De jongste mantelzorger van het land: Jutta is pas zes jaar en zorgt mee voor haar broertje met het downsyndroom

Bruce proest het uit tijdens de fotosessie met papa Jeroen, mama Elke en zusje Jutta dat altijd voor hem klaar staat. © Stefaan Beel
Wouter Vander Stricht

Jutta Wydaeghe is nog maar zes jaar, gaat volgend jaar naar het eerste leerjaar, maar binnen haar gezin is haar inbreng al van onmetelijke waarde. Haar oudere broertje Bruce (10) heeft het downsyndroom en voor zowat alles kan hij terugvallen op zijn zusje.

Als de deur open zwaait in de Zevekotestraat in Izegem is het dochter Jutta die ons met een brede glimlach staat op te wachten. We worden getrakteerd op een vuistje en een handje, ook broer Bruce volgt het voorbeeld van zijn zus.

Jutta heeft ook niet anders gekend. “Ze is natuurlijk op een andere manier opgevoed dan andere kindjes, er is de dagelijkse aanwezigheid van Bruce die heel wat zorgen vraagt”, zeggen ouders Jeroen Wydaeghe en Elke Verleyen.

“Jutta weet ook perfect wat Bruce kan en wat niet…”

Op 6 mei is Jutta zes jaar geworden, maar eigenlijk toont ze al van haar twee jaar dat ze enorm behulp- en zorgzaam is. “Ze is ook sneller zelfstandig moeten worden dan een ander kind, want ’s morgens heb ik vaak haar hulp nodig om overal tijdig te geraken”, zegt mama Elke. Zelf was de uit Antwerpen afkomstige mama actief op de communicatie- en marketingdienst van een groot bedrijf. “Maar die job heb ik moeten opzeggen, ik doe nu dezelfde job, maar op zelfstandige basis zodat ik mijn uren wat kan bepalen in functie van het gezin.”

Communicatief is het moeilijk

Jutta zit wat verderop in Prizma Sint-Rafaël op school, waar ook Bruce nog zijn eerste schooljaren doorbracht. “De school heeft hem goed ondersteund, maar vanaf het tweede kleuter bleek de kloof met de andere kindjes te groot.”

Iedere dag trekt Bruce nu naar De Waterlelie in Moorsele, een school voor bijzonder lager onderwijs. “Ze zitten daar met zes in de klas bij juf Tara die dat uitstekend doet. Hij gaat er ook graag naar toe. ’s Ochtends breng ik eerst Jutta naar haar school, die moet daar natuurlijk stipt op tijd zijn. Van Bruce zit er wat meer speling op, maar het lukt meestal wel om er op tijd te geraken. En daarbij helpt Jutta ook altijd. Schoenen halen, zijn sokken zoeken… Ze doet dat eigenlijk ongevraagd.”

Papa Jeroen, mama Elke met Jutta en Bruce in de tuin die een speelparadijs is voor de kinderen.
Papa Jeroen, mama Elke met Jutta en Bruce in de tuin die een speelparadijs is voor de kinderen. © Stefaan Beel

“Als we ergens met de fiets naar toe gaan, moet ik natuurlijk vooral Bruce, die dan bij mij op de tandem zit, in de gaten houden en kan ik erop vertrouwen dat Jutta het goed doet in het verkeer. Ze slaagt er al in om tochtjes van acht kilometer af te ronden.”

Broer en zus kunnen het dus uitstekend met elkaar vinden. “Al zit er ook wel eens iets scheef tussen hen, maar dat gebeurt eigenlijk zelden.” De gezondheidssituatie van Bruce omschrijft papa Jeroen als volgt: “Grof motorisch zit het nog vrij goed, maar communiceren is moeilijk. Buitenstaanders begrijpen hem niet en tegen andere mensen fluistert hij vooral. Je moet voortgaan op zijn mimiek en zijn gedrag om te achterhalen wat hij wil zeggen.”

Bruce en Jutta, broer en zus, maar vooral ook dikke vrienden.
Bruce en Jutta, broer en zus, maar vooral ook dikke vrienden. © Stefaan Beel

Mama Elke: “Maar als die twee alleen zijn, dan praten ze honderduit. Dan hebben ze het over de autootjes waarop Bruce verzot is of over knuffelberen. Ze leert hem dus ook beter zaken begrijpen en erover praten. Als Jutta een woord gebruikt, dan zegt Bruce dat vaak na.”

Ondertussen showt Jutta het cadeautje dat ze voor Moederdag maakte en toont ze ook het presentje van Bruce voor zijn mama. “En ook voor Vaderdag is mijn cadeau al klaar”, zegt ze met pretoogjes.

Jutta is nu haar laatste maand in gegaan in het derde kleuter bij juf Marianne. “Ze doet het daar erg goed, volgens de juf is ze ook daar zorgzaam naar de andere kinderen toe. Volgend jaar mag ze naar het eerste leerjaar. Op het oudercontact van Jutta zijn we op vijf minuutjes buiten, bij Bruce is dat iets anders natuurlijk.”

Samen op vakantiekamp

De vier jaar jongere zus begint stilaan de ‘oudere zus’ van Bruce te worden. “De jongste tijd kon je ze wat als tweelingen beschouwen, met dezelfde interesses en fantasie. Maar Jutta ontwikkelt zich nu natuurlijk snel. Maar ze blijft bovenal het zonnetje in huis.”

Bruce en Jutta zijn naast broer en zus ook twee dikke vrienden. “Ze hebben veel aan elkaar. Bruce drinkt bijvoorbeeld moeilijk, maar Jutta toont dan hoe hij zijn glaasje moet vasthouden en dan lukt het plots wel.”

Bruce speelt G-voetbal bij Mandel United en gaat ook turnen bij Gym Izegem

Jeroen en Elke kennen nog wel gezinnen met kinderen met het syndroom van Down. “Daar zijn broers of zussen ook wel behulpzaam, maar bij Jutta is het toch wel uitzonderlijk gezien haar jonge leeftijd. Maar ze heeft het natuurlijk niet anders geweten.”

Tijdens de zomervakantie trekt Jutta ook mee op kamp met haar broer. “Dan zijn er vakantiekampen op de school van Bruce, Jutta gaat graag mee. Er zijn wel nog broertjes of zusjes, maar die zijn in de minderheid tussen de kinderen zoals Bruce. Ze doet dat graag. Net als ze graag met ons mee gaat op de Intersoc vakanties. Overdag zijn daar activiteiten voor de kinderen voorzien. Bruce gaat dan mee in het groepje van de leeftijd van Jutta. Fysiek is hij in staat om mee te gaan stappen met hen”, zegt mama Elke, terwijl Jutta de fotoboekjes toont van de reizen die het gezin al ondernam met Intersoc. “Deze zomer trekken we naar het Zwitserse Leysin. Overdag kunnen wij met ons tweetjes dan activiteiten doen, ’s morgens en ’s avonds zijn de kinderen uiteraard bij ons. En tijdens de kinderactiviteiten zorgt Jutta voor Bruce, ze weet perfect wat hij kan en hij kan ook duidelijk maken aan de monitoren wat hij wil zeggen.”

Het gezin is ook erg sportief. “En voor Bruce is sporten ook zeer goed. Hij speelt G-voetbal bij Mandel United en gaat turnen bij Gym Izegem. Ook Jutta turnt ondertussen, maar zij doet dat in Lendelede.”

Vorige week vertoefde mama Elke in het buitenland. Jeroen, die projectingenieur is bij Bekaert in Zwevegem: “Ik ben hier opgegroeid, mijn ouderlijke thuis is vlakbij. Mijn ma kwam even Jutta halen om mij te ontlasten. Maar ik kon haar op het hart drukken dat het net minder belastend is als Jutta hier is…”

Lees meer over: