De plannen van multinational Barco om een windturbine te krijgen bij hun kantoren op ’t Hoge lopen al vijftien jaar. Het buurtcomité ‘Geen Windturbine Barco’ diende daarvoor bezwaarschriften in. Ondertussen is stad Kortrijk een procedure gestart om de grond ernaast te herbestemmen. Er zou een golfschool komen. Barco diende op zijn beurt een bezwaarschrift in tegen dat dossier. Stad Kortrijk beweert echter dat de twee dossiers niet per se hoeven te conflicteren. De Raad voor Vergunningsbetwistingen kan elk moment de knoop doorhakken en ook de herbestemming zit in zijn laatste fase. Wordt ongetwijfeld vervolgd.
Aan de rand van het glooiende landschap dat zich tussen Bellegem en de Kortrijkse stadsrand bevindt – het ‘Toscane van West-Vlaanderen’ in de lokale volksmond – vinden we het Beneluxpark terug. De Kortrijkse gigant Barco is een van de meest tot de verbeelding sprekende bedrijven die in het park gevestigd zijn. In 2016 werd ook het impressionante kantoorgebouw genaamd ‘The Circle’ officieel geopend. Twee jaar later verhuisden dan nog eens 250 medewerkers van Kuurne naar Kortrijk met de start van de nieuwe productiehal ‘The Engine’.
In totaal heeft Barco in België meer dan duizend medewerkers, waarvan een groot deel in Kortrijk tewerkgesteld is. Het bedrijf heeft daarvoor nood aan veel energie en daarvoor wil het het liefst van al de groene kaart trekken. Al in 2009 werden de eerste plannen opgestart om twee windmolens op eigen grond te bouwen, in samenwerking met energieleverancier Electrabel. Een derde windmolen zou volgens dat plan op het terrein van Kortrijk Xpo komen. Er was heel wat verzet en uiteindelijk raakte de vergunning daarvoor niet rond.
In 2018 ondernam Barco een tweede poging, deze keer samen met Luminus. In die periode was Skeyes de luchtverkeersleider die de controletoren van de Wevelgemse luchthaven leidde. Skeyes bakende een zone af waar er geen turbines mochten komen. Die zone dwarsboomde de plannen van Barco opnieuw, al eindigde het door de luchtverkeersleider uitgetekende gebied een tiental meter verder, wat nog steeds Barco-terrein was. Dat stuk grond was echter bestemd als kleiontginningsgebied en niet als industriegebied. Een alternatief voor een zonnepanelenpark raakte toen ook niet vergund en dus mochten de plannen weer in de koelkast.
Derde poging
Derde keer goeie keer dan maar? Tegen het jaar 2021 hertekende Skeyes de bewuste zone opnieuw uit en volgens die nieuwe kaarten behoorde het industrieterrein van Barco niet langer tot de ‘verboden zone’. Een nieuwe vergunningsprocedure werd opgestart, deze keer voor het eerst in eigen beheer.
Kurt Verheggen, chief legal officer van Barco, verklaart de verbetenheid van het bedrijf bij dit windturbineproject. “Hernieuwbare energie is absoluut noodzakelijk om de klimaatdoelstellingen te halen. De klimaatcrisis, die zich in onze regio meer frequent manifesteert met bijvoorbeeld de overstromingen in Wallonië in 2021 of nog dichterbij die in de IJzervlakte in het najaar van 2023, doet ook meer burgers inzien dat we ons gebruik van fossiele brandstoffen moeten afbouwen en meer inzetten op elektrificatie op basis van hernieuwbare energiebronnen. Zo werden er naar aanleiding van het laatste openbaar onderzoek méér steunbetuigingen dan bezwaarschriften ingediend. Dat is ongetwijfeld een unicum in Vlaanderen.”
“Voor het laatste openbaar onderzoek werden meer steunbetuigingen dan bezwaar- schriften ingediend” -Kurt Verheggen, chief legal officer Barco
Het aantal bezwaarschriften daalt inderdaad bij deze derde poging. Bij het eerste openbaar onderzoek voor de provincie dienden 360 mensen een bezwaarschrift in. Het nieuwe openbaar onderzoek, in beroep bij de Vlaamse regering, ontlokte nog 50 bezwaarschriften. Ondertussen ligt het dossier op het bord van de Raad voor Vergunningsbetwistingen en daarvoor tekenden begin juli 2023 nog vier mensen beroep aan. Kurt Verheggen stelt dat het maatschappelijk draagvlak voor een windturbine is gestegen in de regio Kortrijk. De samenwerking met de burgercoöperatie Vlaskracht zou daarbij helpen, aldus Verheggen. Via Vlaskracht zal men immers mee kunnen investeren in het project.
Stiefmoederlijk behandeld
Toch lijkt het erop dat de dichtste buurtbewoners niet staan te springen voor de windturbine. In juni 2022 verenigden zo’n 400 bewoners uit onder andere de Elleboogstraat, Groene Dreef en Panoramaweg zich in het buurtcomité ‘Geen Windturbine Barco’. Ellen Desloovere, een van de dichtste buren van de mogelijke windturbine, is de initiatiefneemster. “De windturbine zou volgens Barco niet meer lawaai maken dan een gemiddelde koelkast, maar voor ons zou dat alleszins niet het geval zijn, want we wonen er te dicht van.”
