204 van de 1.504 huisartsen die onze provincie rijk is, is ouder dan 65. 13,5 procent van de dokters wil dus nog niet met pensioen. Vanwege de coronacrisis, maar vooral uit liefde voor het vak en hun patiënten. “Maar neem ons vandaag weg en de eerstelijnsgeneeskunde zit met een probleem”, zeggen dokters Ivan Ghillebert (65) en Donald Lesage (70).
Anno 2020 is het stilaan de normaalste zaak van de wereld dat (jonge) huisartsen zich in een praktijk groeperen om zo de werkdruk wat te verlichten. De tijd van meneer doktoor die helemaal alleen werkte, lijkt stilaan voorbij. Toch telt West-Vlaanderen nog een grote groep oudere huisartsen die blijft doorwerken: 204 huisartsen zijn ouder dan 65, onder hen slechts negen vrouwen. Dat wijzen cijfers van de Orde der Artsen West-Vlaanderen uit. Meneer doktoor is dus geen hol begrip. Al is het aandeel van de vrouw de voorbije jaren en decennia duidelijk gegroeid: West-Vlaanderen telt vandaag 627 vrouwelijke en 877 mannelijke huisartsen.
Roeping
Dat veel West-Vlaamse huisartsen van geen ophouden weten en hun pensioen liever nog wat uitstellen, heeft voor een stuk te maken met de coronacrisis. “Al zal de liefde voor onze patiënten en de job zelf altijd primeren”, glimlacht Ivan Ghillebert (65). De man runt al veertig jaar een eigen praktijk in Bellegem bij Kortrijk. “Dit is geen beroep, maar een roeping”, poneert hij. “Eens huisarts, altijd huisarts. En daar verandert het cijfer van je leeftijd maar weinig aan. Ik geniet vooral van het directe contact. Ik ben een sociaal dier en het één op één werken met een patiënt schenkt me heel veel voldoening. Ik ben ondertussen toe aan de vierde generatie patiënten binnen dezelfde families. Doorheen de jaren bouwen we met die mensen een stevige band op.”
Eén familie
Iets wat zijn collega Donald Lesage, die op 19 december 71 jaar wordt, beaamt. Hij is al sinds augustus 1975 in hartje Kortrijk huisarts en runt zijn praktijk nog altijd alleen. “Ik beschouw mijn patiënten al 45 jaar als één grote familie. Al is onze situatie fel veranderd. In mijn begindagen legde ik veel meer huisbezoeken af en ging je soms daags nadien uit eigen beweging opnieuw langs om de situatie op te volgen. En dan dronk je nog een koffie of pint met je patiënt. Dat is nu haast ondenkbaar. De tijdgeest is anders, de agenda puilt uit… Maar het toont wel de connectie aan die we met onze patiënten hadden. En nog altijd hebben. We zijn ook nodig. Neem alle nog actieve huisartsen met een pensioengerechtigde leeftijd weg en je zit met een gigantisch probleem.”
“Dit is geen beroep, maar een roeping. Daar verandert het cijfer van je leeftijd niks aan” – Huisarts Ivan Ghillebert
Donald stelt zich elk jaar de vraag wat hij zal doen als hij (eindelijk) zal stoppen. “Ik moet er tot nu toe het antwoord schuldig op blijven”, zegt hij met pretoogjes. “Dit is mijn lang leven. In alle eerlijkheid: ik ben bang voor het zwarte gat. Zolang ik me goed voel en weet dat ik mijn patiënten correct kan behandelen, doe ik voort. Al ben ik ook nuchter genoeg te beseffen dat ik hier geen tien jaar meer zal zitten. Daarom probeer ik nu al wat af te bouwen. Vroeger was ik letterlijk de klok rond bereikbaar, nu kunnen patiënten me nog tussen 8 en 11 uur ’s morgens bellen of op vrije consultatie komen. Daarna neemt een jongere collega-arts het van me over. Dat boezemt me ook vertrouwen in, want ik weet dat mijn mensen in goeie handen zijn.”
Vertrouwd gezicht
Ondanks hun tonnen ervaring is de coronacrisis ook voor Ivan en Donald nieuw. “Het enige wat ook maar een heel klein beetje in de buurt kwam, was de uitbraak van de Mexicaanse griep in 2009”, zegt Ivan. “Dit virus speelt misschien wel een rol in het feit dat ik nu nog zo hard werk, voor mijn patiënten is het belangrijk dat ze ook nu bij een vertrouwd gezicht kunnen aankloppen.”
Met hun 65 en 71 jaar bevinden beide huisartsen zich ook zelf in de risicogroep. “Daar zijn we ons van bewust”, benadrukt Ivan. “Maar angst heb ik niet. Al ben ik onlangs ook zelf besmet geraakt. Ik heb geluk gehad, want veel meer dan een snotvalling was het niet. Ik heb me twee weken op mijn zolder teruggetrokken en daarna kon ik opnieuw aan het werk.”
Voorzitter Orde der Artsen: ”De flandriens onder de huisartsen”
Roeland Dierickx (51) is voorzitter van de Orde der Artsen West-Vlaanderen en zelf huisarts in Westouter. “We mogen heel blij zijn dat deze groep nog aan de slag is. Zonder hen zou de continuïteit van de zorg in het gedrang komen. Onze 65-plussers maken allen deel uit van de lichting ‘70-’75, supergemotiveerde mensen die maar één weg kennen: vooruit. We kunnen hen gerust de flandriens onder de huisartsen noemen. Ze werken vrijwel allemaal ook alleen, terwijl jonge huisartsen nu vooral groepspraktijken opstarten. Begrijpelijk, zo is het evenwicht tussen job en privéleven meer in balans. Onze oudere huisartsen bieden een enorme meerwaarde. Voor hun patiënten zijn ze vaak meer dan een vertrouwenspersoon en zeker in deze crisis zouden we hen niet kunnen missen. Zolang ze zich goed voelen, kan ik hen alleen maar aanraden om aan de slag te blijven.” (PVH)
“Maar ik onderschat de gevolgen van covid-19 niet. Zelf heb ik er al twee patiënten aan verloren en ook het woonzorgcentrum waar ik coördinerend raadgevend arts ben, werd niet gespaard. Dat zal nooit wennen, denk ik. Afscheid moeten nemen van een patiënt, is een beetje alsof je een familielid verliest.”
Zelf corona gehad
Ook Donald raakte al besmet. “In maart, bij de start van dit hele verhaal. Net als Ivan ben ik van het grootste leed gespaard gebleven. Ik heb enkele dagen veel geslapen, maar voelde me niet ziek. Sindsdien ben ik heel voorzichtig geworden. Corona heeft onze praktijken als het ware overgenomen. Twee derde van alle telefoontjes zijn nu covid-19-gerelateerd. Ik neem elke dag een vijftal tests af en per week heb ik drie tot vier positieve gevallen. De cijfers mogen dan wel dalen, corona is allesbehalve weg. Ik test mezelf ook minstens één keer per maand. Die wisser in je neus went nooit, maar zo bouw je wel een zeker gevoel van veiligheid in. In tijden van crisis moet je aan boord blijven, vind ik. Er loopt nu al een klein jaar water in onze boot, aan ons om het lek mee te dichten.”
“Corona heeft als het ware onze praktijken overgenomen. Twee derde van alle telefoontjes zijn nu covid-19-gerelateerd” – Donald Lesage
Of we ooit volledig van corona verlost zullen zijn, durven beide artsen te betwijfelen. “We zullen met dit virus moeten leren leven”, zegt Ivan. “Net zoals we dat met de griep hebben moeten doen. Een vaccin zal de zaken zeker makkelijker maken, maar onze wereld is voorgoed veranderd. Elkaar de hand schudden zie ik niet meer terugkeren, al hoop ik dat de schrik bij de mensen zal wegebben.”
Donald knikt. “Als huisarts kan je voor veel mensen een verschil betekenen, waarom zouden we dat dan niet doen? Mensen helpen is een engagement dat nooit stopt.”
Ook de vele patiënten van de oudere huisartsen hopen dat het pensioen nog even op zich laat wachten. “Ik zou niet weten waar ik naartoe zou moeten”, zegt Kortrijkzaan Ronny Rogge (75), al 45 jaar patiënt bij dokter Lesage. “Zijn expertise en ervaring zijn onbetaalbaar. Hij kent me door en door en zijn diagnoses zijn er altijd boenk op. Ondertussen gaat negentig procent van mijn familie bij hem langs, we beschouwen hem echt als een vertrouwenspersoon.” De dag dat hij stopt, zal ik uiteraard een andere huisdokter zoeken, maar dat zal toch niet hetzelfde zijn. Ik weet nu al dat ik hem ongelofelijk zal missen.”
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
