Op de Mercator met Wanda Vandekerkhof: “Je moet je dromen kunnen waarmaken”

Wanda Vandekerkhof (31) is de gedreven stuyfplekhouder zelf hoort ze liever doe-architect van De Klisse in de Vredestraat. En De Klisse, dat is niet zomaar een zaaltje, maar een stuyfplek, waar mensen van alle slag mogen experimenteren met hun nieuwe projecten. “Mensen moeten hun dromen kunnen waarmaken”, vindt Wanda. “Als je gelooft dat iets kan, dan komt het er wel.”

Wanda heeft een hekel aan zand, maar als ze op reis gaat, is het altijd naar plekken aan zee of aan water. “Stilzitten kan ik niet, maar ik hou wel van frisbeeën of paletten op het strand. Of van een wijntje met vrienden. Ik schrijf ook gedichten en de zee is een inspiratiebron”, vertelt ze. “Ook de naam De Klisse heeft te maken met de zee. Het slaat op mosselen die samenklissen: dicht bij elkaar kruipen om samen te groeien.”

Wat is het eigenlijk juist, een stuyfplek als De Klisse?

“Heel kort gezegd: een incubator of publieke experimenteerruimte. Mensen kunnen er experimenteren met nieuwe projecten. Of het nu een vrijwilligersproject is of een eigen zelfstandige zaak, bij ons mag je iets uitproberen en vind je een netwerk aan mensen met wie je dat kan doen. We begeleiden de bestuyvers mensen die iets opstarten in kleine stapjes. Ze mogen ook mislukken. Falen is soms nodig om inzicht te krijgen waar je energie ligt. Die projecten gaan van kookactiviteiten over fotografie- en andere tentoonstellingen tot muziekoptredens, het illustreren van kinderboeken of van een cd-boekje van Meermens … We werken ook aan een project voor het Ensorjaar 2024. Zo lopen bij ons altijd gemiddeld een 20-tal trajecten.”

Hoe kwam jij bij deze werkvorm terecht?

“Ik stond twee jaar in het sociale werkveld en heb zelf ook van alles meegemaakt. Ik merkte dat het anders kan, dat mensen in moeilijke situaties meer groeimogelijkheden zouden moeten krijgen. Als je in de problemen zit, moet je niet afkomen bij een sociaal werker om te zeggen dat je droomt van een cruise, bijvoorbeeld. Ik vind het jammer dat mensen niet meer mogen dromen. Ik was al aan het werk toen ik mijn diploma orthopedagogie haalde. Mijn afstudeerproject was De Stuyverij, een stuyfplek in Kortrijk. Daar ontdekte ik deze manier van werken. Na mijn studies kon ik er halftijds aan de slag. Ik begon ook als vrijwilliger bij De Klisse, een buurtwerking die toen al bestond in Oostende, maar die ik tot stuyfplek mocht omvormen. Dat deed ik zeven maanden vrijwillig, maar sinds januari krijgen we Europese subsidies en ben ik er voltijds aan de slag. Wij zijn nu één van de zes stuyfplekken in Vlaanderen. Ik heb eigenlijk zelf mijn job gecreëerd.”

Voor welke moeilijke situaties heb je zelf gestaan?

“Ik heb een hobbelig parcours achter de rug. Mijn eerste zoon werd geboren toen ik 15 was. Sinds mijn 15de woon ik ook alleen. Intussen heb ik drie zonen en is het allemaal goed gekomen, maar gelukkig ben ik geboren met een grote portie veerkracht. Afstandsonderwijs volgen terwijl je al kinderen hebt … Makkelijk is dat niet. Ik ging ook poetsen om mijn studies te kunnen betalen. Bij de professionele hulpverlening worden dikwijls alleen de roepers gehoord. Zo missen ze heel wat mensen. Bovendien baseren veel hulpverleners zich op hun eigen referentiekader. Ze denken te weten waar je nood aan hebt, maar zo pushen ze je in een richting die je niet altijd ligt. Ze willen dat je zo snel mogelijk actief bent. Als je kan poetsen, moet je poetsen. Maar als je dat niet graag doet, is dat niet duurzaam en word je ongelukkig.”

Misschien hebben ze te veel werk om iedereen een persoonlijke begeleiding te bieden.

“Tuurlijk. Dat is niet altijd mogelijk. Wat wij doen in De Klisse, vervangt de reguliere hulpverlening niet. Wij zien het eerder als een parallel traject. We staan open voor iedereen: buurtbewoners, ondernemers, nieuwkomers, mensen met een beper-king … Onze mensen staan open voor alles en geven op een positieve manier feedback. Als je gelijkgestemden op je pad tegenkomt, haal je daar veel uit. Elke dinsdag van 9 tot 17 uur hebben we een cowerkmoment. Je kan er vrij op je laptop werken, tekenen, schilderen … Op woensdag zijn we van 14 tot 21 uur maar meestal veel langer open als toffe ontmoetingsplek en als plaats om zaken uit te proberen. Dan wordt ook altijd een maaltijd geserveerd door koks die dromen van een eigen restaurant of cateringzaak. Op de andere dagen zijn we niet vast open, maar ben ik er ook heel vaak te vinden.”

Is het geen soort cafeetje?

“Dan meer een stamcafé of tweede thuis. Met de inrichting streven we het uitzicht van een uitvergrote living na. Bezoekers moeten zich veilig en thuis voelen. We verhuren De Klisse ook als zaaltje voor familiefeestjes en verenigingsactiviteiten. Onze vzw is eigenaar van het gebouw en vrijwilligers staan in voor het onderhoud. We kunnen de opbrengsten van het zaalverhuur dan ook goed gebruiken. Alles bij elkaar geteld, is er gemiddeld vier dagen per week iets te doen. Wekelijks komen er zeker 60 tot 70 mensen over de vloer.”

Welke mensen zijn dat?

“Mensen van alle kleuren, in alle betekenissen van het woord. Als ze maar open minded zijn en respect hebben voor elkaar. Er zijn heel kwetsbare mensen bij. We spreken hen snel aan, zodat ze zich vlug thuis voelen. Diversiteit is superbelangrijk voor ons. De Klisse wil een correcte weerspiegeling van de maatschappij bieden. En hoe meer nieuwe visies, hoe sneller we vooruit raken.”

Voor jou moet dit toch iets meer zijn dan een gewone job?

“De stuyfplek is mijn leven geworden. Onze harde kern is een framily, zo’n hechte vriendengroep dat je het bijna een familie kan noemen. Mijn zoon zegt soms dat ik op de rem moet gaan staan om ook wat meer thuis te zijn. Gelukkig wonen we niet ver en zijn mijn kinderen ook dikwijls in De Klisse. Maar het is wel een werkpunt én een goed voornemen voor volgend jaar.”