“De turbine zou niet meer lawaai maken dan een gemiddelde koelkast, maar voor ons geldt dat niet want we wonen er te dicht bij” -Ellen Desloovere, Initiatiefneemster ‘Geen Windturbine Barco’
“Met het comité hebben we dus de bezwaarschriften verzameld en ingediend. Nu het dossier bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen ligt, wachten wij geduldig de uitkomst af. Kijk, het leeft hier alleszins in de buurt. We namen het initiatief om de mensen die niet durven te spreken toch een stem te geven met dit buurtcomité. Sommigen maken zich er echt ziek in en liggen wakker van de plannen. Wij hebben ook het gevoel dat we een beetje stiefmoederlijk behandeld zijn. Er is slechts één keer gevraagd aan de buurt wat we van de plannen vonden en dan was er later ook nog één infomoment in de nasleep van de coronacrisis. Daarop mochten we maar met twintig per keer langsgaan. Wij wonen hier eigenlijk nog maar vijf jaar, maar mensen die hier langer wonen hebben het echt allemaal zien veranderen. Barco blijft maar uitbreiden en sommigen maken zich zorgen. Waar zal dit eindigen?”
“Wij wachten ieder moment nagelbijtend het arrest van de Raad af”, zegt Kurt Verheggen. De Raad voor Vergunningsbetwistingen kon nog geen planning meegeven voor die beslissing op het moment van schrijven. “De windturbine zal er niet komen”, staat Ellen Desloovere van het buurtcomité sterk in haar schoenen. “Daar ben ik echt van overtuigd.”
Ook plannen voor golfschool stuiten op bezwaar
Het is trouwens niet enkel de uitbreiding van Barco die de mensen zorgen baart. Op 16 april van dit jaar organiseerde de intercommunale Leiedal namelijk een infomoment over het openbaar onderzoek voor het RUP – Ruimtelijk uitvoeringsplan – dat loopt voor de regio ’t Hoge. Daarop werd er onder andere aangekondigd dat er een golfschool komt in het gebied tussen de Elleboogstraat, Panoramaweg, Liefdeweg en ’t Hoge. Daar komt ook een herbestemming van de grond bij kijken. Op dit moment staat dat gebied van zo’n acht hectare ingetekend als kantorengebied, maar dat zou dan dus veranderen naar een recreatiegebied. Barco diende bezwaar in tegen die herbestemming. Er gelden immers strengere regels voor windturbines als die naast recreatiegebied liggen.
“Wij pleiten niet noodzakelijkerwijze voor het behoud van de huidige bestemming”, zegt Kurt Verheggen van Barco over dat bezwaar. “Indien men absoluut de open ruimte wenst te behouden, zou men er bijvoorbeeld ook agrarisch gebied van kunnen maken, maar dit werd afgewezen. Wij wijzen op de conflicten die zullen ontstaan door de inrichting van een zone voor openluchtrecreatie te midden gebieden die voorzien zijn voor economische en industriële activiteiten.” In het bezwaarschrift staat ook te lezen dat de herbestemming de bedrijven in het Beneluxpark groeikansen zal ontnemen. Barco benadrukt in het document ook dat vanuit de EU de lidstaten “op nationaal, regionaal en ook lokaal niveau moeten voorzien in bepalingen voor de integratie en inzet van installaties voor hernieuwbare energie”.
Kortrijks schepen voor Stadsvernieuwingsprojecten Wout Maddens (Team Burgemeester) ziet het anders: hij geeft aan dat beide dossiers niet met elkaar hoeven te conflicteren. “Wij hebben altijd positief meegewerkt met de plannen voor de windturbine en de twee vallen te verzoenen. Het klopt dat er een golfschool komt en dat is opgenomen in het RUP. Er is concrete interesse, maar de procedure is nog niet afgerond. Wij willen met de golfschool een zachtere overgang krijgen tussen het Beneluxpark en het platteland dat erachter ligt. Wij zijn er ook van overtuigd dat er op andere plekken nog voldoende ruimte is om kantoren te plaatsen.” Bij de beoordeling van de vergunning van de windturbine werd de mogelijke impact van de bestemmingswijziging grondig onderzocht, aldus de schepen. De omgevingsvergunning stelt hierover expliciet dat “zelfs met deze toekomstige bestemmingswijziging wordt voldaan aan de verstrengde geluidsnormen, zij het nipt en zonder bijkomende bridering (het vertragen of stilleggen van de turbine om hinder te beperken, red.).”
Voor de bestemmingswijziging zijn in totaal tien bezwaarschriften ingediend. Dat zijn vooral buurtbewoners en bedrijven in de directe omgeving die bezorgdheden hebben over onder andere mogelijke geluids- en lichtoverlast. Die klachten worden momenteel geëvalueerd en waar nodig worden de stedenbouwkundige voorschriften bijgestuurd. Wout Maddens geeft aan dat telkens zal worden overlegd met de buurtbewoners. Het RUP moet ook nog op de gemeenteraad van Kortrijk komen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
