Hamid voert rode goud uit zijn geboorteland Afghanistan in: “Saffraan is de smaak van mijn kindertijd”

Hamid Hisari importeert Afghaanse saffraan: “Het mooiste geschenk dat je iemand kan geven.” © WK
Wim Kerkhof
Wim Kerkhof Medewerker KW

Het rode goud of het juweel van de gastronomie. Saffraan mag dan bij ons iets minder ingeburgerd zijn, de specerij uit het oosten heeft heel wat te bieden. Dat weet ook Hamid (38), die 16 jaar geleden zijn geboorteland Afghanistan ontvluchtte onder het schrikbewind van de taliban en nu met Niida-saffraan zijn eigen bedrijfje uit de grond stampte. De zachte, typerende smaak wekt bij Hamid ook nostalgie op naar zijn geboorteland. “Saffraan is de smaak van mijn jeugd.”

Een goeie job, een lieve vrouw en een schat van een dochter: vandaag heeft Hamid alles om gelukkig te zijn. Maar dat was ooit anders. 16 jaar geleden kwam hij, na twaalf dagen zonder voedsel opeengepakt in een container, berooid in België aan. “Mijn vader en broer werden in Kaboel vermoord door de taliban. Omdat ik in die periode voor de Verenigde Naties werkte, was ook mijn eigen leven in gevaar. Ik heb een smokkelaar 22.000 dollar moeten betalen om uit Afghanistan weg te geraken. Na een helse overtocht kwam ik meer dood dan levend toe in een land waar ik niemand kende”, vertelt hij. In 2008 werd hij hier erkend als politiek vluchteling en sindsdien gaat het Hamid voor de wind. Hij werd intercultureel bemiddelaar bij het Centrum Algemeen Welzijnswerk, wat hem in 2016 zelfs een prijs van de Liga voor Mensenrechten opleverde. Vandaag woont hij in Oostende.

Levensverhaal

“Ik woon hier heel graag”, glimlacht Hamid. “Mijn buren zijn als familie.” Hij breekt daarmee meteen ook een lans voor meer begrip en minder haat ten overstaan van vluchtelingen. “Haat brengt alleen maar meer haat teweeg. Zelf heb ik hier alle kansen gekregen, maar er bestaan veel hardnekkige vooroordelen omtrent asielzoekers.” Een van de dingen die Hamid hier leerde, is dat je daarom als nieuwkomer maar beter zelf de eerste stap kan zetten om contacten te leggen. “Dat verklaart ook waarom ik met saffraan begon: het is een stukje van mijn levensverhaal. De geur en smaak van saffraan nemen me mee naar mijn kindertijd en raken me in mijn hart. Saffraan speelde ook een belangrijke rol in de keuken van mijn moeder, die samen met mijn zus in Afghanistan achterbleef. Het roept bij mij heel sterke emoties op”, aldus Hamid.

Samen met zijn vrouw Ihcene lanceerde hij een lijn met saffraanproducten onder de noemer Niida-saffraan. “Momenteel brengen we saffraan in drie vormen op de markt: zuivere, 100 procent natuurlijke Afghaanse saffraan, biologische acaciahoning verrijkt met saffraan en Fleur de Sel, geoogst in het hart van de zoutmoerassen van de Franse Camargue en ook weer op smaak gebracht met Niida-saffraan”, zegt hij. Hamid importeert zijn saffraan rechtstreeks uit Herat, een Afghaanse stad die er wereldwijd wordt voor geroemd. “Het is een belangrijk exportproduct voor de regio, saffraan heeft er zelfs de plaats van opium ingenomen”, zegt Hamid.

Intensief proces

Saffraan is afkomstig van de delicate, fluweelpaarse saffraankrokus. Het rode goud, zo wordt de specerij ook wel genoemd. Elke bloem heeft slechts drie meeldraden en om één kilo saffraan te maken, zijn er 200.000 meeldraden nodig. “Als je weet dat de bloemen ook nog eens met de hand worden geplukt, begrijp je dat het vele uren werk vergt om tot het afgewerkte product te komen”, aldus Hamid. “Saffraan is een uitstekend middel tegen stress en tevens bevorderlijk voor je nachtrust: een kopje thee met saffraan een uurtje voor het slapengaan en je slaapt als een roos. Ook bij keel- of hoofdpijn brengt het verlichting. In de Perzische en Afghaanse keuken wordt saffraan dagelijks gebruikt als specerij. Rijst zonder saffraan? In Afghanistan is dat absoluut not done”, klinkt het stellig. “Daarnaast wordt het ook vaak gebruikt in paella, bij visbereidingen en desserts. In combinatie met honing en citroen maakt saffraan dan weer een heerlijke mocktail. De smaak is zacht en subtiel, en vooral: nergens mee te vergelijken. Het is het mooiste geschenk dat je iemand kunt geven.”

Topchefs

Hamid stapte met Niida-saffraan in een coachingtraject van Flanders Investment & Trade. Via zijn webwinkel hoopt hij ermee de Belgische markt te veroveren. “De wereld is in de laatste tien, twintig jaar een pak kleiner geworden en dat zie je ook in de Belgische keuken. Je vindt er invloeden terug uit alle windstreken. Maar, ook al is saffraan een erg veelzijdig product en biedt het tal van gezondheidsvoordelen, hier beperkt het gebruik zich vooralsnog tot de betere gastronomie. Vooral topchefs gaan ermee aan de slag”, klinkt het. Toch is Hamid er rotsvast van overtuigd dat het een succesverhaal wordt. “De reden is simpel: eenmaal je saffraan ontdekt hebt, laat het je niet meer los.”

Hamid steunt er bovendien een nobel doel mee: een deel van de opbrengst gaat naar onderwijs voor weeskinderen en meisjes in Afghanistan. “Onderwijs is de sleutel tot een duurzame wederopbouw van mijn land. Het doet me onnoemelijk veel pijn dat elke vooruitgang daar met de terugtrekking van de Amerikaanse troepen in één trek teniet werd gedaan. Er waren een aantal belangrijke stappen gezet in de richting van een democratie en daar werd een hoge tol voor betaald. In vele duizenden mensenlevens. In één nacht werd dat allemaal cadeau gedaan aan de taliban. Het terreurbewind is er vandaag weer helemaal terug. Maar mijn land is zoveel meer dan enkel de taliban, het is een prachtig land dat enorm veel te bieden heeft”, aldus Hamid.

Vredessymbool

Nog een opmerkelijk weetje: saffraan is in Afghanistan een vredessymbool, net zoals de klaproos bij ons. “Niida is overigens de naam van ons dochtertje, onze kleine krokusbloem”, wil Hamid nog kwijt. “Niida betekent letterlijk stem. Het staat voor de vele vrouwen en kinderen in Afghanistan die elke dag opnieuw een moedige strijd leveren.”

Info: www.niida-saffraan.be. Je vindt er ook enkele inspirerende gerechten met saffraan.