Hoe is het om als tiener uit de kast te komen als transgender? Wat doe je als je kind thuiskomt met deze boodschap? Dit is het verhaal van Kim Debruyne (49) en haar zoon Sam Schmetz (19) uit Izegem. Enkele maanden geleden kwam Sam thuis met de boodschap dat hij transgender is. Hij werd geboren als meisje, maar zo voelt hij zich niet.
Kim Debruyne is geboren en getogen in West-Vlaanderen. Ze groeide op in Roeselare en liep school in Kachtem. Nu woont ze al jaren samen met haar man en vier kinderen in Izegem. Ze vormen een warm, gelukkig en hecht gezin, net zoals duizenden andere West-Vlaamse gezinnen.
Kim, hoe was jouw gezin vroeger? Hoe gingen jullie thuis om met kwesties zoals genderidentiteit of seksualiteit?
“Mijn gezin was vrij traditioneel, maar wel heel open. Er werd niet elke dag gepraat over dat soort zaken. Vroeger zei mijn moeder wel eens dat ze hoopte dat wij nooit homoseksueel zouden zijn. Uiteindelijk zei ze er wel altijd bij dat als een van ons toch op hetzelfde geslacht zou vallen, dan was het maar zo. Op school werd er vaak geïnsinueerd dat je toch maar liefst hetero was. Dat werd natuurlijk niet met zoveel woorden gezegd, maar ik voelde het wel zo aan. Als ik nu terugdenk aan de godsdienstlessen vraag ik me vaak af hoe het mogelijk was dat zulke dingen verkondigd werden.”
Sam, wanneer ben je uit de kast gekomen als trans?
“Enkele maanden geleden. Begin vorig jaar had ik al door dat ik niet cisgender ben, dat betekent dat mijn gender en mijn geslacht niet overeenstemmen. Dat ik eigenlijk een man ben, realiseerde ik me redelijk recent. Ik begon veel na te denken en merkte dat ik eigenlijk liever ‘zoon’ genoemd werd en algemeen aangesproken wou worden met hij/hem. Toen had ik echt door dat ik een man in het verkeerde lichaam was.”
Hoe waren de reacties?
Sam: “Mijn vrienden wisten al dat ik niet cisgender was, maar dat ik echt transgender ben, vertelde ik eerst aan mijn mama. De meeste van mijn vrienden zijn zelf niet cisgender of kennen veel trans/non-binaire mensen, dus die reageerde allemaal positief. Mama reageerde meteen goed en heeft er absoluut geen probleem mee. Ze zei dat ze het had zien aankomen, maar deels ook niet. Ze wist dat ik niet goed in mijn vel zat en is vooral blij dat ik nu weet hoe dat kwam. Mijn vader maakt zich enkel zorgen om het fysieke aspect, zoals operaties, omdat hij niet wil dat ik te veel afzie. Eigenlijk heb ik echt heel veel geluk met mijn familie en dichte omgeving.”
“Ik zou het veel erger gevonden hebben als Sam mij verteld had dat hij ongelukkig of ziek was”
Kim: “Sam vertelde me oorspronkelijk eerst dat hij non-binair was. Enkele maanden geleden vertelde hij dan dat hij zich echt een jongen voelt. Om eerlijk te zijn, heb ik het makkelijker met deze overgang dan de overgang naar non-binair. Ik snap zelf niet waarom, want ik zie hem graag ongeacht hoe hij zich identificeert. Het hele gezin had even tijd nodig om het een plaats te geven. Dat heeft ook helemaal niets met Sam te maken. De moeilijkheid zit eerder in die gewoonte doorbreken. Het verwijzen naar dochter of zus is nu afgelopen en dat kost tijd, maar heel het gezin ziet hem graag. De meeste zorgen die we hebben komen uit bezorgdheid en liefde. De hormonen die hij moet nemen, de operaties die hij zal ondergaan… Mijn ouders reageerden eigenlijk redelijk goed. Mijn mama dacht eerst dat we kwamen vertellen dat Sam lesbisch was. Het idee dat hij transgender was, zat niet onmiddellijk in hun hoofd. Uit de kast komen als homoseksueel is intussen in onze familie al vrij genormaliseerd. Er zijn door de jaren heen al enkele van de neven en nichten uit de kast gekomen. Mijn vader zei heel simpel “als je maar gelukkig bent” tegen Sam.”
