“Ik zou kaffie maken, maar er is nog geen elektriciteit.” Met pak en zak verwelkomden Guido Vandenbroucke (66) en Trees Vanbeveren (64) dinsdag de brandweer en nutsbedrijf Fluvius aan hun woning bij Woumen, zes dagen na hun evacuatie. “Het was een uiterst vermoeiende en stresserende week. Met een goed einde voor ons.”
“De evacuatie was een terechte beslissing: de dreiging werd te groot”, stelt Guido. “Er ontstond die woensdagavond lichte paniek.”
De woning van Guido en Trees prijkt aan het uiteinde van de smalle weg op de winterdijk die toen dreigde te overstromen. Het was er een drukte van jewelste door een heen en weer rijden van politiewagens om bewoners te waarschuwen, landbouw- en vrachtvervoer om dieren te evacueren en een transport met een kraan om de dijk nog te verstevigen.
Drama?
“Tegen 20 uur die avond zou alles onder water staan, zei de politie”, herinnert Guido. “We hoorden dat een bepaald gebied werd opgegeven om de wachtbekkens bij Ieper en Diksmuide te ontlasten. Drama.”
Het werd nipt, maar uiteindelijk geen drama: de woning van Guido en Trees bleef gespaard. “Het water kwam tot op een meter van de achterdeur. Wij hebben chance gehad. Kort na ons vertrek overstroomde de weg op de winterdijk.”
Scoutskamp
Het huis ligt op een tweetal kilometer van de ‘bewoonde wereld’ bij het dorp Merkem. Het koppel nam geen risico en ervaarde hun laatste dagen als een scoutskamp: het toilet spoelde niet meer door en ze moesten zich wassen met behulp van een bassin.”
Het koppel trok “op watervakantie” bij de dochter en schoonzoon in Poperinge. “We hebben er onze kost en inwoon verdiend: ik heb brandhout gekliefd, Trees heeft gekookt en samen hebben we kleinkinderen Lena (10) en Morris (7) geanimeerd”, aldus Guido.
Maar het werd geen zorgeloze vakantie. “We bleven voortdurend de website waterinfo.be volgen. Op een bepaald moment stond de IJzer op 5,15 meter. Dan dachten we dat het in onze woning zou binnenlopen.”
Cruciale vrijdag
Op die “cruciale vrijdag” kreeg Guido een tractorlift van een boer uit de buurt. “Met de auto kon ik niet meer tot bij het huis. Uiteindelijk is het nergens binnengelopen. Achteraf bekeken waren de dagen thuis nog het meest stresserend. We wonen hier twintig jaar en wéten dat het water elk jaar dicht komt, maar dit keer bleef het maar dichter komen op een tergend traag tempo.”
Evacuatienummer
Het koppel belde het evacuatienummer dat maandag gelanceerd werd voor een controle van het huis. “Volgens het protocol mocht ik niks aansteken van nutsvoorzieningen en moest ik een tijdsslot reserveren voor de brandweer en Fluvius”, zegt Guido. “De brandweer zei dat we zeker moesten zijn over onze terugkeer, maar ik ken deze waterstanden en heb er vertrouwen in.”
Licht
“Jij bent ook al met je rugzak in het nieuws gekomen hé?” De technieker van Fluvius komt dinsdagnamiddag als eerste aan. “Als er geen toezicht is en je weet niet of het water zal binnenlopen, is het beter om de elektriciteit af te leggen”, benadrukt de man.
Na de aankomst van de brandweer betreedt het gezelschap de woning. “Voila si, als de verliesstroom niet springt, is het in orde”, klinkt het nadat wanneer de verlichting opnieuw aan gaat in de ruimte bij de zekeringkast.
Stadswater
“Stadswater heb je, hé”, vraagt een brandweerman in de keuken waarop Trees water laat stromen uit de kraan. “We hebben het regenwater nog niet aangesloten, want we willen eerst de regenputten controleren”, zegt ze waarop ze naar het toilet gaan. “Yes, we kunnen weer sjassen.”
Nadat het huis definitief vrijgegeven wordt begint Trees meteen te poetsen. Guido zet zich een tas koffie en gaat even zitten aan de tafel die nog steeds verhoogd is met enkele houtblokken, die vorige woensdag in allerijl werden verzaagd.
Trappist
“Ik heb er ook nog aan gedacht om mijn trappist van Westvleteren op een verhoogje te zetten”, lacht de man die conservator is van het nabijgelegen natuurgebied De Blankaart. “Hier woonde ooit een oude bootsman die boten bouwde voor deze streek. Voor 1952, het moment dat er pompen kwamen aan de IJzer, hadden mensen een bootje nodig om richting Woumen te trekken wanneer alles overstroomde in de winter.”
“Jaarlijkse overstromingen zijn eigen aan de dynamiek van dit natuurgebied. De fauna en flora in dit biotoop zijn het gewoon. We zagen hier de mollen en muizen opschuiven. Aan de rand stonden reigers en andere vogels om ze op te pikken.”
Experts
“Wat er in de toekomst moet gebeuren? Ik blijf heel nederig bij al dat water en ik ben geen klimatoloog”, relativeert Guido. “Gelukkig is hier een winterdijk gebouwd na de overstroming van 1993. Als deze historische overstroming zich herhaalt, wil dat zeggen dat het water meer ruimte nodig heeft. Waar die ruimte moet gecreëerd worden, is aan de experts om te bepalen. Zij moeten scenario’s uitwerken op basis waarvan de politici beslissingen moeten nemen die dragelijk en haalbaar zijn voor de streek. Ook die experts zullen bepalen of de winterdijk moet verhoogd worden. Hopelijk hoeven we niet zo lang te wachten op nieuwe maatregelen als bij de aanleg van de winterdijk.”
Bezinken
“Alleszins chapeau voor het werk en de aanpak van de brandweer en de crisiscel, gouverneur en betrokken burgemeesters. Nu ga ik op het gemak mijn toer van het huis doen en alles laten bezinken. Het was een uiterst vermoeiende en stresserende week. Met een goed einde voor ons.” (TP)
Wateroverlast in West-Vlaanderen
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
