West-Vlaamse Iraniër Ali Jafari kijkt met bezorgde ogen naar zijn geboorteland: “Een oorlog zou fataal zijn”
Vlaanderen leerde hem in 2018 dankzij het televisieprogramma ‘Taboe’ van Philippe Geubels kennen als een innemende Iraniër met het hart op de juiste plaats. Vandaag voelt Ali Jafari zich meer West-Vlaming dan Iraniër. Hij was dan ook amper tien jaar toen hij hier arriveerde. “Ik kwam letterlijk in een andere wereld terecht.”
Ali Jafari (29) was amper tien jaar oud toen hij met zijn ouders Abbas (64) en Tooba (60), broer Reza (33) en zusje Mariam (21) in België toekwam. Na twee maanden in het asielcentrum Klein Kasteeltje in Brussel ging het richting Kortrijk, waar een oom zich over het gezin ontfermde. “We hebben Iran verlaten om mijn zus de beste zorgen te kunnen bieden“, verduidelijkt Ali, die als verkoper werkt bij Hosa, een bedrijf uit Moeskroen dat isotherme constructies monteert. “Mariam heeft het Syndroom van Down, maar in Iran heerste er een taboe rond deze aangeboren afwijking. Kennis was er ook amper. De dichtstbijzijnde instelling bevond zich op ruim honderd kilometer van onze thuis in Teheran. Veel te ver om Mariam goeie zorgen te geven.”
Een nieuw leven in België bleek uiteindelijk voor het hele gezin de juiste stap. “Al was het als tienjarige niet evident om me snel aan te passen”, benadrukt Ali. “Ik kwam letterlijk in een andere wereld terecht. Gemengde scholen, dat kende ik niet. Ik herinner me dat ik aan de leerkrachten nog letterlijk gevraagd heb of ik met de meisjes van mijn klas mocht praten. Maar uiteindelijk heb ik mijn nieuwe omgeving omarmd en me helemaal gesmeten. De taal pikte ik vliegensvlug op en voor ik het wist, had ik mijn hele leven gereset. Hier in België begon ik met een schone lei. Het ging ook allemaal zo snel. In december 1999 werd bij mijn zus Down vastgesteld, in oktober 2000 woonden we al in België.”
Ouders erg dankbaar
Vandaag voelt Ali zich veel meer Belg en vooral West-Vlaming dan Iraniër. “Mijn thuis is hier, in de West-Vlaamse klei. Ik heb de gewoontes van een Belg, kon hier studeren, heb vrijwel uitsluitend Belgische vrienden…. Achteraf bekeken moet ik mijn ouders bijzonder dankbaar zijn. Zij hebben de moedige stap gezet om hun thuisland te verlaten en schonken hun drie kinderen een mooie toekomst.”
De voorbije jaren vroeg Ali zich al vaak af hoe zijn leven er zou uitgezien hebben, mocht hij in Iran opgegroeid zijn. “Die gedachte schiet regelmatig door mijn hoofd, ja. Ik vergelijk vaak met mijn neef die nog in Iran woont en werkt. Ik kan alleen maar vaststellen dat ik veel meer stabiliteit heb en in België een écht bestaan heb kunnen opbouwen. Wij hebben de onbetaalbare luxe dat we kunnen plannen op lange termijn. Wij hoeven niet te vrezen voor een oorlog of conflict die alles van de ene dag op de andere op losse schroeven zet. Wat met onze familie? Wat met onze job en ons huis? Die vragen stellen ze zich in Iran elke minuut van de dag, wij hoeven daar niet eens aan te dénken.”
Verschil tussen de westerse en oosterse wereld
Elf jaar geleden zette Ali voor het laatst voet op Iraanse grond. “Op bezoek bij familie in Teheran”, legt hij uit. “Maar thuiskomen was het zeker niet. Ik zou er gewoon niet meer kunnen functioneren. Ik beheers nog wel wat Perzisch, maar schrijven en lezen is een ander verhaal. Bovendien redeneer ik als Belg, als Europeaan. Het verschil tussen de westerse en oosterse wereld werd me er frappant duidelijk. Maar dat neemt niet weg dat ik mijn geboorteland geen warm hart toedraag. Naast Belg blijf ik ook Iraniër. Ik ben trots op mijn roots. Laat het me zo stellen: als de nationale voetbalploeg van Iran een belangrijke match speelt, ben ik supporter nummer één. Enkel wanneer ze tegen België zouden voetballen, hou ik me meer op de vlakte. Dan ben ik scheidsrechter van dienst”, grijnst hij.
Zich opnieuw definitief in Iran vestigen, kan Ali zich niet indenken. “De mentaliteit past niet bij me. Ik zou letterlijk de lust in het leven kwijt zijn. Ik ben in alles gedreven: mijn job, mijn privéleven, mijn vriendenkring… Maar ik probeer het beste van beide culturen te combineren. In Iran is het discipline en respect tegenover ouderen iets groter dan in West-Europa. Je ouders in een rusthuis plaatsen, dat is in Iran gewoon ondenkbaar. Wij zorgen voor elkaar. Dat zal ik ook altijd voor mijn ouders doen.”
Huwelijksreis naar Iran
De huidige situatie volgt Ali op de voet.”Pijnlijk wat daar allemaal gebeurt, maar we staan machteloos. Binnen onze familie zijn de spanningen met de Verenigde Staten hét gespreksonderwerp. Mijn ouders staan haast constant in verbinding met onze familieleden in Iran. De situatie is op zijn zachtst gezegd zorgwekkend te noemen. Ik hoop uit de grond van mijn hart dat het niet tot een oorlog komt. Dat zou Iran honderden jaren terug in de tijd katapulteren en daar wordt niemand beter van. Zolang de geestelijken er aan de macht zijn, lijkt er niet veel te veranderen. Religie en staat lopen er volledig in elkaar over. Nochtans heeft Iran zóveel potentieel. Je zou ervan versteld staan hoeveel hooggeschoolden het land telt. Perzië (de vroegere benaming van Iran, red.) was ooit de bakermat van onze beschaving, nu is het land het toneel van een ongelijke machtsstrijd.”
In mei 2021 trouwt Ali met zijn verloofde Julie Vanexem. Hij hoopt zijn huwelijksreis in Iran door te brengen. “Dat is toch het plan”, zegt hij. “Julie wil mijn roots leren kennen en ik wil haar die ook dolgraag tonen. Alleen hangt alles af van hoe dit verhaal verder evolueert. Ik wens Iran zo snel mogelijk weer stabiliteit toe. De Iraniërs verdienen dit meer dan wie ook.” (PV)
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier