554 West-Vlaamse atleten nemen volgende week deel aan de Special Olympics. De meesten onder hen zijn aangesloten bij een van de liefst 170 sportclubs voor mensen met een beperking in onze provincie. 45 van de 64 gemeenten hebben ondertussen minstens één vereniging die G-sport aanbiedt. Het aanbod blijft maar groeien, en dat is maar goed ook. Helena (6) en Lore (30) getuigen wat sporten in een aangepaste setting voor hen betekent.
Wie met een mentale of fysieke beperking – al dan niet aangeboren – door het leven gaat, kan in veel gevallen niet zomaar bij elke sportclub gaan aankloppen. Naar schatting kampt nochtans één op acht Belgen met een ziekte, beperking of handicap die hen in een bepaalde mate parten speelt in het uitvoeren van hun dagelijkse activiteiten. Ook die mensen willen, net zoals een ander, hun vrije tijd besteden aan een of andere bewegingsvorm.
Gelukkig voor hen is er G-sport: sport voor mensen met een fysieke, psychische, verstandelijke, auditieve of visuele beperking. G-sport is niet nieuw, maar de populariteit ervan stijgt de laatste jaren zienderogen. Niet in het minst in West-Vlaanderen: onze provincie telt vandaag 170 officiële clubs met een aanbod voor G-sporters en het aanbod blijft groeien. “Steeds meer clubs stellen hun werking open voor mensen die net dat tikkeltje meer begeleiding nodig hebben. De enorme media-aandacht voor de laatste edities van de Paralympische Spelen heeft er mee voor gezorgd dat het grote publiek steeds meer begrip krijgen voor de sportbeleving van mensen met een beperking”, weet Mathieu Verbrugghe van Sport Vlaanderen. (lees verder onder de kaart)
Inspanningen nodig
Over het algemeen worden G-sportclubs ingedeeld in drie categorieën: clubs die zich exclusief richten tot mensen met een beperking (45 in West-Vlaanderen), clubs die een aparte tak hebben voor G-sporters (80) en inclusieve sportwerkingen waar mensen met en zonder een beperking allemaal samen sporten (45). “Vooral het aandeel van die laatste categorie stijgt snel. Vaak gaat het over kleineren initiatieven die openstaan voor G-sporters als daar vraag naar is in hun regio. Zij laten zich echter niet altijd registreren, waardoor de stijging in het aanbod minder groot lijkt dan ze werkelijk is”, aldus nog Mathieu Verbrugghe.
Het is meer dan gewoon de sport aanbieden voor mensen met een beperking, er zijn begeleiders nodig die kunnen werken met de doelgroep
De 170 West-Vlaamse G-sportclubs zijn verdeeld over 45 gemeenten. De populairste G-sporten bij ons zijn voetbal, zwemmen, dans, omnisport, gymnastiek, paardrijden en basketbal. Toch zijn er heel wat speciallekes te vinden in het aanbod. Denk maar aan boogschieten voor blinden, duiken voor doven en kickboksen voor psychisch kwetsbaren. Zowat elke sport die mensen zonder beperking kunnen beoefenen, bestaat in onze provincie ook voor de doelgroep van G-sporters.
Ondanks alle inspanningen voor G-sport in West-Vlaanderen, is er nog veel werk aan de winkel. Dat vindt Lucien Debels, voorzitter van Somival, met 400 leden de grootste G-sportclub van West-Vlaanderen. “Het aanbod in onze provincie zou zeker nog moeten uitbreiden. Mensen met een beperking verdienen meer keuze dan dat ze nu hebben. Er kunnen zeker nog inspanningen gedaan worden door sportclubs om hun werking inclusiever te maken. Maar dat moeten ze wel met de juiste ingesteldheid doen: er is meer nodig dan gewoon de mogelijkheid van G-sport aan te bieden. De doelgroep vraagt naast een aangepaste organisatie ook begeleiders die kunnen werken met mensen met een beperking. Trainers moeten dus wel gemotiveerd zijn om de nodige vormingen hierover de willen volgens, zodat ze G-sporters in de beste omstandigheden kunnen laten deelnemen aan de activiteiten. Idealiter wordt de G-werking betrokken bij elk aspect van de club.”
