“Sinds 1991 hangt hier tralies voor de ramen, er sneuvelde iedere maand wel een ruit”: Filip Deforche (66) al 37 jaar patron in café Gezelle

Filip Deforche in Café Gezelle waar hij allicht de laatste waard zal zijn. © Stefaan Beel
Wouter Vander Stricht

Filip Deforche (66) is al 37 jaar de patron in Café Gezelle. “Negen op de tien Roeselarenaars associëren ons met het Vlaams Belang. Maar we hebben hier ook heel wat klanten uit de buurt die niets met politiek te zien hebben.”

Filip Deforche is een rasechte Roeselarenaar, hij bracht zijn jeugd door nabij ’t Motje. Uit zijn eerste huwelijk heeft hij een zoon Ewout (38), met echtgenote Lut Degroote (59) heeft hij ook nog twee studerende dochters: Annelies (22) en Lieselot (19). Lut is aan de slag als verpleegkundige in woonzorgcentrum BEN in Ardooie. Het gezin woont boven het hoekcafé op het Stationsplein. Het pand heeft al een lange horecageschiedenis. Het heette ooit nog Wonderland, kreeg daarna de naam Café Gezelle en deed ook nog een korte periode dienst als restaurant. Tot Filip er in april 1987 neerstreek. “Op dat moment opende Frituur Monique, die van de andere kant van het Stationsplein kwam, hier ook de deuren.”

“We zijn nog het enige ‘Vlaams huis’ in Vlaanderen”

Ondertussen is Roelevard er verrezen en is ook de horecawereld veranderd. “Vroeger had je hier ook De Wever, de Melrose, ’t Haantje, Ad Fundum, ’t Schrijverke, Pittem… Maar die bestaan ondertussen allemaal niet meer, wij blijven hier als enige over.”

Nog vier dagen open

Filip, die voor kok studeerde aan de Hotelschool van Koksijde, runde nog een restaurant in Houtave (Zuienkerke). Maar al snel keerde hij terug naar zijn Roeselare. Hij was ook een van de voortrekkers van vzw De Blauwvoet, die toen huisde waar nu de Cityscoop is. Daarmee was hij ook een van de eerste Vlaams Blokkers uit de stad. In 1978 richtte hij mee de afdeling op. En het lokaal van het Vlaams Blok verhuisde naar Café Gezelle toen Filip er dus in 1987 zijn intrek nam. Het gebouw werd een tijdlang gehuurd, ondertussen is het gezin er eigenaar van. In Café Gezelle kwamen veel Vlaamsgezinden samen, maar ook de gewone man uit de buurt kwam er een pintje drinken. Voor de ramen hangen echter nog tralies netten. “Sinds 1991”, weet Filip. “Toen was het niet te doen, er ging geen maand voorbij of er sneuvelde een ruit. Ze mikten hier van alles naar binnen, zelfs ooit een molotovcocktail. En dat waren geen vreemdelingen, maar linkse gasten. Die zouden dus verdraagzamer zijn dan ons.”

Er worden nu geen objecten meer naar binnen gemikt. “Maar nu proberen ze je op een andere manier te pakken, we zijn het al gewend”, lacht Filip die onlangs ook met Vlaams Belang ging protesteren in Izegem. Café Gezelle is ondertussen ook het laatste Vlaams Huis in Vlaanderen. “Vroeg had je in veel steden en gemeenten een Vlaams Huis. In Antwerpen had je er op een bepaald moment acht. En straks zal het hier ook gedaan zijn…”

Een termijn kleeft hij er niet op. “Maar ik ben al 66 jaar. We zijn maar vier dagen per week meer open, van zaterdag tot en met maandag blijven we gesloten. En ’s avonds sluit ik meestal rond 20 uur, ook al kan dat eens uitlopen. Maar na ons zal dat hier allicht geen café meer zijn. Het is ook een groot hoekgebouw, ik weet niet wat ze er na ons mee zullen doen. En we moeten er niet flauw over doen, als iemand hier een prijs biedt die we niet kunnen weigeren, is het hier van overmorgen gedaan.”

Basketbalfans

Clubs huizen er niet echt meer. “Vroeger hadden we hier een darts- en kaartclub. En zelfs een sjoelbakclub, die sjoeltafels staan hier overigens nog altijd. De politieke verenigingen die gelinkt zijn aan Vlaams Belang zitten hier wel nog. We hebben hier al heel wat feestjes mogen bouwen, maar we hebben hier ook nederlagen geïncasseerd.”

Ondertussen begint Filip straks aan zijn vijfde beleidsperiode in de gemeenteraad. “We zijn nog met drie die er al zo lang bij zijn. Ik hoor tot de oude garde. Maar in de politiek heb ik geen probleem om de vernieuwing en de verjonging te omarmen.” Hij zette zich in de gemeenteraad ook in voor de horeca. “Ik ben allicht de cafébaas met de grootste anciënniteit. Alleen Marleen van ’t Vlaams Front, maar dat is geen politiek café, zingt het al langer uit dan ik. Ik heb ook helpen ijveren voor de gewone cafés, want die worden wel eens vergeten als er iets voor de horeca wordt gedaan.”

En als het goed is, dan krijgt Filip het ook over zijn lippen. “Het afschaffen van de terrasbelasting juichte ik toe. Dat gaf de cafébazen zuurstof.”

Filips dochters spelen basketbal, Lut zit nog in het bestuur van Wytewa Roeselare en ook Filip zet er zich in. “Mijn vader Leopold stond in 1950 nog mee aan de wieg van Olympic Roeselare, die speelden hun matchen letterlijk op de markt van Roeselare. In 1967 is die ploeg gefusioneerd met Wytewa, dat zijn oorsprong kende in het Klein Seminarie. De naam Wytewa bleef behouden, maar de ploeg nam de clubkleuren, blauw en wit, aan. Mijn vader was ook voorzitter bij Wytewa, later ook secretaris en scheidsrechter.”

IJzerbedevaarten

Er wordt niet enkel over politiek gepraat in Café Gezelle, ook over sport. “En heel wat mensen komen ook om kluchten te horen. Maar uiteraard blijven we geassocieerd worden met het Vlaams Belang. Van Filip Dewinter tot Frank Vanhecke, van Tom Van Grieken tot Barbara Pas die hier nog haar verjaardagsfeestje vierde. Immanuel De Reuse gaf hier zelf ooit nog zijn maidenspeech en ik herinner me nog een legendarische zangavond met Francis Van den Eynde, Vlaams Belanger en de pa van HLN-journaliste Isolde. Ook de beroemde vrijdagavond voor de IJzerbedevaart, rechts Europa zat hier toen binnen. Maar het is ook altijd een café gebleven waar iedereen mocht binnen stappen. Om een Cristal te drinken of een Rodenbach natuurlijk…”

Volgende week: In de Oude Sint-Pieter in Izegem.

Lees meer over: