus te verdelen. © BELGA
Wouter Vander Stricht

Het is eigenlijk ongezien. N-VA dat in de stad van de oprichter van de partij Geert Bourgeois eerst in de verkiezingen de duimen moest leggen. En dan STIP+ horen verkondigen in ’t Hof van Commerce boven de vroegere Gilde, een symbool voor de christen-democraten, dat het CD&V is dat eigenlijk het cordon sanitaire doorbrak door niet een coalitie te stappen. Izegem is tegen wil en dank nationaal nieuws.

Izegem niet verder laten polariseren. Daar was het CD&V om te doen toen ze hun wagonnetje onherroepelijk aan dat van N-VA hingen. Het resultaat lijkt nu het omgekeerde: heel wat Izegemnaars zeggen beschaamd te zijn in deze stad te wonen. Van de andere kant ook veel boodschappen die deze coalitie – met Vlaams Belang dus – alle kansen geeft om te proberen het “falende beleid” om te keren.

Het zorgde ervoor dat Izegem plots nationaal nieuws was, tegen wil en dank van velen natuurlijk. Maar hoe is het nu zover kunnen komen? De lokale politiek staat dicht bij de mensen, maar die mensen hebben natuurlijk ook altijd een verleden, eentje waarbij het wel eens botste. In tegenstelling tot beroepspolitiekers die persoonlijke vetes wat sneller aan de kant kunnen schuiven voor ‘het hogere doel’, blijft dat op lokaal vlak natuurlijk wel langer hangen.

Even terug in de tijd

We moeten ook even terug in de tijd. Kurt Grymonprez was namens SP.A schepen in een coalitie met N-VA tot de vermaarde ‘stenenkwestie’ opdook. De schepen zou aan de stadsdiensten een privégunst gevraagd hebben om wat stenen te vervoeren. Het kostte Grymonprez uiteindelijk zijn schepenambt, hij werd toen niet gesteund door zijn eigen partij en N-VA gaf het laatste duwtje.

Maar het was tegelijk de aanzet voor de oprichting van STIP, met twee ‘oud-Sossen’ op kop: naast Kurt Grymonprez ook zijn compagnon de route Nadia Staes. Zes jaar geleden haalde de partij meteen vijf zetels: mooi resultaat, maar daarmee belandde men wel op de oppositiebanken. Een beleidsperiode later blijkt STIP+, ondertussen verrijkt met wat Open VLD-kandidaten, de grootste te zijn. En meer zelfs, N-VA kon niet zonder hen om alsnog in de meerderheid te geraken en ‘en plus’, Kurt Grymonprez wordt de burgemeester.

Wat misschien nog het meest pijn zal doen bij enkele STIP+ers: sommige vriendschappen lijken voorbij

De vete met zijn oude partij, nu dus Vooruit, leek eigenlijk voor weinig problemen te zorgen. De situatie is nu ook anders natuurlijk, Kurt Grymonprez komt er als winnaar uit en is aan zet. En bij Vooruit, dat in kartel met Groen is opgekomen, zijn het vooral jonge vrouwen die er nu de dienst uit maken, vrouwen die niets te maken hebben met wat in 2017 gebeurd is.

Maar waar het water tussen STIP+ en Vooruit dus makkelijk doorwaadbaar is, dan is het net iets dieper met N-VA. Het feit dat er vaak neerbuigend gekeken werd naar STIP en later STIP+ door de meerderheidspartij, of dat ze toch dat gevoel hebben, wringt bij de winnaar van de verkiezingen. Ook het vertrouwen met N-VA-kopman Bert Maertens is er nooit echt geweest. Het constante gevoel dat de huidige burgervader nog iets in zijn schild voerde, om toch alsnog burgemeester te blijven, sluimerde constant. Hoewel het rekenkundig niet zonder STIP+ kon, of het cordon moest gebroken worden. De nationale partijen zouden dat nooit doen, dus deed STIP+ het dan maar zelf.

Ook daar beseften ze dat de banbliksems naar beneden zouden komen, maar ze maken zich sterk een goed bestuur voor Izegem te vormen. Heel wat Izegemnaars geven hen ook die kans, als je de sociale media mag geloven. Maar er is natuurlijk ook de overgrote ‘stille meerderheid’, die niet voor De Gilde staat te protesteren en die geen steun toezegt aan een coalitie met Vlaams Belang. Die menigte zwijgt en velen zien hun stad, bekend om het bloeiende bedrijfsleven, de vele verenigingen en een rijk horeca-aanbod, niet geassocieerd worden met principes waar zij niet voor staan.

Dat verfoeide mobiliteitsplan

Maar het lijkt ons niet zo dat de stad plots in één klap zal veranderen. Het door de winnaars verfoeide mobiliteitsplan, daar is al een eerste zware brok om aan te pakken. Het is nu aan de nieuwe coalitie om zich te bewijzen. En aan iedereen om inderdaad niet verder te gaan polariseren.

En misschien ook voor wat reflectie, want de beslissing om het cordon sanitaire te doorbreken ligt maar bij één partij: STIP+. Ze legden al uitvoerig uit waarom ze het deden, het effectief doen is dan ook hun verantwoordelijkheid. En die lijken ze ook niet uit de weg te gaan. Daar zullen ze ook nog wat wonden moeten likken, want enkele kandidaten stemden tegen het samenwerken met Vlaams Belang en lijken dan ook af te haken. Meer zelfs, ze verlieten ostentatief de zaal. Maar de smaak van de overwinning overheerst, al zal het misschien nog het meest pijn doen dat enkele jarenlange vriendschappen nu wel voorbij lijken te zijn.

Maar de jongste weken waren er vooral ook veel onbeantwoorde telefoontjes, mensen uit allerlei hoeken die de coalitie met CD&V en Vooruit-Groen alsnog wilden laten slagen en wellicht hier en daar ook wat blufpoker. En de hoop dat het van bovenaf zou worden geforceerd. Twee jonge Open VLD’ers werden naar Brussel geroepen om hen op andere gedachten te brengen, maar zij leveren hun partijkaart in. Het laatste woord lijkt hier ook nog niet gezegd. Maar of Izegem nu morgen of binnen zes jaar een betere of slechtere stad zal zijn, dat zal nog moeten blijken.