Op het assisenproces tegen Ivo Poppe, de 61-jarige ex-diaken uit Wevelgem die beschuldigd wordt van oudermoord en de moord op ‘een tiental’ andere mensen, is de verdediging aan haar pleidooi begonnen. Advocaat Filip De Reuse uit Roeselare nam als eerste het woord. “Zijn dramatische jeugd heeft sporen nagelaten”, klonk het.
Strafpleiter Filip De Reuse richtte zich meteen tot de jury: “Wij gaan u niet misleiden, maar sta ons toe. De waarheid is hier geweld aangedaan. Het pleidooi van de verdediging is er eentje voor nuance. We gaan onze verantwoordelijkheid niet ontlopen. Wij hebben altijd gezegd dat Ivo Poppe grenzen heeft overschreden en dat dit juridisch gekwalificeerd kan worden als moord. Hij weet wat hij gedaan heeft en hij heeft dat van dag één al gezegd. Op assisen kan je niet verbergen wie je bent. Je kan dat geen twee weken volhouden. U moet oordelen over de mens, niet over de verpleger of de diaken. Ivo Poppe is meer dan die twee functies.“
Vader was collaborateur
Om de persoonlijkheid van zijn cliënt te schetsen, verwees meester De Reuse voornamelijk naar psycholoog Mattias Desmet. Het was aan die therapeut dat Ivo Poppe de feiten voor het eerst bekende. “Professor Desmet heeft zestien sessies gehad met Ivo Poppe. Het is een feit dat Ivo Poppe een dramatische jeugd heeft gehad en dat dit een ongelooflijke invloed op hem heeft gehad. Vader Poppe was een collaborateur, had fobieën, er was altijd spanning in dat huis. Ivo’s neef Rik Vanwalleghem heeft Roger Poppe een tiran genoemd. Aan de andere kant: zijn moeder, zijn alles, de vrouw voor wie hij alles overhad. Ivo moest als kind schipperen tussen de twee en dat is niet de taak van een kind. Zoiets laat sporen na.”
Wij kunnen een bedelaar voorbij lopen, hij niet
Volgens aanklager Malefason kent de beschuldigde geen spijt. De verdediging is het daar niet mee eens. “Ivo Poppe was getormenteerd, werd verteerd door schuldgevoelens. Getuigen zeggen dat ze hem niet meer herkenden op het einde. De nachtmerries, de slapeloosheid. Is dat erg? Voor hem wel, met zijn persoonlijkheid. Hij heeft een zwakke ego-grens, identificeert zich altijd met de andere en zijn lijden. Wij kunnen op tv kijken naar beelden van uitgehongerde Afrikanen, hij niet. Wij kunnen een bedelaar voorbij lopen, hij niet. Je doet wat je denkt dat je moet doen, je zegt wat je denkt dat je moet zeggen. In dit dossier ook. Zo erg zelfs dat wij, de advocaten, ons afvroegen wat hij nu in godsnaam weer verklaard had? Maar dat is Ivo. Hij doet dat om graag gezien te worden. Altijd maar die dienstbaarheid.”
Geen façade
Advocaat De Reuse weerlegde het beeld van zijn cliënt als zou Ivo Poppe een machtswellusteling zijn. “Hij doet het om de kick, zegt men. Ik was aanwezig op de reconstructie. Ik zou niet weten waar dr. Van Peteghem het vandaan haalt om te zeggen dat Ivo ervan genoot om de handelingen opnieuw te doen. Ivo Poppe wou geen macht en al zeker niet de negatieve kanten ervan. Men zegt dat zijn nederigheid een façade is, maar dat begrijp ik niet. Je kan niet zestig jaar zo leven, in een façade. Mij moeten ze niet vragen om de teennagels van bejaarde mensen te gaan knippen, zoals hij deed. Dat is zijn leven.
Hij beseft dat het wereldbeeld dat hij vroeger had, dat geloof dat hij vroeger beleden heeft, dat dit niet de beste manier was. Zijn god was vroeger altijd een straffende god, maar hij is daarin gemilderd. Hij is geëvolueerd.”
Grenzeloze empathie
In het tweede deel van zijn pleidooi wijdde de raadsman uit over wat volgens hem het motief was van Ivo Poppe om de feiten te plegen. “Het motief ligt in de grenzeloze empathie in het lijden met de andere. Men doet alsof lijden niet meer bestaat sinds er pijnstilling bestaat. Elke dag lijden mensen enorme pijnen door erge ziektes als kanker”, pleitte advocaat De Reuse. Daarop las hij een stuk voor uit een brief die een onbekende naar Ivo stuurde eind 2014 in de cel. In de brief getuigt de schrijver over de bijzonder pijnlijke dood van zijn broer, een kankerpatiënt. “Ik vind niet dat elke seconde van het leven telt. Leven is maar de moeite als er op zijn minst een beetje kwaliteit is. Als het leven herleid is tot afzien en creperen, dan vraag ik mij af of het nog de moeite waard is. Mijn grootvader, een sterke man en een harde werker, is overleden in het ziekenhuis in Waregem aan beenmergkanker. Die laatste beelden van hem had ik liever niet gezien. Hij had zoveel pijn dat het ziekenhuis besloten had om hem op een andere vleugel te leggen, waar ze aan het verbouwen waren”, klonk het.
Ik heb nooit geloofd dat Ivo Poppe een koelbloedige moordenaar was die het voor de kick deed
Advocaat De Reuse loofde Marc Cosyns, de euthanasie-expert uit Gent die maandag kwam getuigen. “De getuigenis van dokter Marc Cosyns was moedig. Hij, internationaal euthanasie-expert en lid van de Orde van Artsen in Oost-Vlaanderen, zegt dat de dood door inspuiting met lucht een pijnloze dood is. Hij zegt ook dat het zo vaak gebeurde en nog altijd gebeurt. Dat hoort men niet graag. Terwijl iedereen in de medische wereld weet dat het gebeurt. Marc Cosyns en ook die andere expert, Wim Distelmans, hebben als dokters euthanasie gepleegd voor de wet er was. Hebben die ooit in het hof van assisen gezeten? Mochten die artsen wél voor God spelen, voor 2002? Neen, maar men kijkt de andere kant uit. Het probleem van Ivo Poppe is dat hij in het ziekenhuis maar een verpleger was en in de kerk maar een diaken was.“
Twee keuzes
De Roeselaarse raadsman eindigde zijn pleidooi door te stellen dat Ivo Poppe, door zijn persoonlijkheid, geen andere keuze had. “Dat andere verplegers niet overgingen tot de feiten die Ivo Poppe pleegde? Natuurlijk niet. Zij hebben die persoonlijkheidsstructuur niet. Ivo Poppe zag maar twee keuzes: stervensbegeleiding of laten afzien. Andere verplegers zagen misschien nog andere mogelijkheden. Hij niet. Ik heb nooit geloofd dat Ivo Poppe een koelbloedige moordenaar was die het voor de kick deed. En nu, na twee weken proces, ben ik ervan overtuigd dat dit gevoel bevestigd is.”
Na een korte pauze komt straks de andere advocaat van Ivo Poppe aan het woord, meester An Govers.
Assisenproces Ivo Poppe
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier