West-Vlaanderen prikt record na record: helft van de volwassenen al één keer ingeënt

De selfiehoek van Hurae in vaccinatiecentrum Vaxpo in Kortrijk. (foto Olaf Verhaeghe)
De selfiehoek van Hurae in vaccinatiecentrum Vaxpo in Kortrijk. (foto Olaf Verhaeghe)
Olaf Verhaeghe

De helft van de volwassen West-Vlamingen is een eerste keer gevaccineerd. Drie maanden na de opening van de vaccinatiecentra zijn al een klein half miljoen provinciegenoten deels beschermd tegen het coronavirus. Nergens in ons land ligt het tempo hoger, en ook de bereidheid piekt. Waar staan we, na – alweer – een recordweek?

1. Hoeveel West-Vlamingen zijn al gevaccineerd?

De 22 West-Vlaamse vaccinatiecentra hebben een bijzonder drukke week achter de rug. Met meer dan 104.000 ingeplande prikjes in onze provincie kent de vaccinatiecampagne een nieuw hoogtepunt. Die ruim 100.000 vaccins kwamen bovenop de al 630.000 eerder gezette spuitjes.

Op vrijdag 21 mei had 50,51 procent van de volwassenen bevolking minstens één dosis van het coronavaccin gekregen. Geen enkele provincie komt voorlopig ook maar in de buurt van het West-Vlaamse priktempo. Voor heel Vlaanderen ligt het gemiddelde eerste prikken op 45,97 procent van de volwassenen, in heel België kreeg 45 procent al één dosis.

In absolute cijfers gaat het om 499.041 West-Vlamingen ouder dan 18 jaar. Exact 192.807 onder hen kregen al twee noodzakelijke dosissen, zij genieten dan ook van een zo goed als volledige bescherming tegen het virus. Met 19,52 procent is bijna één op de vijf volwassenen twee keer ingeënt.

2. Hoe ver staan we bij de 65-plussers?

Zoals bekend volgt de Vlaamse vaccinatiecampagne een lijst van prioritaire groepen. Na de woonzorgcentra, het zorgpersoneel en de instellingen kwamen de mensen ouder dan 65 jaar aan de beurt. De eerste vaccinatie van die groep is op dit moment overal achter de rug.

Maar liefst 99,68 procent van de West-Vlaamse senioren kreeg één prik. Hoger dan het Vlaamse gemiddelde van 99,44 procent en ver boven het nationale gemiddelde van 91,58 procent. Enkel de provincie Limburg doet het net iets beter. Kijken we naar de volledige vaccinatie, dan zien we dat vier op de tien – vrijdag exact 42,64 procent – West-Vlaamse ouderen al twee prikken heeft gekregen. Enkel Antwerpen scoort daar hoger.

3. Waarom zijn er aan de kust al meer mensen ingeënt?

Vooral de kustgemeenten gooien hoge ogen: ze staan helemaal bovenaan de ranglijst van gevaccineerde bewoners. Zo is in Koksijde al 66,85 procent van de volwassen bevolking gevaccineerd. Ook Knokke-Heist, Nieuwpoort, Blankenberge en Middelkerke halen cijfers boven of tegen de 60 procent (deels) gevaccineerden. De belangrijkste verklaring voor die voorsprong is de hogere gemiddelde leeftijd in de kustgemeenten. Aangezien de vaccinatiecampagne aftelt van oud naar jong gingen er relatief gezien meer vaccins naar de oudere gemeenten. Gemeenten met minder 65-plussers en dus een jongere bevolking hinken voorlopig wat achterop.

Het meest opvallend is de achterstand van faciliteitengemeente Spiere-Helkijn, die met 38,71 procent net iets meer dan de helft van de vaccinatiegraad van koploper Koksijde haalt. Burgemeester Dirk Walraet (LB) ziet in het ontbreken van een woonzorgcentrum, de Franstalige meerderheid in zijn gemeente (bij Franstaligen ligt de vaccinatiebereidheid veel lager, red.) en de afstand naar het vaccinatiecentrum in Zwevegem de voornaamste oorzaken.

