Geert en Isabel zijn dé West-Vlamingen van het jaar volgens Hilde Crevits: “De minister heeft een groot hart voor de visserij”

Het was een opsteker voor Geert De Groote (58) en Isabel Pauwaert (54): Vlaams minister Hilde Crevits riep het Heistse visserskoppel in onze laatste krant van ’24 verrassend uit tot ‘West-Vlamingen van het jaar’. De visserij zit tenslotte al een tijdje in woelig water. “Maar we voelen aan alles dat de minister een groot hart heeft voor onze sector. Dat is hoopgevend.”

Maandag brengt Costas Kadis, de nieuwe Europese commissaris voor de zeevisserij, een bezoekje aan de havens van Oostende en Zeebrugge. Er staat veel op het spel. “Goed dat hij eens met eigen ogen komt kijken welke inspanningen er al allemaal gebeurd zijn om aan de strenge Europese regelgeving te voldoen”, zegt Geert De Groote van rederij Aris. “Onze vloot is sterk ingekrimpt, en ook wat betreft de CO²-uitstoot zijn we een voorbeeld. Maar je kunt niet blijven inkrimpen natuurlijk.”

Vissersfamilies

Geert en zijn vrouw Isabel zijn allebei telg van een Heistse vissersfamilie. “Heist was vroeger een echte vissersgemeenschap, en die gemeenschap hing goed aaneen. Als er veel schepen binnen lagen, was ’t altijd leute aan wal”, vertelt Isabel. Ze was achttien jaar toen zij en Geert verkering kregen. “Maar we kenden elkaar toen al een hele tijd. We hebben ook nog samen in de Chiro gezeten.”

Geert ging toen hij achttien was de zee op. “Da’s betrekkelijk laat, maar ik heb eerst mijn lager middelbaar gedaan en dan nog drie jaar visserijschool. Ik was geen slechte student, deed het best goed op de schoolbanken. Maar mijn vader was ook reder, de visserij zit in ons bloed. Uiteindelijk lonkte de zee dus tóch.”

Zijn eerste vaart was met de Zeenimf, de vissersboot van zijn vader. “Ik moet een jaar of twaalf geweest zijn toen ik voor het eerst met hem mee mocht. Van die eerste vaart herinner ik mij niet zoveel meer, behalve dan dat ik na die twee weken op zee tien kilo vermagerd was. Tegenwoordig vaar ik zelf niet meer zoveel uit, maar die zeeziekte is gebleven. Veel vissers hebben daar hun leven lang last van”, klinkt het.

Bij Isabel stak het gemis af en toe de kop op. “Als vissersvrouw zit je tenslotte veel alleen hé. Tegenwoordig kan je FaceTimen of WhatsAppen, maar veertig jaar geleden waren er zelfs nog geen gsm’s. Het enige wat je kon doen, was vol verlangen uitkijken: ‘nog zoveel keer slapen en papa is weer thuis’. En als je elkaar dan na een dag of tien terugzag, was ’t altijd vesche liefde. ’t Was feest als papa thuiskwam.”

“Veel vissers hebben hun leven lang last van zeeziekte” – Geert

Isabel zorgde er in dat pré-gsm-tijdperk ook voor dat de bemanning op de hoogte bleef van het leven aan wal. “Úren televisie heb ik opgenomen. Geert kreeg dan een valies vol VHS-cassettes mee zodat ze aan boord tv konden kijken.”

“Vroeger waren we al blij met een oude krant”, lacht Geert. “De tijden zijn inderdaad fel veranderd.”

De lokale vissersgemeenschap moest onlangs nog afscheid nemen van Glenn Vandewalle. Hij was stuurman van de Z.45 JERKI, en een graag geziene figuur in Heist. “Zijn ouders hadden hier vroeger een café waar wij ook weleens gingen”, zegt Geert. Hij was door de familie gevraagd om een woordje te doen op de uitvaart. “Iemand die je dierbaar is zo te moeten afgeven, dat blijft iets verschrikkelijks. Dat went nooit. Je weet natuurlijk wel dat er een bepaald risico aan de stiel verbonden is, maar je staat daar beter niet te veel bij stil. Het enige wat je kunt doen, is hopen dat je zelf van die ellende gevrijwaard blijft.”

