Koninklijke Toneelkring Pro Arte uit Middelkerke viert 70-jarig jubileum met opvoering van Vlaamse klassieker ‘Paradijsvogels’

Het ruime team medewerkers van ‘Paradijsvogels’. © IV
Peter Germonprez
Peter Germonprez Medewerker KW

Om het 70-jarig bestaan van Pro Arte te vieren, brengt de toneelvereniging de Vlaamse klassieker ‘Paradijsvogels’ van Gaston Martens opnieuw op het podium.

In het najaar van 1953 ontstond in café ’t Vissertje een culturele kring die zou uitgroeien tot het toneelgezelschap Pro Arte. Het volgende jaar beleefde Pro Arte haar debuut met het stuk Dolle Hans. De première vond plaats in Ter Duinen, destijds bekend als Concordia.

Ondanks talloze tegenslagen, wat wellicht eerder een stimulans dan een belemmering was, en het gebrek aan vrouwelijke acteurs wist het gezelschap door te zetten. Sommigen herinneren zich nog hoe alle acteurs zich bij het spelen van het eerste stuk op het repertoire moesten aanbieden bij de politiecommissaris. Toneel spelen was immers nog altijd verboden in die tijd.

Het tweede stuk, De Vreemdeling (1954), werd geregisseerd door Marcel Wijffels, een autoriteit met een conservatoriumachtergrond in toneel uit Oostende, die de fijne kneepjes van het vak zou aanleren.

Vijf successen in twee jaar

In de jaren die volgden, stapelden de successen zich op. Onder de regie van Leon Desseyn werd De notabele Pinkel (1955) opgevoerd, gevolgd door Als de haan kraait (1955) en De Rebel (1955), beide onder regie van Bert Cools. Binnen twee jaar werden maar liefst vijf toneelwerken met veel succes aan het publiek gepresenteerd.

Met een groeiend bestuur, waarvan schepen Wilfried Bernaert de allereerste voorzitter was, en een spelersensemble vol jeugdige overmoed, kreeg Pro Arte de wind in de zeilen. Opmerkelijk waren de eerste vrouwelijke spelers: Rachel Vangaever, Mad. Reynaert en Céline Ramoudt als souffleuse.

“Bij ons krijgt iedereen de kans zijn of haar creatieve talenten te verkennen” – regisseur Marjan Deschacht

Het gezelschap telde enkele onmisbare leden, onder wie Firmin Baekelandt, die niet alleen als speler, maar ook als regisseur en in vele andere rollen uitblonk. Frans Decock was een duizendpoot die niet alleen acteerde, maar ook verantwoordelijk was voor elektriciteit, licht, klank en muziek, waardoor hij een onschatbare bijdrage leverde aan het succes van Pro Arte.

Op 29 september 2009 kreeg de toneelvereniging een brief van het paleis dat ze voortaan de titel ‘Koninklijk’ voor de naam mocht plaatsen. Zeventig jaar na de stichting in ’t Vissertje kijkt Toneelkring ‘Pro Arte’ terug op een rijke geschiedenis van passie, doorzettingsvermogen en artistiek talent.

Nieuwe thuishaven

In Ter Duinen, de thuishaven van Pro Arte sinds 1953, werd gerepeteerd, werden decors gebouwd, werden de toneelvoorstellingen gebracht en vonden memorabele nabesprekingen plaats. “Bij het overlijden van zaaluitbater Frans Serruys eind 2018 moesten we noodgedwongen onze vertrouwde stek verlaten. Gelukkig konden we voor repetities terecht in De stille Meers en De Branding maar het werd een hele aanpassing. Er moesten nieuwe decors worden gebouwd, plots beschikten we over een veel groter podium, er moest een opslagplaats worden gezocht voor alle kostuums en accessoires die we in de loop der jaren hadden verzameld. Maar met goede moed en gebundelde krachten gingen we samen aan de slag en vandaag zijn we fier en gelukkig dat we ons 70-jarig bestaan kunnen vieren”, vertelt voorzitter Magda Lefever.

‘Dolle Hans’ was het eerste stuk van Pro Arte uit 1953, met onder meer Frans Decock, Bert Vandevelde, Celine Ramoudt, Roland Mollet en Firmin Baeckelandt.
‘Dolle Hans’ was het eerste stuk van Pro Arte uit 1953, met onder meer Frans Decock, Bert Vandevelde, Celine Ramoudt, Roland Mollet en Firmin Baeckelandt. © gf

“Ook dit jaar staan er nieuwe jonge krachten voor het eerst op het podium, want de voornaamste doelstelling van KT Pro Arte is iedereen die wil de kans geven om haar of zijn creatieve talenten te verkennen. We doen niet aan audities en ervaring is geen vereiste. Onder het motto ‘al doende leert men’ staan onze ervaren leden klaar om de nieuwkomers te ruggensteunen en te omkaderen”, legt regisseur Marjan Deschacht uit.

Om het 70-jarig bestaan van de toneelkring te vieren brengt Pro Arte de Vlaamse klassieker Paradijsvogels, van Gaston Martens in regie van Marjan Deschacht.

Tussen hemel en hel

Het centrale thema in Paradijsvogels is het dagelijkse leven van gewone Vlaamse mensen: simpele, wat karikaturale volksfiguren, van wie het levensritme wordt bepaald door het geloof, het werk, het café, het geld en natuurlijk de liefde. Het verhaal begint in café De bonten os. Cafébaas Bolle en zijn boezemvriend Rietje maken zich klaar om als Sinterklaas en Sint Nicodemus op ronde te gaan. Bij het verlaten van het café rijdt een auto hen omver. Ze belanden in coma en zweven van de hel naar de hemel. Daar stuurt Sint-Pieter hen terug naar de aarde om hun leven te beteren.

Op het podium: Frankie Van Troostenberghe, Nadine Tyberghein, Isabelle Vanwelsenaere, Luc Deschacht, Jonatan Couvreur, Marilyn Petracca, Magda Lefever, Alain en Lars Haegheman, Michaël Baekelandt, Raffi Vardanyan, Glenn Peel, Joran Branders, Axana Vanderwee, Tommy Spriet, Suzy en Emma De Schacht en tal van figuranten.

Op vrijdag 8 december om 20 uur, zaterdag 9 december om 20 uur en zondag 10 december om 14.30 uur in De Branding, Populierenlaan 35 in Middelkerke.

Lees meer over: