REPORTAGE Waarom is mosterdgas zo gevaarlijk?

Een groot deel van de oorlogsmunitie die van de week in Passendale werd gevonden, bevat heel waarschijnlijk mosterdgas.

Hoe gevaarlijk is dat gas?

Heel gevaarlijk. Mosterdgas is in feite een vloeistof die blaren veroorzaakt of waarvan de damp of nevel sterk prikkelend werkt. Bij blootstelling aan mosterdgas wordt de huid eerst rood. Enkele uren na de besmetting krijgt het slachtoffereen branderig gevoel op de huid en in de uren die volgen vormen er zich grote, met gele vloeistof gevulde blaren.

De dagen daarop verergert de aandoening en veroorzaakt enorm veel jeuk. Enkele dagen na de besmetting is er ook aan afbraak van de witte bloedcellen.

Als de ogen aangetast zijn, krijgen ook die last van branderigheid en overgevoeligheid. Een besmetting kan leiden tot heel wat aandoeningen van het oog.

Bij inademing van het gas krijgt het slachtoffer last van misselijkheid, hoofdpijn, zware keel, loopneus, het verdwijnen van de stem. De gevolgen verergeren naarmate de tijd vordert. Het slachtoffer gaat slijm ophoesten en de kans op longkanker op lange termijn wordt groter.

Het effect van mosterdgas is niet zo zeer de dodelijke werking ervan, maar wel het uitschakelen van de tegenstander. Het extra gevaarlijke van dit ‘gas’ of van deze ‘vloeistof’ was dat het/ze makkelijker door de beschermkledij drong dan de andere gassen.

Hoe ziet mosterdgas eigenlijk uit?

Mosterdgas is in zuivere toestand en bij kamertemperatuur een kleurloze, geurloze olieachtige vloeistof. Door verontreiniging en door menging met andere stoffen krijgt het een gele kleur en gaat het ruiken naar knoflook of mosterd.

De vloeistof werd met een granaat afgeschoten en vernevelde daardoor. Gas is dus eigenlijk een misleidende term voor deze giftige stof, die eigenlijk een halve eeuw voor de Eerste Wereldoorlog werd uitgevonden door een Brit.

Wanneer werd mosterdgas in de Eerste Wereldoorlog gebruikt?

Het mosterdgas werd bij wijze van proef voor het eerst gebruikt aan het front in Nieuwpoort. In 1917 werd het gas op grote schaal door de Duitsers in Ieper gebruikt. Vandaar ook de naam ‘yperiet’ voor mosterdgas.

Andere gifgassen

Mosterdgas is niet het enige gifgas dat werd ingezet in de Eerste Wereldoorlog. Het was ook niet het eerste gas dat werd gebruikt. Het eerste gifgas dat in Ieper werd gebruikt was het chloorgas en dat werd in april 1915 voor het eerst door de Duitsers ingezet. Het ging om tientallen tonnen chloorgas die in een wolk van 6 km breed over de Brits-Franse loopgraaf langs de Steenstraan en Poelkapelle werd gedreven, door de wind. Bij die aanval vielen 5.000 doden, hoofdzakelijk Algerijnen.