Defecte ontmantelingsinstallatie: trieste teloorgang van wat ooit een wereldprimeur was
Amper 20 jaar geleden werd de ontmantelingsinstallatie van Dovo in Poelkapelle aangekondigd als een ‘wereldprimeur’.
Maar intussen is de installatie dus al bijna 2 jaar defect en wil defensie liever een nieuwe installatie dan de oude te herstellen.
In 1995 werd de ontmantelingsinstallatie voor Dovo in Poelkapelle nochtans met heel veel poeha aangekondigd. Het was – en we citeren de persmap van 1995 – “een wereldprimeur qua concept en veiligheid” (zie foto). De ministers struikelden toen haast over mekaar om tekst en uitleg te geven over de plannen voor de ontmantelingsinstallatie.
Toen dumpen niet meer mocht
Vooreerst: het heeft heel veel tijd gekost voor de installatie er was. Sinds 1980 is het verboden om probleemmunitie in zee te storten. Daarvoor gebeurde dat dus wel en zitten we, voor de kust van Knokke, met een gevaarlijk gifmunitieveld onder water.
Een half miljard Belgische fr.
In 1989 geeft de toenmalige regering toestemming voor de bouw van een ontmantelingsinstallatie in Poelkapelle. Eind dat jaar wordt een studiebureau aangesteld ein drie jaar later is er een akkoord over de financiering ervan door Landverdediging én Volksgezondheid. Daags na dat akkoord geeft de ministerraad zijn defintieve goedkeuring voor de bouw van de ontmantelingsinstallatie. Kostprijs: 500 miljoen Belgische frank. Omgerekend: zo’n 12,5 mijoen euro.
In 1993 starten de werken voor de installatie. Die bestaat uit drie delen: een gebouw waar de springtuigen worden geïdentificeerd, een gebouw voor de ontsmetting van de springtuigen en ten slotte een ontmantelingsgebouw.
20.000 gevaarlijke projectielen
Bij de start van de bouwwerken lag er in Poelkapelle zo’n 250 ton probleemmunitie. Dat komt overeen met ongeveer 20.000 projectielen. De obussen werden in kleine hoeveelheden gestapeld op diverse platforms, om ontploffingen met grote gevolgen te vermijden.
Ontmanteling, geen vernietiging
De procedure voor het ontmantelen en vernietigen van giftige oorlogsmunitie verloopt in de installatie volgens een vaste procedure.
Eerst wordt er achterhaald om welke munitie en welk gif het gaat. Dat gebeurt in het identificatiegebouw. De projectielen worden er schoongemaakt en vervolgens gaan ze door de röntgenstralen (RX).
Het schoonmaken gebeurt niet langer met water, maar op droge wijze, met CO2-kristallen.
Dan gaat het projectiel naar de ontmantelingsinstallatie. De directe tussenkomst van het personeel is er beperkt. Het grootste en gevaarlijkste deel van het werk gebeurt via computer en vanop afstand. Als er toch iets fout gaat, wordt meteen over de hele omtrek van het gebouw een watergordijn gevormd. Het bluswater, dat mogelijk besmet raakt, wordt opgevangen in vergaarbekkens.
Bij de ontmanteling van de giftige springtuigen worden de toxische stoffen verzameld in speciaal voorziene vaten. Die worden afgevoerd voor vernietiging. Die gebeurt dus niet in Poelkapelle.
Nieuwe ontploffingskamer in 2006
Na de bouw en het proefdraaien komt het ontmantelen van gevaarlijke springtuigen geleidelijk op gang. Het proces loopt niet van een leien dakje en nog geen tien jaar na de start wordt om een nieuwe ontploffingskamer gevraagd, zodat grotere munitie kan ontmanteld worden. Kostprijs: 16 miljoen euro. Minister Flahaut krijgt van de regering het fiat voor die investering.
Sinds de start van de ontmantelingsinstallatie tot 2006 werden al 11.000 projectielen ontmanteld. Toen was er nog zo’n vier jaar nodig om de volledige voorraad opgestapelde gifmunitie weg te werken.
Maar in 2012 ontploft er een Duitse granaat bij het identificatieproces. Niemand raakt gewond, maar blijkbaar is de hele installatie intussen zwaar beschadigd. Volgens Defensie nu zou herstellen te ingewikkeld én te veel geld kosten. Een nieuwe installatie bouwen lijkt aangewezen.
Wordt dus vervolgd.
In 1996 is de installatie helemaal voltooid en kan er worden proef gedraaid.
Ontploffing in 2012
In 2012 gaat het in de ontmantelingsinstallatie fout met de behandeling van een Duitse gifgranaat. Er volgt een ontploffing
Eerste Wereldoorlog
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier