Transvrouw Edie trekt weer met haar bejaarde mama naar de Pride: “Wij zijn ook maar mensen”

Edie Merckx komt zaterdag op straat voor de rechten van mensen uit de LGBTQ+-gemeenschap. © JOKE COUVREUR
Phebe Somers

In onze hoofdstad vindt zaterdag weer de Brussels Pride plaats. Wie zeker meestapt en de regenboogvlag vol trots zal zwaaien, is transvrouw Edie (54) uit Oostende. “Iedereen zou zichzelf moeten kunnen zijn.”

Vandaag is het exact 34 jaar geleden dat de Wereldgezondheidsorganisatie homoseksualiteit schrapte uit de lijst van geestesziekten. Deze datum werd uitgeroepen tot Internationale Dag tegen Homofobie en Transfobie. In het kader daarvan vindt zaterdag (morgen) de Brussels Pride plaats. Er wordt extra aandacht gevestigd op het feit dat iedereen zichzelf mag zijn en mag leven hoe hij, zij of die dat zelf wil.

Geen overbodige luxe, want uit een grootschalige Europese bevraging blijkt dat meer dan de helft van de mensen uit de LGBTQ+-gemeenschap – holebi’s, transgenders, queerpersonen, non-binaire mensen… – in ons land niet hand in hand durft te lopen met zijn, haar of hun partner. Eén op vier vermijdt zelfs bepaalde plekken uit angst om aangevallen te worden.

Regenbooghuis

Edie Merckx (54) uit Oostende is een van de duizenden mensen die zaterdag op straat komen voor de rechten van mensen uit de LGBTQ+-gemeenschap. De transvrouw is al drie jaar lang coördinator van het Regenbooghuis Aan Zee, een informatie- en ontmoetingsplek voor iedereen die vragen heeft over seksuele oriëntatie en genderidentiteit.

“Ik ga al acht jaar als vrouw door het leven. Geen gemakkelijke beslissing, maar ik heb geluk gehad: zowel mijn ex-vrouw als mijn twee intussen volwassen zonen aanvaarden mij als de persoon die ik écht ben. Ik heb intussen een nieuwe partner die me ontzettend gelukkig maakt. Hij motiveerde mij om mijn job in de horeca op te geven en me volledig te storten op dit Regenbooghuis-avontuur”, vertelt Edie.

“Ik hoop dat iedereen aan ons denkt wanneer ze op 9 juni in het stemhokje staan. Wetten en rechten kunnen heel snel weer verdwijnen…”

En dat werd geen eenvoudig traject. Net toen Edie in het bestuur stapte, verloor het Regenbooghuis haar erkenning en de bijhorende subsidies door slecht beleid in het verleden. Al drie jaar lang zet ze zich elke dag in om de geloofwaardigheid van het vereniging weer op te krikken, wat in de ogen van hun thuisstad Oostende alvast is gelukt: “Met enkel de inkomsten van onze cafetaria hielden we de boel draaiende, met succes. Oostende zag hoe waardevol we zijn voor de hele LGBTQ+-community, ook buiten de stadsgrenzen. Sinds kort krijgen we van hen weer een kleine subsidie, hopelijk volgt Vlaanderen nog…”, aldus Edie.

59 mensen wisselden tussen V en M

Sinds in 2018 werd beslist dat transgender personen niet meer moeten voldoen aan bepaalde medische voorwaarden om het geslacht officieel te laten aanpassen op de akten van de burgerlijke stand, hebben al 246 West-Vlamingen gebruikgemaakt van dat recht. Dat is iets meer dan het nationale gemiddelde per provincie. Vorig jaar lieten 59 West-Vlamingen hun geslacht veranderen op hun identiteitskaart. Het gaat over 29 transvrouwen en 30 transmannen.

Het Regenbooghuis is één van de slechts drie safe spaces die West-Vlaanderen volgens de nieuwe queerkaart van de organisaties Wel Jong en çavaria telt. Op die kaart staan alle locaties die expliciet op een bepaalde manier steun bieden aan LGBTQ+-personen. Nergens zijn dat er zo weinig als bij ons, maar dat verbaast Edie niet. “We merken dat de aanvaarding soms nog ver te zoeken is. Er gaat bijna geen week voorbij zonder dat we te maken krijgen met fysieke of verbale aanvallen. Mensen die hier passeren en scheldwoorden roepen, ons ruiten die worden beklad…”, zucht de Oostendse.

Rechten

Net zoals vorig jaar zal Edie met haar 81-jarige moeder Arlette de Brussels Pride bijwonen zaterdag, iets waar ze zelf heel veel belang aan hecht. “Al mijn ervaringen van de afgelopen jaren maken duidelijk dat nog lang niet iedereen mee is in het verhaal. Er gaat bijna geen week voorbij zonder dat we te maken krijgen met fysieke of verbale aanvallen”, zucht de Oostendse.

“En eigenlijk is het simpel: wij zijn ook gewoon mensen die werken, ademen, leven. Net zoals iedereen. Of het altijd zo opzichtig moet zoals op sommige Pride-evenementen? Voor mij niet nee, dat schrikt sommige mensen af. Maar iedereen zou zichzelf moeten kunnen zijn. Ik hoop dat mensen dit in gedachten houden als ze op 9 juni naar het stemhokje trekken. De ‘verschuiving naar rechts’ die we in andere Europese landen zien baart me echt zorgen. Wetten én rechten kunnen heel snel weer verdwijnen…”