Koksijds koppel behoort tot de wereldtop in het zeekajakken: “Er zijn lange wachtlijsten voor onze trainingskampen”

Dimitri en Sylvie Vandepoele trekken met hun kajaks dikwijls kilometers ver de zee in. Daarbij zoeken ‘het gevaar’ dan zelf op, door zich aan nieuwe reddingsoefeningen en noodscenario’s te wagen. Ze zijn gespecialiseerd in zelfredtechnieken en daarover geven ze nu trainings aan een internationaal publiek. “De Noordzee is de best mogelijke leerschool. Als je hier kan kajakken, kun je het overal.”

Voor de start van hun kajakverhaal moeten we vijftien jaar terug in de tijd. Toen hadden Dimitri (40) en Sylvie (38) net de laatste steen gelegd aan hun huis in Oostduinkerke, waaraan ze 3,5 jaar non-stop bezig waren geweest. “Ons sociaal leven stond in die periode volledig on hold en we hadden nood aan een nieuwe, gezamenlijke hobby.”

“We waren dan allebei al sportief en we waren nu vlak bij de zee komen wonen. Daarom ging ik aankloppen bij een lokale kajakclub, met de vraag of zij ons konden helpen bij het zeekajakken. Ik werd daar echter wat weggelachen, omdat dat veel te gevaarlijk zou zijn”, steekt Dimitri van wal.

Alles zelf geleerd

En effectief: door de onregelmatige golven, de sterke getijdenstroming en de lage watertemperatuur is de Noordzee een van de gevaarlijkste zeeën ter wereld. Dimitri en Sylvie bleven echter volharden en zetten dan maar zelf hun eerste stapjes in de sport, die op dat moment nog nauwelijks beoefend werd in ons land.

“De eerste vijf jaren hebben we veel leergeld betaald, ook al doordat we toen nog inferieur materiaal gebruikten en daarover nergens advies konden inwinnen”, herinnert Sylvie zich.

“Al doende leerden we alles over de golven, de wind en stromingen. We leerden onszelf ook sturen en navigeren. In die beginjaren waagden we ons slechts enkele honderden meters ver in de zee, waar we telkens kapseisden in de klutsebak. Zo beseften we al gauw dat we onszelf moesten kunnen beredden, als we later op volle zee wilden gaan om daar dan bij 7 beaufort ook de zijwaartse golven mee te pikken.”

Veel materiaal mee

De twee plaatsten beelden van hun zelfbedachte reddingsoefeningen op YouTube, waar hun technieken clicks van over de hele wereld opleverden. “Zo kwamen we ook onder de aandacht van fabrikanten van kajaks en veiligheidsmateriaal. Zij ondersteunen ons nu – als enige Belgen – door ons nieuwe prototypes te laten testen, die wij dan uitgebreid becommentariëren voor hen”, zegt Dimitri.

“We zijn destijds gestart met een open sit-on-top-model van 750 euro, maar ondertussen vaar ik onder andere met een gesloten expeditiemodel waar ik volledig ín zit, dat 5.000 euro kost. Die boot is 5,5 meter lang en telt vier compartimenten, waarin ik onder meer mijn plooikarretje, enkele vuurpijlen en een EHBO-kit in opberg.”

“Verder draag ik altijd een zwemvest, waarin plaats is voor een radio, een personal locator beacon die werkt op satellietontvangst, een fluitje en een lamp. Goed voor in totaal tien kilogram aan materiaal, wat zeker geen overbodige luxe is. Wij worden wel eens ‘de alpinisten van de zee’ genoemd, omdat we met al dat materiaal zelfredzaam willen zijn op onze lange tochten.”

Noodscenario’s

Toch moesten Dimitri en Sylvie al eens de kustwacht oproepen, toen ze een medekajakker waren kwijtgespeeld tussen de metershoge golven, waarna een reddingsboot en de NH90 die kwamen opvissen. De spectaculairste verhalen zijn evenwel die van hun zelfbedachte noodsituaties.

“Die zijn geënsceneerd, maar wel dikwijls realistisch. Denk maar aan een slachtoffer wiens schouder uit de kom zit terwijl zijn kajak wegdrijft, of aan iemand die het bewustzijn verliest, of zijn plasrits vergeet te sluiten waardoor er ijskoud water in zijn droogpak binnenloopt. Inspiratie voor die scenario’s haal ik uit onze eigen vaartochten, maar ook uit mijn job als wachtofficier bij politiezone Westkust. Daar moeten we ook dikwijls trainen op realistische situaties”, legt Dimitri uit.

