Brugse biersommelier Sofie Vanrafelghem bestrijdt seksistische vooroordelen: “Ook vrouwen lusten bitter en hoppig bier”

“Vrouwen lusten geen bier? Al jaren bestrijd ik dit seksistisch vooroordeel”, zegt biersommelier Sofie Vanrafelghem aan de vooravond van het Brugs Bierfestival komend weekend in het gloednieuw Brugs Beurs-, Meeting en Congres Centrum (BMCC).

In deze reeks laten we elke week een ‘Brugse Beer’ aan het woord, een man of vrouw die uitblinkt in wat hij of zij doet.

“Mijn allereerste trappist, een Westmalle Tripel bij Daisy in ‘t Brugs Beertje, heeft mijn leven veranderd”, bekent Sofie Vanrafelghem (40). “Bij mijn ouders in Koolkerke kwam er geen druppel bier in huis, mijn ouders waren wijnliefhebbers. Ik genoot nochtans een brede culinaire opvoeding, mijn ouders waren foodies avant-la-lettre. Al hun reizen stonden in het teken van eten. Als kind moest ik mee naar oesterkwekers en honingboeren. Maar nooit naar brouwerijen.”

Botkanker

“Ik heb tijdens mijn eerste jaar rechten aan de UGent botkanker overwonnen. Het heeft vier jaar van mijn leven gekost, maar ik heb het overleefd, in tegenstelling tot de meeste van mijn medepatiënten in het ziekenhuis. Als ik één ding leerde uit mijn ziekte, dan was het dit: het leven is niet oneindig, stel je dromen niet uit. Ik wou de verloren tijd inhalen en mij voor 300 procent in het leven gooien.”

“Gedurende mijn laatste studiejaren, een master communicatiewetenschappen, dronk ik die trappist. ‘t Gaf mij een coup de foudre, ik was verrast door de schoonheid van het bier, die frisse sprankeling… Mijn ouders verklaarden mij gek, toen ik aankondigde dat ik mij, met twee diploma’s op zak, professioneel zou toeleggen op de promotie van bieren.”

“Ik kreeg de kans om artikels te schrijven over bier, brouwerijen te bezoeken. Daar zag ik hoe gepassioneerd onze brouwers bezig zijn. Toen drong het besef tot mij door dat onze Belgische bieren een veel uitgebreider pallet aan aroma’s en smaken bezitten dan de wijnen.”

Dubai

“Mijn eerste job bracht mij naar Dubai, waar ik horecazaken mocht begeleiden bij hun bierkeuzes. Later verbleef ik in New York, pas gaandeweg bracht mijn werk mij dichter bij huis. Tien jaar geleden fronste men in Vlaanderen de wenkbrauwen, als iemand op restaurant een bier bij zijn eten bestelde. ‘t Moest wijn zijn, bier kon hoogstens als aperitief. Pas de laatste vijf jaar is dit in ons land, in navolging van het buitenland, grondig veranderd.”

“In het begin keken veel mannen verbaast naar mij: een biersommelier? En dan nog een vrouw! Jaren heb ik gevochten tegen die vooroordelen. Ooit was het anders, want het oudste geschreven document dat naar bier verwijst is een hymne voor de Sumerische godin Ninkasi.”

“Die religieuze verzen verhalen het brouwproces. Priesteressen zongen die hymnen en brouwden bier om die godin te eren. Overigens vervaardigden in de vroege middeleeuwen niet alleen de monniken bier. Er werd in veel gezinnen bier gebrouwen werd, dat was de huishoudelijke taak van de vrouw, die moest zorgen voor spijs en drank op tafel.”

Mannen Weten Waarom

“Tien jaar geleden had je gender marketing. Denk aan de slogans van bekende biermerken: Mannen Weten Waarom en Maten Makkers Maes! Toen ik bij de marketeers van de grote brouwerijen peilde naar het waarom van dat seksisme, luidde het antwoord: vrouwen zullen nooit echt bier lusten, behalve zoete fruitbieren.”

De foute perceptie is: bier zuipen we, dat degusteren we niet

“Ik had het gevoel dat dit grote onrecht totaal fout was. Want ik kon toch niet de enige vrouw zijn die een trappist zo lekker vond? Of die de Vijfde Symfonie van Beethoven hoort, als ze een Rodenbach Grand Cru drinkt? Inmiddels heb ik meer dan 500 workshops en lezingen gegeven voor vrouwenverenigingen.”

Fout imago

“Wat bleek? Zoete fruitbieren waren op geen enkele damesmeeting de populairste bierstijl! De voorkeur voor bepaalde biersoorten hangt geenszins af van het geslacht! Je hebt zowel mannen als vrouwen die ofwel een wit bier, een donker, krachtig of een zure oude Geuze of een bittere variant verkiezen!”

“Waarom die vooroordelen? Er mankeert veel aan het imago van het bier. De perceptie is: bier zuipen we, dat degusteren we niet. Je merkt dat aan de slordige manier waarop bier voorgesteld wordt in horeca en supermarkten, in schril contrast met wijn.”

We moeten onze bierstijlen beschermen, zoals Frankrijk doet met zijn Apellation d’Origine Controlée (AOC) voor zijn wijnen

“Ik probeer mee te helpen om dat foute imago weg te krijgen en bier als een elegant product in de kijker te zetten. Met lezingen, bier- en foodparingtips op socale media, door horeca en brouwerijen te begeleiden. Gelukkig zijn de brouwtechnieken zo geëvolueerd dat de tweede generatie alcoholvrije bieren nu ook lekker smaakt.”

Meer dan 4000 bieren

“Wist je dat er elke week een nieuw bier gelanceerd wordt? Er bestaan al meer dan 4.000 Belgische bieren, 412 brouwerijen en 368 bierfirma’s die hun bieren elders laten brouwen. We zijn niet het enige land met een rijke biercultuur, maar de onze is door Unesco erkend als immaterieel erfgoed wegens de vele eeuwenoude brouwerijen, de diversiteit aan smaken, de vele bierfestivals én het feit dat elk bier zijn specifiek glas heeft.”

”We zijn te bescheiden en moeten onze bierstijlen beschermen, en beetje zoals Frankrijk met zijn Apellation d’Origine Contrôlée (AOC) doet voor de wijnen”, aldus Sofie Vanrafelghem, die een update aan het maken is van haar boek Op Café in Vlaanderen. Haar onderzoek naar de 200 leukste cafés in Wallonië is net beëindigd, met het oog op publicatie. Santé!

BierBabbels – Live Facebook Beer Show – elke tweede dinsdag van de maand op Sofie’s World: www.facebook.com/sofiesworld.be