Op de Mercator met Eva Sadek, die actie voert voor Palestina: “Het is alsof ik niet meer hier leef, maar in Gaza”

Eva Sadek (21) is geboren en getogen in Oostende, maar zoals ze zelf zegt: “Mijn bloed blijft Palestijns.” Ze is een van de trekkers van de actiegroep SOS Palestina, die in de badstad wekelijks op straat komt om het einde van de oorlog in Gaza te eisen. “Sinds vier maanden is mijn leven veranderd”, vertelt ze. “Als ik het nieuws over Gaza bekijk, is het net alsof ik niet meer hier leef, maar bij de getroffen Palestijnen.”

Behalve twee jaar op kot in Gent woont Eva Sadek al haar hele leven in Oostende. “De Mercator vind ik een symbool van de stad. Ik passeerde er altijd als ik van thuis op de Konterdam naar school ging in de stad. Ik zie mezelf hier niet snel weggaan: de mensen met wie ik opgroeide, wonen hier. Als ik ‘s zomers door de stad wandel, zie ik altijd mensen die ik ken.”

Waarom kwamen je ouders naar Oostende?

“Zij zijn van Palestijnse afkomst, maar werden in Libanon geboren. Hun familie moest in 1948, bij de oprichting Israël, naar dat land vluchten. Door de oorlog en om economische redenen besloten mijn ouders naar België te komen. Naar Oostende, omdat hier al een oom woonde. Mijn broer is in Libanon geboren, mijn jongere zus en ikzelf hier. Mama en papa bouwden hier een leven op: mama werkt bij Daikin, papa bij Marine Harvest, het huidige Mowi.”

Toch heb jij ook nog het statuut van Palestijnse vluchteling.

“Ja, ik heb een blauw kaartje waarmee ik binnen mag in de Palestijnse vluchtelingenkampen in Libanon. Die kampen waren aanvankelijk tentenkampen, maar met de jaren zijn er hutten en nog later huizen gebouwd. Je vindt er ook scholen en winkels. Elke familie heeft er een eigen wijk. Er woont nog veel familie van ons. Ik was er al dikwijls en ook daar voelt het als thuis. Maar mensen wonen er dicht op elkaar en er breken soms conflicten uit. En als Israël Libanon aanvalt, zoals in 2006, zijn de vluchtelingenkampen de eerste doelwitten.”

Jij bent enorm begaan met die Palestijnse zaak, niet?

“De afgelopen vier maanden is mijn leven veranderd. Als ik het nieuws bekijk, is het net alsof ik hier niet meer ben. Ik heb het gevoel dat ik daar leef, als in een virtuele realiteit. Mijn bloed blijft Palestijns.”

Had jij altijd al dat gevoel, of kwam het op met de oorlog in Gaza van de laatste maanden?

“Dat zat altijd al in me, maar ik was een beschaamd kind en durfde daar vroeger niet over te praten. Maar rond mijn 16-18 jaar begon ik vrijwilligerswerk te doen en kreeg meer vertrouwen in mezelf. Ik begon over de Palestijnse zaak te spreken en plaatste opiniestukken op sociale media. Ik zit nu ook op TikTok, waar een van mijn filmpjes 1,4 miljoen weergaven had.”

Je voert ook mee acties in Oostende.

“Eind oktober kwam ik in contact met Ng Sauw Tjhoi, een oud-VRT-journalist die in Oostende woont. Hij stelde me voor om samen iets te organiseren voor Palestina en daarover moest ik geen twee keer nadenken. Dezelfde week nog hielden we een betoging aan het Kursaal. Er waren 400 mensen. Twee Palestijnse kinderen uit Oostende, elf en dertien jaar, voerden het woord. Eerder op de dag hadden ze gehoord dat bij een bombardement in Gaza 50 van hun familieleden in één klap om het leven waren gekomen. Ze moesten van ons niet spreken, maar ze wilden het toch doen. Dat was erg emotioneel. En zo ontstond SOS Palestina.”

Welke acties hebben jullie sindsdien nog gevoerd?

Ons groepje bestaat nu uit acht mensen, maar onze achterban is veel ruimer. De meesten zijn Vlamingen. Na die betoging organiseerden we nog een ontmoetingsavond en een wandeling. En elke zaterdag houden we een stand-in, een moment waarop we ergens in Oostende gaan staan, in stilte, met Palestijnse vlaggen. Dat was altijd op het Wapenplein, maar de komende drie weken zal het aan het Kursaal zijn. Wekelijks nemen een 20-30-tal mensen deel, maar we waren ook al eens met 70. We hebben toelating om te betogen en de politie is altijd aanwezig. Ik lanceer nu ook een actie Roosjes voor Palestina, waarbij mensen een roosje kunnen kopen met daarop de naam van een Palestijns kindje dat om het leven kwam. De opbrengst moet gaan naar hulpverlening in de regio, al wil ik wel eerst zekerheid dat het geld goed terechtkomt. Ik kreeg al ruim 130 reacties.”

Wat vragen jullie concreet aan de overheid?

“Dat het bloedvergieten stopt en de straffeloosheid. We willen ook dat onze ambassadeurs uit Israël worden teruggetrokken en dat er een economische boycot komt. En we willen dat onze overheden zich uitspreken tegen de oorlog. Ook de stad Oostende nam nog geen publiek standpunt in, wat bij het uitbreken van de oorlog in Oekraïne wel al gebeurde. Wellicht omdat het daar over Europeanen gaat en wij tot een andere cultuur gerekend worden. Terwijl de hele wereld de gevolgen voelt van het conflict in Gaza. Het is verschrikkelijk wat daar gebeurt.”

Het conflict sleept nu al ruim 75 jaar aan. Zie je daar ooit een eind aan komen?

“Ik geloof in mijn generatiegenoten, aan beide kanten. Ook de Israëli beseffen meer en meer dat het zo niet verder kan. Zij moeten zelf een revolutie voeren tegen hun regering, zodat we met elkaar in gesprek kunnen gaan. Er is echt een revolutie aan de gang. Ik blijf dus hoopvol.”

Je zei al dat je erg thuis voelt in Oostende. Maar mocht het goed komen in Palestina, zie je jezelf nog terugkeren?

(overtuigd) “Mocht er een einde komen aan het conflict, ik zou direct vertrekken. Dat is de belofte die mijn grootouders deden toen ze in 1948 uit Palestina vertrokken: We komen terug. Dat schreven ze zelfs op hun huis. Binnen de familie wordt de sleutel van dat huis doorgegeven van generatie op generatie, ook al zijn we niet zeker dat het er nog staat. Oostende is mijn stad, maar Akka in Palestina is dat ook.”