“Je mag een goeie rallypiloot zijn, stap in een Formule 1-wagen en in de eerste bocht lig je in de vangrails. Dat is een moordwapen. Hetzelfde met de robot waarmee ik opereer.” Het mag duidelijk zijn: chirurg Mathieu D‘Hondt is een topdokter met een passie. De West-Vlaamse F1-fan wordt bewonderd door leverspecialisten van over de hele wereld. Hij leeft en werkt aan 300 kilometer per uur…
Een goeie maand geleden organiseerde topchirurg Mathieu D’Hondt een symposium over robotchirurgie bij kijkoperaties van de lever en de pancreas. Gerenommeerde specialisten van over de hele wereld woonden die studiedag bij en wilden ’s avonds geen seconde missen van hoe de Kortrijkse chirurg met brio zijn doctoraatsthesis verdedigde. Een werk dat is opgedragen aan Michael Schumacher. Jawel, de F1-piloot. Ook voor Max Verstappen heeft D’Hondt een zwak. Hij bewondert diens branie en durf.
In alles wat ik doe, zitten lessen die Schumacher me heeft meegegeven
In zijn Kortrijks kabinet hangen posters van Max Verstappen tegen de muur. “Hij brengt weer passie in de Formule 1”, zegt Mathieu D’Hondt. “Die was met Lewis Hamilton soms ver te zoeken. Verstappen is een durver. Hij zal vast nog races verliezen, maar hij zal er vooral nog winnen op een manier waarvan je mond zal openvallen.” Als je D’Hondt zijn recente thesis Improving outcomes in hepatobiliary surgery in the era of minimal evasive surgery openslaat, ben je verbaasd. Niet zozeer omdat je er geen jota van begrijpt – de titel valt nog mee: De resultaten van leverchirurgie verbeteren in het tijdperk van kijkoperaties – maar ook omdat het boek opent en sluit met een citaat van Michael Schumacher. “Als de passie er is, dan is de motivatie er ook”, zo luidt de eerste quote. In het Engels weliswaar.
Ferrari gocart
“Zo is het ook”, zegt de kleinzoon van Wevelgemse vlassers. 43 is hij nu. “Aan zee reed ik als kind al met een Ferrari gocart en was er met geen stokken uit te krijgen”, herinnert hij zich. “De passie moet er zijn in het werk, in de hobby en in de liefde. Het heeft geen zin om aan te modderen”, zegt D’Hondt. “Kijk, aan het eind van mijn doctoraatsverdediging heb ik een passage uit een documentaire over Schumacher getoond.” Daarin weerklinkt een ander citaat van het Duitse racewonder: “Als je iets doet, moet je het voor 100 procent doen, nooit minder.” “Zo ben ik ook”, reageert D’Hondt. “Het leven is veel gemakkelijker als je met minder genoegen kunt nemen, maar dat lukt me niet.”
Soms krijg ik patiënten over de vloer die me via het internet gevonden hebben nadat ze elders naar de palliatieve zijn verwezen. En soms valt er inderdaad niets meer aan te doen, maar andere keren wel
In tien jaar tijd heeft D’Hondt van AZ Groeninge een referentiecentrum gemaakt voor lever- en pancreaschirurgie, stelt Stefaan Lammertyn, de communicatieman van het ziekenhuis. Dertien ziekenhuizen verwijzen intussen hun leverpatiënten door naar Kortrijk. “Soms krijg ik patiënten over de vloer die me via het internet gevonden hebben nadat ze elders naar de palliatieve zijn verwezen. En soms valt er inderdaad niets meer aan te doen, maar andere keren wel.”
“Ik vergelijk dat met het accident van Ayrton Senna. Je ziet hem tegen de muur kwakken, je ziet zijn hoofd opzij zakken en je weet: er is niets meer aan te doen. En het was ook zo. Maar als je dan denkt aan de crash van Niki Lauda in ’74, had je ook niet durven te denken dat hij het zou overleven. Soms ziet het er hopeloos uit, maar is er nog een oplossing mogelijk. Maar daarom moet je toegang hebben tot de juiste specialisten. Ik ga ook nooit uitspraken doen over buiktumoren, slokdarmproblemen en andere organen waarmee ik minder vertrouwd ben. We zijn in een tijd gekomen van de superspecialisaties.”
