Liesbeth raakte twintig jaar geleden verlamd na ongeval: “Kruip niet dronken achter het stuur”

Liesbeth Gheldof was 25 en leefde op een wolk toen een dronken bestuurder haar aanreed en ze verlamd raakte tot onder de oksels. Niettemin bracht ze twee flinke dochters ter wereld en nu zet ze zich in voor lotgenoten via de beweging Independent Living en de Ieperse toegankelijkheidsraad.

Liesbeth Gheldof (45) was in de fleur van haar leven toen op 5 juni 2002 het noodlot toesloeg. “We waren op weg van Brugge naar hier. Ter hoogte van Ruddervoorde reed een dronken bestuurder ons langs achter aan. Onze wagen ging overkop, botste met de neus tegen een duiker en kwam weer op de wielen in een maïsveld terecht. Doordat het dak aan mijn kant ingedeukt was tot tegen mijn hoofdsteun, heb ik mijn nek gebroken ter hoogte van de zesde halswervel. Gelukkig was aan de kant van mijn partner het dak niet ingedeukt.”

Jij had minder geluk.

“Er werd een stukje uit mijn heup genomen om daarmee een nieuwe zesde halswervel te maken. Dat is wonderwel gelukt, waardoor ik mijn nek kan draaien. Maar het ruggenmerg kon niet hersteld worden, maar alle motoriek en gevoel onder de oksellijn weggevallen is. Ik probeer er als een gewone mens uit te zien, maar er komt heel wat bij kijken. De thuisverpleegster en ik hebben elke ochtend een uur en een kwartier werk vooraleer ik keurig in de rolstoel zit. Het is zwoegen om je dagelijkse dingen te doen. Ook mijn vingers zijn verlamd en mijn armen gedeeltelijk. Als je je vingers niet kan gebruiken, kan je geen aardappelen schillen, kan je je kleren niet aandoen…”

Toch beslisten jullie om kinderen te krijgen.

“Het systeem om zwanger te worden behoort tot het autonome zenuwstelsel en wordt niet door de hersenen gestuurd, net zoals het hart. Het spannendste was naar het einde van de zwangerschap toe: wanneer zal die bevalling gebeuren? Bij een gezonde vrouw komen dan de weeën, maar dat zou ik niet voelen omdat ik niet op een normale manier pijn voel. Ofwel breekt je water, maar dat was ook moeilijk op te merken. Dus werd twee dagen voor de uitgerekende datum de bevalling op gang gebracht.”

Je stond een drietal jaar geleden mee aan de wieg van de Ieperse toegankelijkheidsraad. Waarom vind je het belangrijk om je daarvoor te engageren?

“Toen ik thuiskwam na twaalf maanden revalidatie was een van de eerste dingen die ik dacht: hoe kan ik mij nog zinvol maken in de samenleving? Net zoals ik het vroeger zo klaar als pompwater vond dat je als vrouw studeert en een job uitvoert. Hoewel ik het er soms moeilijk mee heb dat ik geen betaalde job doe, is het mijn blijvende zoektocht om me op een andere manier zinvol te maken in de maatschappij. Ik besef dat ik voor sommige dingen wel de ideale persoon ben, bijvoorbeeld om op te komen voor de rechten van mensen met een beperking.”

Je bent ook ambassadeur voor Independent Living?

“Dat is een wereldwijde beweging van mensen die vinden dat wij net als anderen aan alle domeinen van het dagelijkse leven moeten kunnen deelnemen, zowel werk als vrije tijd, en dat hindernissen daarvoor weggewerkt moeten worden. In 2009 heeft België het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap geratificeerd. Waarom zo’n verdrag nodig is? Omdat in het dagdagelijkse leven toch blijkt dat mensen met een beperking op allerhande manieren kansen ontnomen worden. Al is het maar door een hoge drempel. Het is niet met opzet, maar uiteindelijk maakt die drempel wel het verschil tussen een gezellige avond met man en kinderen of letterlijk in de kou blijven staan.”

Is de Menenpoort toegankelijk genoeg?

“Nee. Er moet aangeduid worden dat je iets verder wel met de rolwagen op de vestingen en zo bovenop de Menenpoort kan. Veel toeristen en zelfs mensen van de streek weten dat niet. Men denkt er wel over na om de Menenpoort toegankelijker te maken. Er is in Ieper wel nog wat werk qua toegankelijkheid. Dat gebouwen een drempel hebben omdat ze oud zijn, dat kan ik begrijpen. Maar dat men bij nieuwe projecten opnieuw een drempel plaatst, daar heb ik geen begrip voor. Dankzij mijn familie en vrienden slaag ik erin om er niet moedeloos van te worden, maar het is toch telkens een knauw in onze motivatie.”

Heb je nog grote dromen?

“Nu het mooi weer er aankomt, laat ons veilig achter het stuur kruipen. En geen ongelukken veroorzaken zoals ik meegemaakt heb. Dat was natuurlijk niet bedoeld, maar het is wel zeer onverantwoord om met alcohol op achter het stuur te kruipen. Onlangs heb ik op een terras een persoon aangesproken die duidelijk te veel aan het drinken was en daarna in zijn auto wilde kruipen. Ik heb verteld dat ik verlamd was geraakt omdat een dronken bestuurder mij aangereden had. Maar hij liep weg en kroop toch in zijn auto. Heel het terras werd er stil van.”