Theatermaker Stefan Perceval vestigde zich in Oostende: “Hier blijft altijd die verwondering”

Stefan Perceval: “Als ik de zee hoor ruisen, dan ben ik thuis.” © Peter Maenhoudt
Hannes Hosten

Stefan Perceval (48) is acteur en artistiek leider van HETGEVOLG, een theaterwerkplaats voor kwetsbare mensen in Turnhout. “Een investering in duurzaam met mensen omgaan”, noemt hij het zelf. Ondanks de grote afstand vestigde Stefan zich twee jaar terug met zijn gezin en zijn moeder in Oostende. “Aan zee blijft altijd de verwondering”, vindt hij.

En of Stefan Perceval de Mercator kent. Zijn familiegeschiedenis bulkt van de scheepvaart. “Vader was in zijn jonge jaren onderofficier bij de Marine en heeft altijd heimwee gehad naar die jaren. Tot vervelens toe nam hij me mee naar bijzondere schepen. Ook naar de Mercator, ja. Mijn moeder komt uit een familie van binnenschippers. En mijn ouders hebben ook samen gevaren. Mijn vader was een cowboy hoor. Hij was de enige die zelfs bij windkracht 10 durfde uitvaren.”

Hoe leerden je ouders elkaar kennen?

“Vader groeide op in een café in Beringen, aan het Albertkanaal. De ouders van mijn moeder kwamen daar met hun schip kolen lossen. Vader kon goed dansen… Zo leerden ze elkaar kennen. Vader was drilkapitein bij de Marine… en ook thuis (schreeuwt militaire bevelen na). Ik vroeg eens aan mijn zoon wat hij vond van ons type opvoeding. ‘Autoritair met inspraak’, antwoordde hij. Hij mag blij zijn, want wij hadden thuis geen inspraak.”

Jullie hadden het thuis niet makkelijk.

“Na hun huwelijk namen mijn ouders het café in Beringen over, maar toen kwam de vrieswinter van 1962-1963. Het kanaal was bevroren, niemand kwam nog naar het café en coronasteun bestond toen nog niet. Later volgde nog een tweede faillissement. Ik heb aan onze deur meer deurwaarders gezien dan wat anders.”

Wij linken de naam Perceval vooral aan theater: je broer Luk is theatermaker, zijn zoon Jeroen acteert, je andere broer Peter en zijn zoon Jakob doen comedy. Vanwaar dat talent?

“Door ons communicatieprobleem.”

Pardon?

“In de kern zijn wij niet zulke grote praters. Onze ouders schaamden zich voor onze situatie en vonden dat we daar niet te veel over moesten vertellen. Maar om wat los te komen, stuurden ze ons naar de toneelles. En daar ontdekten we dat schaamte een grote kracht is als je die durft delen. Dat is wat kunstenaars doen: de verhalen vertellen die de hele wereld liever stilhoudt.”

Waarom kwam je met je gezin en je moeder in Oostende wonen?

“De voornaamste reden was de gezondheid van onze jongens. In Antwerpen woonden we in een prachtig huis met grote tuin, maar vlakbij de ring. Om de tien dagen was een van de gasten ziek: sinusitis, bronchitis, problemen aan de luchtwegen… Mijn vrouw is afkomstig uit het Nederlandse Haarlem, ook vlakbij de kust. Zij miste de zee wel. En ik werk met kwetsbare mensen en heb er nood aan om eens afstand te kunnen nemen, ook letterlijk. Toen ik voor het werk in De Grote Post moest zijn, ging ik op zoek naar een huis in Oostende. Een week later hadden we al iets gekocht.”

Kunstenaars vertellen wat de hele wereld liever stilhoudt

Jullie wonen hier nu twee jaar. Zijn jullie al goed ingeburgerd?

“In de eerste weken denken de locals dat je een toerist bent en zijn ze nog wat afstandelijk. Maar na een tijd hebben ze door dat je hier vast woont, dat je elke dag bij de bakker staat. Dan bloeien ze open en zie je de nieuwsgierigheid naar wie je bent en waarom je naar hier bent gekomen. Ik was eigenlijk van plan om in Oostende niet te werken, maar toen Luc Muylaert van Theater aan Zee hoorde dat ik hier ben komen wonen, vroeg hij me om voor de laatste TAZ het theaterstuk rond ‘De Reus in de Mens’ te maken met kwetsbare mensen uit Oostende en Brussel.”

Wat betekende dat project voor jou?

“Een van de Oostendenaars die meewerkte, was Jimmy. Hij had in de gevangenis gezeten en droeg nog een enkelband. Vorige week kreeg ik een sms’je van hem om me te bedanken. Zijn enkelband mocht af en de rechter had gezegd: ‘Dat theaterproject heeft je deugd gedaan’. Hoeveel meer kan je willen als theatermaker? Door kunsten kan je stappen zetten met mensen. Hun verhaal heeft waarde. Wat me daarbij opvalt in Oostende: er blijft altijd verwondering. Dat moet met het licht en met de zee te maken hebben. Of je nu met de burgemeester praat of met andere Oostendenaars: er is altijd die nieuwsgierigheid. Ik merk hier weinig verbittering. Wie aan zee woont, moet wel verwonderd zijn over het leven. Ik hoop dat de moderne tijd die verwondering niet zal wegnemen.”

Wie is Stefan Perceval?

Privé

Geboren in Schoten op 17 oktober 1973. Getrouwd met actrice Marit Stocker, vader van Jef (17), Arthur (8) en Mees (3). Het gezin vestigde zich in 2019 met de moeder van Stefan in Oostende.

Opleiding en loopbaan

Hotelschool, theateropleiding Studio Herman Teirlinck. Acteur in theater, op tv en in films (Kom hier dat ik u kus komt eind november uit). Directeur en artistiek leider HETGEVOLG, theaterwerkplaats voor kwetsbare mensen, gevestigd in Turnhout.

Vrije tijd

“Vroeger was ik een fervent fietser. Ik zoek een fietsclub om die hobby in 2022 weer op te nemen.”

Zit je in Oostende niet te ver van je werk?

“Twee tot drie dagen per week ben ik de baan op, de andere dagen werk ik thuis. Mijn manager vind dat ik meer op hotel moet blijven slapen. Maar ik rij liever ’s avonds naar huis. Als ik uit de wagen stap, de wind voel en het ruisen van de zee hoor… Dan ben ik thuis hé. Voor mijn ecologische voetafdruk is het niet goed, maar dan moeten ze het openbaar vervoer maar iets beter regelen.”

Hoe voelen de kinderen zich in Oostende?

“Zij groeien op met de kustmentaliteit. Op school zijn er wel nog die heerlijke spraakverwarringen. Als de juf dicteert ‘de vis’, dan schrijven ze ‘de ves’. Aan dat West-Vlaams gaan ze toch nog moeten wennen. Maar ze doen het goed en voelen zich gelukkig in Oostende.”