De cijfers liegen er niet om. Zowel de Unie van Zelfstandige Ondernemers (Unizo) als dataverzamelaar Locatus wijzen op een dubbele trend, ook in de kleinere gemeenten in West-Vlaanderen: het aantal handelspanden daalt en de leegstand groeit elk jaar. Burgemeester Huys en schepen Mesure erkennen het probleem, maar niet van harte. “Ik vind dat de situatie in Wingene nog meevalt”, zegt Mesure. Burgemeester Huys stelt kortaf: “Een winkel beginnen? Wie wil daar vandaag de dag nog aan beginnen?”
Dataverzamelaar Locatus maakt elk jaar de rekening van elke gemeente. In 2008 was de gemiddelde leegstand in de provincie 5,2%. In 2022 piekte dat in Wingene tot 11,7%. Twee jaar later verzwakte dat tot 9,7%. In 2020 telde Wingene 22 lege handelspanden op een totaal van 256. Twee jaar later waren er dat al 29 op een totaal van 247 panden. We zitten dus met een dubbele trend: het aantal panden vermindert en de leegstand groeit.
“Cafés overleven alleen dankzij het verenigingsleven” – burgemeester Lieven Huys
Unizo-topman Danny Van Assche stelt onomwonden: “Grote winkeloppervlakten buiten de centra zouden niet meer vergund mogen worden. Ze zuigen te veel klanten weg.” Hij pleit voor een ‘winkelshift’: meer inspanningen doen in het handelscentrum zelf. Wordt de geplande vestiging van een Albert Heijn in Ruiselede en een Colruyt in Zwevezele dan geen probleem voor de lokale kleinhandel?
Overleven
Burgemeester Lieven Huys relativeert. “Eigenlijk telt Zwevezele twee centra: het Marktplein en de Hille. Ik vind dat de geplande Colruyt eigenlijk wél in het centrum ligt. Maar we hebben te maken met een mentaliteitswijziging. In de tijd van mijn grootouders was één huis op vier een café. Vandaag overleven cafés dankzij het verenigingsleven of na een voetbalwedstrijd. Gewoon een pint gaan drinken na het werk is er niet meer bij. Zeg eens eerlijk: een winkel beginnen? Dag en nacht werken? Wie wil daar vandaag nog aan beginnen? Als gemeente doen we wat we kunnen. Aldi, bijvoorbeeld, wou vergroten verder van het centrum. We hebben dat geweigerd. In Ruiselede zou er zonder gemeentelijke steun geen café meer overblijven.”
Handelaars koesteren
Schepen voor ondernemen Ann Mesure wijst op een ander fenomeen. “Je mag op café of op een terras niet meer roken. De alcoholcontroles op de weg worden steeds strenger. Het wordt er niet makkelijker op. Maar we doen als gemeentebestuur ons best om onze handelaars te koesteren. Op het Kerkplein stellen we kortparkeren in. In die zone volgen we ook een zogenaamd ‘handelsplint’: we beperken de woonmogelijkheden, opdat het gelijkvloers ook bij verbouwingen kleinhandel zou blijven. We hebben geen viswinkel meer, maar dat wordt opgevangen door de wekelijkse markt. Er duiken ook steeds meer hoevewinkels op. En al met al: zowel in Wingene als in Zwevezele hebben we nog altijd bakkers en slagers. Dat kunnen veel andere gemeenten niet meer zeggen.”
Geen groen plein
Twee jaar geleden liet de provincie een plan ontwerpen ‘DNA van het dorp’, waarin onomwonden wordt gesteld: ‘Het Kerkplein is niet echt een aantrekkelijke ontmoetingsplek. De bewoners van Wingene verdienen een Kerkplein met voldoende plaats voor groen, water en ontmoeting en een veel veiliger verkeersomgeving.’
“We doen ons best om handelaars te koesteren” – schepen Ann Mesure
Het idee van een groen plein ziet burgemeester Huys echter niet zitten. “We hebben er ten eerste voorlopig geen geld voor en nu al trekken banken en verzekeringskantoren uit het centrum bij gebrek aan voldoende parkeerplaatsen. Het idee van een groen plein valt moeilijk te verzoenen met de wens van klanten om vlakbij te parkeren. Het is een moeilijk evenwicht. Je kan een plattelandsgemeente als Wingene niet vergelijken met een stad. Er is meer winkelaanbod in Tielt, maar hun oppervlakte is maar half zo groot als Wingene. Het is logisch dat een Standaard Boekhandel zich niet in Wingene zal vestigen, als ze tweemaal zoveel inwoners kunnen strikken op een kleinere oppervlakte als Tielt.”
Eerste overleg
Het aantal handelszaken dat in onze regio sluit, valt nog moeilijk te volgen: Pinocchio in Zwevezele, frituur ’t Friethuis, eetcafé Peetje Klakke en ’t Fijn Beleg in Wingene, frituur Tivoli in Ruiselede staat over te nemen… Maar er is ook goed nieuws: Pinocchio krijgt opvolging, er is een oplossing voor café Baraaf, Peetje Klakke wordt een thuiszorgwinkel, er zijn renovatiewerken bezig om café Matador binnen anderhalf jaar te openen en ‘t Fonteintje wordt het eerste echt privaat uitgebate café in hartje Ruiselede. In een vorig interview liet de Wingense Unizo-voorzitter Nathalie Bauwens zich al ontvallen dat ze meer dialoog, meer aandacht voor lokale economie en een kernversterkend beleid verwacht van het nieuwe gemeentebestuur. De vorige Unzio-voorzitter van Ruiselede, Jelle Rutsaert, bevestigde dat het thema ‘leegstand’ meer aandacht verdient. Hij voegde er wel meteen aan toe dat het als ondernemer vandaag vechten is in een niet bepaald gunstig economisch klimaat. Dit jaar is er toch al een eerste overlegmoment geweest tussen het Wingense gemeentebestuur en de lokale Unizo-afdeling. De koppen bij elkaar steken is zeker een positieve eerste stap.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