Plat West-Vlaams
Toen Mathieu D’Hondt tien jaar geleden in Kortrijk aan de slag ging, vonden er jaarlijks twintig leveroperaties plaats, nu zijn dat er 145. Meer dan 90 procent daarvan gebeurt met kijkoperaties. Sinds twee jaar bedient D’Hondt daarbij een robot, een uiterst gesofisticeerde en peperdure machine. Kostprijs 1,8 miljoen euro. De jaarlijkse onderhoudsbeurt loopt op tot 120.000 euro. Robots worden al langer gebruikt bij bepaalde ingrepen, maar ze zijn nog niet echt ingeburgerd bij lever- en pancreasoperaties, omdat dergelijke chirurgie heel complex is en de minste fout tot fatale bloedingen kan leiden, menen we te kunnen begrijpen uit de uitleg van D’Hondt.
Hij tracht het zo goed als hij kan in mensentaal uit te leggen. En in plat West-Vlaams voor wie dat graag heeft. “Er zijn dokters die vinden dat er een afstand moet zijn tussen dokter en patiënt, ik denk daar anders over. Ik spreek de taal van mijn patiënten. Ik sla tijdens consultaties graag een praatje over de duiven of het weer. Ik praat graag met mensen. Uit zulke babbels steek je vaak iets op wat bij de behandeling van pas kan komen.”
D’Hondt is dan wel een mens als een ander, er zijn er weinigen als hij. Hij liet zich niet afschrikken door de moeilijkheidsgraad van robotoperaties. De man is bezeten van zijn werk. Op de dag dat wij hem te spreken krijgen, heeft hij 40 consultaties achter de rug en moet hij in de late uren nog enkele routineoperaties uitvoeren, want net als andere chirurgen vervult hij plichtsgetrouw zijn beurtrol als dokter van wacht.
Mathieu D’Hondt wordt over de hele wereld uitgenodigd als spreker op internationale conventies. Binnenkort staat hij voor een publiek van 3.000 oncologen om over robotoperaties bij levertumoren te spreken in Barcelona. “Ik kan dit maar doen als ik tegen 300 kilometer per uur doorga. Ik wil de patiëntenconsultaties blijven doen, blijven opereren, maar ook blijven publiceren. Dat harde werk gaat ten koste van mijn gezin, mijn kinderen.”
Ik wil blijven publiceren in academische publicaties. Maar daar zijn studies voor nodig die ik niet langer zonder biomedische wetenschappers kan blijven uitvoeren
De Kortrijkse chirurg heeft de voorbije jaren tientallen studies gepubliceerd in gerenommeerde, internationale publicaties. Als hij tot de selecte clubs van topchirurgen wil blijven behoren, moet hij met nieuwe inzichten, vondsten, analyses en grensverleggende resultaten blijven komen. In AZ Groeninge moet hij alle studies zelf zien te dragen met beperkte ondersteuning. “Investeringen in personeel voor dergelijk studiewerk zijn moeilijk te bekomen wanneer men in een niet-universitair ziekenhuis werkt.”
Stevige reputatie
In het verleden kreeg hij verschillende aanbiedingen uit het buitenland met zeer aantrekkelijke voorwaarden. “Daar zou ik over ruime researchmogelijkheden beschikken en tal van medewerkers. Hier moet ik me voor het wetenschappelijk werk zien te redden met een studieverpleegster en iemand die de database op punt houdt. Maar ik heb hier een sterk en uniek netwerk opgebouwd en dat wil ik niet opgeven. De lever- en pancreaschirurgie van AZ Groeninge heeft intussen een ferme reputatie. Ik heb 900 leveroperaties gedaan waarvan ik alle gegevens netjes in statistieken heb verwerkt. Die data zitten onder meer in een databank van 23 grote ziekenhuizen van over de hele wereld. Allemaal gigantische tenten uit wereldsteden. Daar staat dan AZ Groeninge uit Kortrijk tussen. Ik moet eerlijk zijn, ik heb hier ook kansen gekregen. De peperdure robot waarvan ik me bedien is door het ziekenhuis aangekocht. De robotchirurgie gaan we nog uitbouwen. Maar ik moet een oplossing vinden om wetenschappelijk werk te blijven verrichten. Er is nog zoveel te leren en te vertellen over de lever… en over Formule 1.” (lacht)
Moordwapen
Leren omgaan met de robot betekende vaak keihard oefenen. Eerst met een simulator, dan op modellen, op varkenslevers en vervolgens enkele eenvoudige ingrepen. “Liesbreuken en zo, alvorens ik me aan de lever en de pancreas waagde”, legt hij uit. “Je kunt niet achter zo’n machine postvatten en denken: Ik ben de beste chirurg ter wereld, ik ga hier vlug eens die klus klaren. Je mag een goeie autocoureur of rallypiloot zijn, stap in een Formule 1-wagen en in de eerste bocht lig je in de vangrails. Dat is een moordwapen. Je moet investeren, nederig zijn en stappen terugzetten. Hetzelfde met deze robot. Als je ermee aan de slag gaat zodra je de knopjes kent, dan gaat je patiënt er bij de eerste operatie meteen aan. Hij zal een bloeding krijgen en je zult niet kunnen ingrijpen.”
