Experts zijn helemaal overtuigd: “Fietszones zullen zich over almaar meer gemeenten verspreiden”

Zes op de tien West-Vlaamse gemeenten hebben of willen in de nabije toekomst een fietszone in hun centrum, blijkt uit onze rondvraag. Zo’n fietszone is een aaneenschakeling van fietsstraten waar de maximumsnelheid beperkt is tot 30 kilometer per uur én gemotoriseerd verkeer de fietsers niet mag voorbijsteken.

Kortrijk was in de zomer van 2019 de allereerste die zo’n fietszone uitrolde. “En ik ben daar nog altijd bijzonder blij mee”, stelt Kortrijks schepen Axel Weydts (SP.A). “Ik herinner me dat ik toen zei dat velen ons voorbeeld zouden volgen. En kijk, niet alleen binnen maar ook ver buiten West-Vlaanderen vinden de fietszones volop ingang. Het is een zeer handige tool die niet veel kost, maar wel heel effectief is om het verkeer op maat van fietsers en voetgangers te maken.”

Gebrek aan ruimte

Zowel Dirk Lauwers, professor mobiliteit aan de Universiteit Gent en de UAntwerpen, als mobiliteitsexpert Kris Peeters zijn gewonnen voor de fietszones. “Dat is the way to go , ja”, zegt professor Lauwers. “En zeker niet alleen in grotere steden. De auto wordt in de kernen een gast die zich als gast moet gedragen. Op plaatsen waar fietspaden door een gebrek aan ruimte niet kunnen – en dat is in de bebouwde kom quasi overal – zijn fietsstraten en netwerken van fietsstraten een erg goede oplossing. Ze zullen zich de komende jaren over steeds meer gemeenten verspreiden. ”

“Een fietszone is simpelweg een heel logische toepassing van een zone 30”, beaamt Kris Peeters. “ Vergeet niet dat de wegcode vandaag bij het inhalen van fietsers in de bebouwde één meter afstand voorschrijft. In de meeste centrumstraten kom je nooit aan die meter. Bovendien steek je met fietsstraten ook de hand uit naar automobilisten: als bestuurder rij je nooit meer te snel en loop je geen risico op ongevallen bij inhaalmanoeuvres. Maar ja, dat vraagt wat aanpassing.”

In Kortrijk was er aanvankelijk vrij veel weerstand. “Elke verandering botst op tegenstanders”, knikt schepen Weydts. “Het was aan ons om de maatregel goed te duiden, beredeneerd in te voeren en met resultaten te komen. We doen binnenkort een grote na-meting, zowel naar intensiteit als snelheid, maar aan gesprekken die ik heb, merk ik dat de meeste Kortrijkzanen en bezoekers het veel rustiger en aangenamer vinden.”

Kritiek

“Ik geef vaak het voorbeeld van Graz, de Oostenrijkse stad die begin jaren 90 voluit voor een trager, verkeersveilig centrum koos”, zegt Dirk Lauwers. “Voor aanvang was minder de helft van de inwoners voor, tien jaar later was dat dik 80 procent.”

“Wie als eerste de nek uitsteekt, moet kritiek kunnen verdragen”, zegt ook Kris Peeters. “Maar je voelt dat het aan het keren is. Het hart van je gemeente is eigenlijk je living, daar ga je ook niet voetballen. Het vraagt wat tijd, maar ik denk dat de meeste mensen zich uiteindelijk wel willen aanpassen. Je krijgt er tenslotte een veiligere gemeente voor, waar het ook beter leven, wonen, werken, winkelen en opgroeien is.”

“Het is noodzakelijk”, besluit Axel Weydts. “De focus lag te lang op de wagen, die ommekeer wilde ik mee maken. Kernen van de toekomst zijn kalmer en door meer mensen op de fiets te krijgen, krijg je ook meer ruimte voor wie met de auto in de stad moét zijn. Fietsbeleid is geen anti-autobeleid, zeker niet. En ja, mijn geuzennaam schepen Velo draag ik met veel trots.”