Rino Feys schrijft pakkend boek over het West-Vlaanderen van de jaren ‘70 en ‘80 van de vorige eeuw: “Voor jongeren zal het overkomen als science fiction”

Rino Feys: “Ik beschouw het boek als een tijdsdocument.” © JOKE COUVREUR
Philippe Verhaest

Hij groeide op in het kleine Zarren bij Kortemark en noemt zichzelf West-Vlaming in hart en nieren. Opgroeien deed hij in een tijd waar de melkboer nog over de vloer kwam, Derrick het televisiescherm veroverde en Freddy Breck alle Vlaamse feestzalen platspeelde. Rino Feys (56) graaft in ‘Het geluid van brekend glas’ metersdiep in zijn geheugen en geeft zo een tijd gestalte die voor héél veel mensen herkenbaar zal zijn.

Het leven is niet wat er is gebeurd, maar wat je je herinnert en hoe je het je herinnert om het te kunnen vertellen. Het geluid van brekend glas opent met deze quote van de Colombiaanse schrijver Gabriel García Márquez. Het is net dat wat Rino Feys te boek heeft gesteld: zijn jeugd in verhaalvorm gegoten, zoals hij zich herinnert hoe die verlopen is.

Het leven van de auteur leest als een roman. Hij groeide op in de Kortemarkse deelgemeente Zarren, verhuisde op zijn achttiende naar Roeselare – “Toen voor mij een echte grootstad”, zegt hij daarover – en nu heeft hij al achttien jaar zijn vaste stek in Meulebeke, samen met zijn echtgenote en kunstenares Greet Desal.

Ook zijn curriculum vitae is kleurrijk. Rino startte zijn carrière als stukadoor bij zijn vader, ging daarna aan de slag als puntlasser, spinner en metaalbewerker, maar hij was ook jarenlang cafébaas in de Rodenbachstad en runde de bekende boekhandel De Zondvloed. Nu is hij al tien jaar actief als werkleider bij de Kringloopwinkel in Avelgem.

“Schrijven is al mijn hele leven een grote passie”, legt hij uit. “Ik kanaliseer mijn gedachten graag.” Dat resulteerde in Kruimels en Microkosmos, twee boeken waar hij het leven achter de schermen van zijn huidige werkgever toont en Thuiskomen, een recent verschenen werk waarin Rino tien gesprekken voert met mensen die een nieuwe start hebben genomen.

Koterijen

Nu is er Het geluid van brekend glas, een boek dat Rino en de lezer terugflitst naar zijn onbezorgde jeugd in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw. “Zonder dat je daar de teletijdmachine van professor Barabas voor hoeft te nemen”, grapt hij.

“Ik ben een vijftiental jaar geleden gestart met jeugdherinneringen neer te pennen. Eerst als losse gedachten, maar gaandeweg kreeg ik het gevoel dat ik daar iets meer mee moest doen. Alles werd me ook helderder. Plots zag ik het landschap en koterijen van weleer weer voor me opduiken, kwamen de mensen van toen terug…”

Die wondere wereld van toen is anno 2023 volledig verdwenen. “Ik ben opgegroeid op een plek zonder internet, waar amper twee mensen in de straat een auto hadden. Nu heeft elk gezin twee auto’s… Een wereld die veel rustiger was, waar sociale media de bovenhand niet had… Een wereld die voor héél veel mensen herkenbaar is. Eens ik daar zat, bleef ik er bij wijze van spreken in. Dit boek is uit mij geróld.”

Met knoken naar school

De jeugdherinneringen van zijn vierde tot eenentwintigste vormen één samenhangend geheel en vertellen een verhaal dat op fictie kan lijken, maar het totaal niet is. “Alles is letterlijk uit het leven gegrepen. Tijdens het schrijven heb ik mijn jonge jaren herbeleefd.”

“Zoals die keer dat het kerkhof van Zarren opengebroken werd en plaats moest ruimen voor een grote parking. Als jonge snaak trok ik met mijn vrienden naar school, knoken vanop het kerkhof in de hand. En die verkochten we dan ook nog eens. Hoe dat avontuur afgelopen is, kan je in mijn boek lezen”, glimlacht hij.

Naast een gezonde dosis kattenkwaad werpt Rino ook een blik op de mensen die zijn jeugd vorm hebben gegeven. “Mijn ouders en grootouders, maar ook buren en dorpsfiguren passeren de revue. Het gaat over hoe je als kind en jonge kerel gaandeweg je onschuld verliest en hoe je zonder lang naar school geweest te zijn, toch elke dag een beetje slimmer kan worden.”

Dat Rino’s verhaal veel mensen kan aanspreken, daar is hij zeker van. “Ik beschouw het in zekere zin ook als een tijdsdocument. De momenten waarop je dat heb ik ook meegemaakt zal zeggen, zijn niet te tellen. En dan is er nog dat typisch West-Vlaamse kader, de plattelandsmentaliteit van veertig, vijftig jaar geleden.”

“Recht uit het leven gegrepen én voor de huidige jonge generatie zal het als omgekeerde sciencefiction overkomen. Een plek die zo eenvoudig was, dat het haast ondenkbaar lijkt. Al zijn er ook voldoende raakvlakken. Ik groeide op met de constante dreiging van de Koude Oorlog, nu is er het conflict tussen Rusland en Oekraïne…”

Nog plannen

Rino wil ook een boodschap meegeven. “Sta bewust in het leven en zorg ervoor dat je jezelf later recht in de ogen kan kijken. Leef intens en besef dat de wereld een geschenk is. Tuur niet elke avond naar de maan en de sterren, maar naar onze aarde. Híer gebeurt het, nergens anders.”

Voor de auteur is Het geluid van brekend glas allesbehalve een eindpunt. “Ik broed al op een nieuw boek, opnieuw geput uit eigen ervaringen. Op deze worp ben ik bijzonder trots. Ik hoop dat ik veel lezers een warm nostalgisch gevoel kan schenken.”

‘Het geluid van brekend glas’ verschijnt bij Borgerhoff & Lamberigts en kost 22,99 euro. Info: http://www.rinofeys.be