4. Wie komt nu aan de beurt?

De voorbije week werden in de vaccinatiecentra vooral tweede prikken bij 65-plussers gezet. Daarnaast kwamen ook heel wat risicopatiënten aan bod voor hun eerste vaccinatie. Voor heel Vlaanderen wordt die groep geschat op zo’n 1,5 miljoen mensen, omgerekend naar onze provincie gaat het om een kleine 300.000 mensen met onderliggende aandoeningen. “In de loop van volgende week zal het zeker lukken om de reeks eerste prikken bij de risicopatiënten af te ronden”, zegt Ria Vandenreyt, woordvoerder van het Agentschap Zorg en Gezondheid. “Er zullen op tal van plaatsen dus ook al grotere groepen gezonde -65-jarigen gevaccineerd worden.”

5. Wat mogen we straks verwachten?

Begin deze week zijn voor het eerst op grotere schaal uitnodigingen naar de brede bevolking verstuurd. Concreet zijn dat alle mensen jonger dan 65 zonder specifieke aandoeningen of risicoprofiel. Ongeveer twee weken na de uitnodiging wordt de eerste dosis toegediend. Vanaf juni wordt het nog drukker in de vaccinatiecentra, dan gaat namelijk ook het aantal geleverde vaccins in Vlaanderen verder de hoogte in: meer dan 600.000 per week, met pieken boven de 840.000 vaccins in de week van 7 juni.

Tegen 11 juli zullen alle volwassen Vlamingen minstens één prik hebben gekregen, zo stelt bevoegd minister Wouter Beke (CD&V). Ook 16- en 17-jarigen zullen in die week de kans krijgen zich te laten vaccineren. Volgens Zorg en Gezondheid verlengt dat het vaccineren met eerste prikken met amper twee à drie dagen. Tegen half augustus zou de volledige vaccinatiecampagne erop moeten zitten.

6. Hoe is het met de vaccinatiebereidheid?

Of de vaccinatiegraad ook in de jongere leeftijdscategorieën even hoge toppen zal scheren, valt af te wachten. Maar peilingen laten alvast veel moois verhopen. Zo blijkt uit de Motivatiebarometer van april en mei dat slechts drie procent van de West-Vlamingen het vaccin zeker zal weigeren. In de andere Vlaamse provincies ligt dat cijfer hoger. Tien procent geeft aan het vaccin heel waarschijnlijk niet te nemen. Het aandeel inwoners dat zich wel wil laten inenten ligt in Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant net een tikkeltje hoger dan bij ons.

“Wij zijn heel tevreden met de resultaten op vandaag”, aldus Ria Vandenreyt van Zorg en Gezondheid. “En we durven hopen om die cijfers ook door te trekken naar de jongere leeftijdsgroepen. Uit wat wij horen van de vaccinatiecentra ligt de bereidheid heel erg hoog. Dat merk je aan het aantal vragen van mensen die vinden dat zij eigenlijk al aan de beurt moeten zijn.”

7. Zien we het effect van de vaccinatie in de curves?

Absoluut. Niet alleen komen er vanuit de woonzorgcentra amper nog mensen met covid-19 in het ziekenhuis terecht, ook bij de oudere leeftijdsgroepen buiten de wzc’s neemt de impact van het virus af. Die dalingen, zowel op vlak van nieuwe besmettingen, opgenomen mensen in het ziekenhuis en op intensieve zorgen als qua overlijdens, zijn voor een groot deel te danken aan de vaccinatie. De ziektelast verschoof enigszins naar de jongere leeftijdsgroepen die nog niet zijn gevaccineerd, maar neemt algemeen beschouwd vooral verder af.

Volgens Steven Van Gucht, viroloog bij Sciensano, volgen de coronacijfers de meest optimistische voorspellingen. “Dat is deels dankzij de vaccinatiecampagne, maar ook dankzij de houding van de mensen die zich, zolang ze niet gevaccineerd zijn, goed aan de maatregelen houden.”