Fier

Hilde Crevits stak Geert en Isabel onlangs nog een hart onder de riem door hen uit te roepen tot ‘West-Vlamingen van het jaar’. ‘Een koppel dat symbool staat voor West-Vlaams ondernemerschap’, zo klonk het. De minister doelde daarmee onder meer op het feit dat de visserij een van die sectoren is die een grote omslag moet maken. “Het moet allemaal groener, duurzamer, veiliger… Dat vraagt inderdaad zware investeringen, en daarom zijn we ook zo trots op die titel van ‘West-Vlaming van het jaar’. Schrijf maar gerust dat we fiere West-Vlamingen zijn”, knipoogt Geert. “Trouwens ook fijn dat de minister ons allebei vermeldde in dat artikel. Achter elke sterke man staat tenslotte een sterke vrouw.”

“Goed ook dat de bevoegdheid voor de visserij bij Hilde is gebleven”, vult Isabel aan. “Je voelt aan alles dat ze een groot hart heeft voor onze sector.”

“Al zie je tegenwoordig ook wel veel negatiefs over onze stiel passeren”, pikt Geert terug in. “Vroeger was de zee onze vrijheid, maar met al die regeltjes, is het plezier er voor een stuk wel af. Ook de administratie is een enorme last geworden – ’t is gewoon absurd wat er tegenwoordig allemaal bij komt kijken om dat visje op je bord te krijgen.”

“Ooit was de zee van óns, de vissers” – Geert en Isabel

Geert en Isabel zijn ook op dat vlak rolmodellen volgens Crevits: niet klagen, maar doen. “We zijn daarin wel een beetje elkaars tegenpolen”, nuanceert Isabel. “Bij mij is het glas altijd halfvol.”

“Maar als het zo blijft voortduren, is het straks ook echt niet meer houdbaar”, zegt Geert met klem. “Er móet gewoon een kentering komen. Anders is de visserij ten dode opgeschreven.”

Al zijn er volgens Geert en Isabel ook positieve signalen. “We voelen de laatste tijd dat beleidsmakers meer oor hebben voor onze verzuchtingen. Da’s op zich toch al hoopgevend. ’t Is ook niet dat wij de zee gaan leegvissen hé. Er zit genoeg vis, alleen wordt onze Noordzee vandaag zodanig geïndustrialiseerd, dat wij almaar meer visgronden moeten afstaan. Ooit was de zee van óns, de vissers.”

Windroos Z.98

Crevits is trouwens ook meter van de Windroos Z.98. “We waren vereerd toen ze ‘ja’ zei. ’t Is tenslotte ook de minister die vanuit haar kabinet de nodige contacten legt met de Europese beleidsmakers. Daar worden de lijnen uitgezet”, aldus Geert.

De doop van een nieuw vissersvaartuig is altijd weer een mooi moment. “Ik denk dat veel reders liever hun schip dan hun huis piekfijn in orde zien”, glimlacht Geert. “We zijn er ook best wel fier op dat we in deze moeilijke tijden toch nog een nieuw vaartuig hebben kunnen bouwen. Da’s allang niet meer zo evident, met alles wat erbij komt kijken. Elke uitbreiding van onze vloot voelt als een overwinning, en staat ergens ook symbool voor de toekomst van de visserij.”

Toekomst

Of er bij Geert en Isabel al opvolging is? “Onze jongste is IT’er, maar de oudste heeft wel hogere zeevaartschool gedaan. Hij zit nu op de Annelies Ilena, met zijn 144,6 meter het grootste vissersschip ter wereld. Er wordt surimi verwerkt aan boord”, zegt Isabel.

Op hun oude dag misschien een cruise? “Dat hebben we vorig jaar al gedaan”, lacht Isabel. “Naar de Noorse fjorden. Geert had daar gemengde gevoelens bij, maar het viel al bij al goed mee.”

“Voor mij is dat gewoon niet het echte leven op zee”, zegt Geert, “en aan boord van zo’n luxecruise kan je je ook vragen stellen bij de duurzaamheid. ’t Is maar hoe je ’t verkoopt hé – misschien zijn wij vissers soms te eerlijk. Nu, ik heb die hele reis wel als een roosje geslapen.” (lacht)