“Toen in ’51 de Gentse reuzen Albrecht en Isabella hier met halfvasten naar de stoet kwamen, zette dat het carnavalscomité aan het denken: waarom had Wenduine zélf geen reuzen? Het jaar erop luisterden Louw, Wanne en Scuteman de carnavalsstoet op in Wenduine.” Dat vertelt Freddy Masson. De drie loebassen zijn onlangs zeventig geworden maar vieren hun verjaardag pas in juli.
De Wenduinse reuzen zouden echt geleefd hebben: Louw als Laurentius Monteville, Wanne als Joanna Francisca Praet. In 1868 traden ze met elkaar in het huwelijk. “Louw en Wanne woonden in een klein vissershuisje, niet ver van de molen. Louw was garnalenkruier en legde vishaken op het strand, met de vangst ging het koppel leuren. Het waren ook verwoede strandjutters”, vertelt Freddy Masson, tot voor drie jaar het gezicht van Toerisme De Haan.
Loden lamp
Ook reus Scuteman herinnert aan de vergane glorie van de plaatselijke visserij: hij zou een ambachtsman geweest zijn die vissersboten herstelde. “Er wordt ook beweerd dat hij in 1463 de loden lamp uit de vuurtoren van Blankenberge stal en deze naar Wenduine bracht”, weet Freddy.
De Wenduinse reuzen kleurden zijn jeugd. “Mijn vader was peter van reus Wanne, de zesjarige Freddy mocht als jockey mee in de stoet”, glimlacht hij. In de jaarlijkse optocht liep er immers ook een escorte ruiters mee met rieten poppen.
“De halfvastenstoet was traditioneel ook de datum dat de zomerverhuur begon in Wenduine. Die stoet is een laatste keer uitgegaan in ’58, waarna de reuzen in een gemeentedepot belandden. Pas vier jaar later kwamen ze weer buiten naar aanleiding van hun tiende verjaardag”, aldus Freddy.
“Wat trouwens niet veel mensen weten, is dat Louw en Wanne aanvankelijk op zeerovers leken. Louw droeg in het begin zelfs een zwaard. In ’62 kregen ze hun huidige plunje aangemeten, maar deze werd later wel nog een paar keer vernieuwd. In ’73 gebeurde dit door Arno Brys, die ook de Gouden Boomstoet mee vormgaf.”
In ’77 kwam er overigens nog een vierde reus bij die ontworpen werd in opdracht van de lokale hengelclub Tarpoenvissers. Ook Pol de Kruwer, gebaseerd op Leopoldus Scharley (1861-1943) was garnaalkruier. “De Wenduinse reuzen ontpopten zich tot echte ambassadeurs”, gaat Freddy voort.
“Ze bezochten talrijke stoeten, overal te lande en ook over de grens. Een belangrijke was bijvoorbeeld de ‘Brabantse Dag’ in Heeze, een dorp in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. Maar ook het bezoek in Venlo, op 16 september ’73, was een hoogtepunt. Naar aanleiding van de opening van de E3 werden daar allerlei plechtigheden gehouden, die zelfs bijgewoond werden door de koningin.”
Plassende reuzin
“Ook een grote reuzenstoet behoorde tot die plechtigheden en de vrouw van Victor Blanckaert, een van de vaste reuzendragers, moest op een gegeven moment dringend plassen langs het parcours. Ze vond er niet beter op dan even in reuzin Wanne te duiken”, knipoogt Freddy.
Een plassende reuzin, dat hadden onze noorderburen nog nooit gezien. “De dag nadien stond dat daar op alle voorpagina’s”, grijnst Freddy, “maar de Wenduinse reuzen behaalden toen wél de eerste plaats in de stoet! Toen Victor overleden was, is ‘zijn’ reus trouwens nog naar zijn begrafenis gekomen.”
De reuzen staan hier goed, maar er had best wel wat meer ruchtbaarheid aan mogen gegeven worden. Niet veel mensen weten dat ze hier staan
“’73 – de reuzen waren toen 21 jaar – was overigens om meer dan één reden belangrijk: dat jaar werden immers voor het eerst ook de Reuzenfeesten georganiseerd. Freddy stond samen met Ronny Demaecker en Marcel Vandamme, de toenmalige uitbater van de Cabane, aan de wieg ervan.
“Veel budget was er niet, en dus werd er bij de handelaars een reuzen-zelfklever verkocht. Dat was toentertijd een groot succes”, zegt Freddy. De reuzen worden vandaag nog altijd vereenzelvigd met Wenduine. “Het zijn altijd uitstekende ambassadeurs geweest voor ons badplaatsje, al heeft de folklore in de loop der jaren wel wat aan glans ingeboet. Het is vandaag de dag ook niet meer zo evident om geëngageerde reuzendragers te vinden”, aldus Freddy.
Grote kinderstoet
Louw, Wanne en Scuteman kregen in ’73 voor het eerst gezelschap van gastreuzen uit Blankenberge en Koksijde en ging gepaard met een grote kinderstoet.
“Kinderen die tijdens de zomermaanden in een van de vakantiekolonies verbleven aan de kust, werkten weken aan een stuk aan de reuzenpoppen en draken die in de stoet meegingen”, vertelt Freddy.
In 1986 werden, naar aanleiding van de honderdste verjaardag van de badplaats Wenduine, voor het eerst reuzencollega’s uit heel Vlaanderen, Wallonië en Nederland uitgenodigd. De stoet werd vervolgens uitgeroepen tot beste reuzenstoet van het land.
Reuzentaart
In 2012, naar aanleiding van de zestigste verjaardag van de reuzen Louw, Wanne en Scuteman, werd er voor de gelegenheid een reuzentaart aangesneden die verdeeld werd onder de honderden aanwezigen op de Markt. Ook dit jaar wordt een speciaal programma uitgewerkt.
De Haan heeft overigens nog vijf andere reuzen. Reus Kotje herinnert aan het douaniersbestaan in de ‘kommiezenkoten’, de twee kinderreuzen Wenke en Klem werden in 2000 ontworpen door de vzw Creatieve Noordzeevrouwen.
In 2012 stelden ze hun nieuwe reus Gust, den aangespoelde voor. Ter gelegenheid van de Vosseslagfeesten ten slotte, werd in 2001 reus Mong de Vos ontworpen. Hij verwijst naar de legendarische strandjutter uit Vosseslag.
Heilige Kruisverheffingskerk
In 2020 werd beslist om Louw, Wanne en Scuteman onderdak te geven in de Heilige Kruisverheffingskerk in Wenduine. “Ze stonden een tijdje in het gemeentehuis en verhuisden daarna naar de Wielingen.”
“Toen er een nieuwe, bredere tribune kwam, moesten ze daar weg en leek de Kruisverheffingskerk het enige goede alternatief. De reuzen staan hier goed, maar er had best wel wat meer ruchtbaarheid aan mogen gegeven worden. Niet veel mensen weten dat ze hier staan”, besluit Freddy Masson.
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
