“Let toch maar goed op met dat duiken in een koude Noordzee”

Zo goed als ‘in je pure’ de ijskoude Noordzee inlopen, zoals komend weekend op de Nieuwjaarsduik in Oostende: is dat wel zo’n goed idee? We vroegen het professor Jan Bourgois.

Professor inspanningsfysiologie aan de UGent en Oostendenaar Jan Bourgois waarschuwt de deelnemers aan de Noordzeeduik voor onbezonnen enthousiasme. “Het risico ligt vooral in de onwetendheid en misverstanden over wat er met het lichaam gebeurt tijdens onderdompeling in koud water. Als je weet wat je bij zo’n duik te wachten staat, verklein je het risico op onheil al sterk”, zegt de professor.

“Ieder lichaam, dat plots ondergedompeld wordt in water kouder dan 15 graden, ondergaat binnen de eerste 5 minuten een maximale ‘cold shock’ of koudeschok door de snelle afkoeling van de huid. Bij onderdompeling van het lichaam in koud water gaat men onmiddellijk hyperventileren. Daardoor kan je water inslikken en verdrinken. Maar we ervaren ook een cardiovasculaire reactie: de hartslag en de bloeddruk stijgen sterk, waardoor hartritmestoornissen kunnen optreden. Personen met een voorbeschiktheid voor hartkwalen lopen hier een groter risico. Hyperventilatie op zich kan ook leiden tot verdrinken: door een oppervlakkige ademhaling is er minder doorbloeding van de hersenen, kan men bewusteloos geraken en dus verdrinken.”

Daarom raadt Bourgois een geneeskundige check-up bij de huisarts aan. “Zeker als je de 35 gepasseerd bent. Hoe ouder je bent, hoe groter het risico dat er iets misloopt. Hoe fitter je bent, hoe minder erg de cold shock nefast kan zijn. Door training kan je ook je lichaam laten gewennen aan de duik. Door te sporten in de koude buitenlucht, door saunabezoek en koudwaterdouches. Als je drie dagen lang gedurende drie minuten ‘s morgens en ‘s avonds een koude douche neemt, vermindert dat al de impact van de cold shock. Voorts begeef je je best rustig in het water, zodat je lichaam geleidelijk aan gewoon wordt aan het koude water. Houd ook best het hoofd boven water en – niet onbelangrijk – kijk ook rond je. Zodat je ziet of niemand anders in moeilijkheden verkeert. Noem het een vorm van sociale controle.”

(ML