Grootste club telt 400 leden
Met 400 leden is Somival uit Waregem de grootste G-sportclub van West-Vlaanderen. De club bestaat al sinds 1976 en is een exclusieve G-werking, uitsluitend voor mensen met een beperking dus. De club ontstond destijds met als missie personen met een beperking te leren zwemmen, maar vandaag biedt Somival ook atletiek, boccia (een Paralympische miksport, verwant aan petanque en bowling, red.), paardrijden en e-hockey (hockey voor mensen met een zwaardere fysieke beperking die een elektrische rolstoel gebruiken, red.) aan. Er wordt zowel op recreatief als op competitieniveau gesport. Zo is Somival aangesloten bij de Special Olympics in België, waaraan ze elk jaar met een delegatie zwemmers en atleten deelneemt. Ook naar de editie van 2022, die plaatsvindt van 25 tot en met 28 mei, vaardigt Somival twaalf atleten af: zeven zwemmers en vijf atleten.
Niet enkel sportclubs zelf, ook de lokale besturen kunnen volgens Lucien hun steentje bijdragen naar een inclusiever sportaanbod in hun gemeente of stad. “De doelgroep informeren is een eerste belangrijke taak van lokale diensten. Daarnaast kunnen extra inspanningen geleverd worden om clubs te helpen hun toegankelijkheid te verhogen, denk maar aan aangepaste toiletten of hellende vlakken in de cafetaria’s. Enkel zo kan er een echt inclusief beleid uitgebouwd worden in de sportwereld.”
Gymnaste Helena (6): “In kleine groepjes kan ik veel oefenen”
Ze tuimelt, klimt en springt, de zesjarige Helena Vanderhispaillie. Al twee jaar is ze lid van turnclub Jumping Jack in Houthulst. “Vooral door juf Lori en juf Sari, zij maken het heel leuk. Ook mag ik vaak op de trampoline, dat doe ik graag”, aldus Helena, met een beetje hulp van mama Cindy.
“Helena heeft autisme type 9. Dat is autisme zonder een mentale beperking, ook wel ASS genoemd. Helena heeft op vlak van sociale vaardigheid geen problemen, maar ze heeft het wel lastig met prikkels. Als ze in een drukke omgeving zit, zal ze in haar eigen bubbel kruipen. Dan luistert ze niet meer naar wat gevraagd wordt. Ook communiceren is niet altijd even gemakkelijk. In Jumping Jack kan ze in kleine groepjes turnen, wat heel fijn is voor haar. Helena ziet zichzelf niet anders dan haar leeftijdsgenootjes zonder beperking, maar die kleine groep vindt ze helemaal top. Zo kan ze zelf meer oefeningen doen tijdens de les”, legt Cindy Verbandt uit. Niet enkel voor de gymnastiek zelf, ook haar vrienden en vriendinnen zorgen ervoor dat Helena zich helemaal thuisvoelt in de club. En als ze niet aan het turnen is? “Dan ga ik dansen! Of tekenen en knutselen, dat doe ik ook heel graag”, besluit Helena.
Danseres Lore (30): “Het aanbod zou nog groter mogen zijn”
Lore Verstraete is een fervent danseres, ze is er al mee bezig sinds haar 13de. Als jonge tiener danste ze bij Paradanszo in Ingelmunster, waar ze tot 2016 ook als leerkracht aan de slag ging. Tien jaar geleden richtte ze haar eigen club op, Rolstoeldansgroep DUO in Poperinge. Het dansvirus raakt ze duidelijk niet meer kwijt. “Ik heb nog verschillende andere sporten uitgeprobeerd, maar door mijn beperkte handfunctie is dit niet zo simpel. Boksen heb ik ook nog gedaan, maar door corona ben ik daarmee gestopt, aangezien contactsporten heel lang uit den boze waren. Mijn vader organiseert G-atletiek, maar door mijn verminderde spierkracht is dat ook niet echt haalbaar. Fitnessen met ondersteuning met een personal coach en handbiken lukt wel”, vertelt Lore.
De dertiger lijdt aan de ziekte van Charcot-Marie-Tooth type 2, een frequente vorm van erfelijke neuropathie, een aandoening die de zenuwen in haar armen en benen aantast. Hoewel ze intussen zelf meetimmert aan het G-sportaanbod, botst ze als rolstoelgebruiker nog geregeld op hindernissen. “Gerichte vormingen voor rolstoeldansen en andere specifieke sporttakken worden bijna uitsluitend in Antwerpen of Limburg georganiseerd. Die verplaatsing is allesbehalve evident. Het aanbod van sportvormingen zou in onze provincie zeker nog uitgebreid mogen worden.”
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