Bij de meeste van zijn operaties heeft D’Hondt toeschouwers uit het buitenland
“Intussen heb ik meer dan 150 levers met de robot geopereerd en doe ik alles intuïtief, die machine is een verlengstuk van mezelf geworden.” Dat zei Alain Prost ook over zijn wagen. Bij de meeste van die operaties heeft D’Hondt toeschouwers uit het buitenland. “Chirurgen die willen zien hoe het hier werkt. Je leert elkaar op die manier kennen, je toont je resultaten, vergelijkt data en kijkt hoe je kunt samenwerken.” De resultaten van zijn robotingrepen zijn spectaculair. “Het bloedverlies is minder en de ligdagen van de patiënten zijn verkort. Na een operatie aan de lever kan je gemiddeld na twee dagen al naar huis. Maar dat zou niet gaan zonder mijn verpleegsters. Echt, mijn team is belangrijk. Schumacher wist dat ook: de mensen met wie hij werkte, waren belangrijk. Als ze voelen dat je ze apprecieert, krijg je ook veel meer gedaan. In alles wat ik doe, zitten lessen die hij me heeft meegegeven. Ik ben nog altijd kapot van wat hem overkomen is.”
Mathieu D’Hondt wordt over de hele wereld uitgenodigd als spreker op internationale conventies. Binnenkort staat hij voor een publiek van 3.000 oncologen om over robotoperaties bij levertumoren te spreken in Barcelona. “Ik kan dit maar doen als ik tegen 300 kilometer per uur doorga. Ik wil de patiëntenconsultaties blijven doen, blijven opereren, maar ook blijven publiceren. Dat harde werk gaat ten koste van mijn gezin, mijn kinderen.”
De Kortrijkse chirurg heeft de voorbije jaren tientallen studies gepubliceerd in gerenommeerde, internationale publicaties. Als hij tot de selecte clubs van topchirurgen wil blijven behoren, moet hij met nieuwe inzichten, vondsten, analyses en grensverleggende resultaten blijven komen. In AZ Groeninge moet hij alle studies zelf zien te dragen met beperkte ondersteuning. “Investeringen in personeel voor dergelijk studiewerk zijn moeilijk te bekomen wanneer men in een niet-universitair ziekenhuis werkt.”
Stevige reputatie
In het verleden kreeg hij verschillende aanbiedingen uit het buitenland met zeer aantrekkelijke voorwaarden. “Daar zou ik over ruime researchmogelijkheden beschikken en tal van medewerkers. Hier moet ik me voor het wetenschappelijk werk zien te redden met een studieverpleegster en iemand die de database op punt houdt. Maar ik heb hier een sterk en uniek netwerk opgebouwd en dat wil ik niet opgeven. De lever- en pancreaschirurgie van AZ Groeninge heeft intussen een ferme reputatie. Ik heb 900 leveroperaties gedaan waarvan ik alle gegevens netjes in statistieken heb verwerkt. Die data zitten onder meer in een databank van 23 grote ziekenhuizen van over de hele wereld. Allemaal gigantische tenten uit wereldsteden. Daar staat dan AZ Groeninge uit Kortrijk tussen. Ik moet eerlijk zijn, ik heb hier ook kansen gekregen. De peperdure robot waarvan ik me bedien is door het ziekenhuis aangekocht. De robotchirurgie gaan we nog uitbouwen. Maar ik moet een oplossing vinden om wetenschappelijk werk te blijven verrichten. Er is nog zoveel te leren en te vertellen over de lever… en over Formule 1.” (lacht)
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