Kim, denk je dat je opvoeding invloed heeft gehad op je reactie nu?
“Absoluut. Ik denk dat het belangrijk is om kinderen vanaf een jonge leeftijd al uitleg te geven over seksualiteit en genderidenteit. Als ik in de lagere school al informatie gekregen had over non-binaire mensen en ‘die/hun’ voornaamwoorden, zou ik het zeker makkelijker hebben gehad met die overgang. Ik herinner me dat er zelfs aparte speelplaatsen waren voor de jongens en de meisjes toen ik klein was. Wij kregen als meisjes zelfs andere taken. Dat kan ik me nu niet meer voorstellen, en maar goed ook.”
Sam, waar sta je nu in je reis als transpersoon en waar wil je nog naartoe?
“Ik heb al een paar stappen genomen, maar er is zeker nog een lange weg te gaan. Ik sta nu op de wachtlijst van UZGent voor therapie. Tot dan kan ik zelf niet veel andere dingen doen dan mijn haar knippen, me anders kleden en er is natuurlijk ook mijn naam, die ik veranderd heb naar Sam. Op termijn zou ik graag starten met hormonen en sowieso mijn borsten laten verwijderen. Vooral dat laatste is iets waar ik naar uit kijk, omdat ik weet dat ik vanaf dan ook veel minder ‘gemisgenderd’ zal worden.”
Sam blijft natuurlijk je kind, maar heb je ergens het gevoel dat je een dochter kwijt bent, Kim?
“Ik vind dat moeilijk te omschrijven. Eigenlijk kijk ik niet naar mij kinderen als zonen en dochters. Mijn kinderen zijn mijn kinderen en ik zie ze allemaal even graag. Ik wist dat ik meteen die klik moest maken. Sam is nog steeds hier. Hij is en blijft het kind dat ik op de wereld heb gezet. Soms betrap ik mezelf er op als ik verhalen vertel van vroeger. Dan wil ik vertellen over mijn dochter, maar dat is uit gewoonte. Ik wil Sam nooit kwetsen en ik doe dus enorm mijn best om zo snel mogelijk over te schakelen. Vroeger had ik drie dochters en een zoon, nu heb ik twee dochters en twee zonen.”
Wat wil jij graag zeggen tegen andere gezinnen die niet weten hoe ze moeten omgaan met de genderidentiteit (of seksualiteit) van hun kind(eren)?
“Je verliest je kind niet. Luister naar wat ze je willen vertellen. Probeer uit die traditionele ingesteldheid te geraken. Er zijn zoveel dingen waar je kind mee naar huis kan komen die zoveel erger zijn dat geaardheid of genderidentiteit. Als Sam mij zou verteld hebben dat hij ongelukkig of ziek was, dat zou ik veel erger vinden. Je kind is je kind. Ze kiezen niet hoe ze zich voelen. De dag dat hij het ons vertelde, zijn we onmiddellijk beginnen bellen. Naar het ziekenhuis voor afspraken en naar een vriend die ook transgender was voor uitleg. We wilden er zo snel mogelijk werk van maken. Ik wil niet dat mijn kind in een leugen leeft. Geen enkel kind volgt 100 procent de weg de jij voor ogen had, maar dat hoeft ook niet. Je hoopt altijd dat je kind gelukkig wordt, maar als ouder mag jij dat geluk niet gaan invullen.”
En dan ten slotte, zijn er nog dingen die jullie kwijt willen?
Kim: “Ik zou graag andere ouders die in deze situatie zitten oproepen om met elkaar te praten. Een Facebookgroep of iets dergelijks zou leuk zijn. Persoonlijk zit ik soms nog met vragen waar ik Sam niet graag mee lastig val, omdat ik weet dat hij zelf genoeg aan zijn hoofd heeft. Het zou fijn zijn om een plaats te hebben waar ouders op een respectvolle en warme manier met elkaar kunnen praten over dit soort dingen.”
(Ann-Sofie Guldentops)
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