Zoals in de films

Voor die oefeningen werken ze geregeld samen met de strandredders van IKWV en kunnen ze zelfs reddingsboten en -helikopters inschakelen, of een actie opzetten met de Scheepvaartpolitie. “Tegenwoordig gaan we daarin nog een stap verder en zijn het haast filmscènes die we dan tot kortfilms monteren”, pikt Sylvie in.

Zij werkt als zorgkundige bij woonzorgcentrum Ter Linden in Veurne en is ondertussen een volleerde cameravrouw. “Onlangs konden we bijvoorbeeld een scenario opzetten met de kapitein van baggerschip Rio, die ons volgt op Instagram. We vroegen ons af of hij ons en onze kajaks aan boord zou kunnen halen als we hem oproepen, wat hem zelf ook een interessante oefening leek.”

“Zo kon hij zijn reddingsmateriaal eens testen, door zijn reddingsbootje neer te laten en zijn touwladder uit te werpen. Toen lagen we dus niet alleen pal naast zo’n ‘appartementsgebouw’, maar mochten we daar ook nog eens op klimmen. Echt zoals in de films!”

Trainingskampen

Dankzij hun drukbekeken video’s – tot wel 200.000 views per stuk – geeft het koppel nu cursussen over zelfredtechnieken aan een internationaal publiek, waarvoor ze ook al naar Polen en Kroatië afreisden. Voorts schrijven ze ook artikels over hun noodscenario’s voor een Brits kajakmagazine.

“Onze sterkte is zonder meer onze eigen ervaring, waarbij de Noordzee voor ons de best mogelijke leerschool was. Dankzij dat vele vallen en opstaan, kunnen wij in onze coachings immers ook de reden achter een bepaalde techniek meegeven. Er zijn lange wachtlijsten voor onze trainingskampen, maar we beperken ons altijd tot maximaal tien deelnemers.”

“Daarnaast hebben we hier ondertussen ook een eigen ‘Northseakayak’-team opgericht om beginners te begeleiden, maar ook dat blijft een beperkte bende die we jaarlijks evalueren. Wie zich niet aan onze veiligheidsregels houdt, vliegt er meteen uit”, stelt Dimitri streng.

Sport en avontuur

Nochtans vindt hij het zeekajakken niet zó gevaarlijk, weliswaar op voorwaarde dat je weet wat je doet en altijd op het ergste bent voorbereid. “Bij andere sporten zul je sneller een kwetsuur oplopen, maar op zee zijn er natuurlijk minder toevallige passanten die je te hulp kunnen snellen. Daarom is het echt wel belangrijk dat je jezelf in veiligheid kan brengen; ook in stressvolle situaties, waarop wij dus geregeld oefenen”, klinkt het.

“Het sportieve en avontuurlijke zijn voor mij de belangrijkste aspecten van het zeekajakken, met een persoonlijke topsnelheid van 31 kilometer per uur. Maar ook op een vlakke zee, zonder enige kick, is het zeker leuk om te gaan varen. Dan peddelen we dikwijls enkele kilometers tot aan een boei of een radartoren, om daar dan van de absolute stilte van de natuur te genieten.”

Tussen het afval

Voor Dimitri mag de meet echter ook een eind verder liggen. Hij waagde zich immers al twee keer in zijn eentje aan de oversteek van Nieuwpoort tot in Ramsgate, door optimaal gebruik te maken van de stromingen. Daar deed hij bij zijn eerste poging ‘slechts’ 17 uur over. Veel minder dan de geplande 24 uur, waardoor hij toen moederziel alleen aankwam aan de Britse kust, terwijl Sylvie toen nog op de ferry zat.

“Op die verre tochten zag ik al bruinvissen, zeehonden en zelfs een tuimelaar opduiken, maar helaas ook veel afval. Vooral in de zomermaanden merken we veel strandballen en ander speelgoed op. We zagen ook al een koelkastdeur, een industriële stofzuiger en ook veel stukken van visnetten voorbijdrijven. We nemen dikwijls iets mee aan wal, maar dat kan dus lang niet altijd”, vertelt Dimitri.

Ondertussen had hij zelfs al oversteek nummer drie van zijn wishlist willen schrappen, maar corona stak daar voorlopig een stokje voor. “Maar van zodra het kan en als de zee er zo beslist, ben ik weg”, zegt hij vastberaden.

(WV)