Vrijdag 10 februari wordt de Week tegen Pesten officieus afgetrapt in het VTI Sint-Lucas in Menen. Normaal puilen de agenda’s van scholen die week uit van de activiteiten: van dansjes over klasgesprekken tot de bekende vier stippen op de hand. Maar dit jaar willen scholen als ‘t Biekorfje in Aalbeke en het secundaire Spes Nostra in Heule de Week tegen Pesten bewust niét organiseren. “Een pestbeleid zet je over een heel jaar op, niet gedurende een korte periode”, klinkt het als argument. Opvallend: bij Kies Kleur tegen Pesten, de organisator van de Week tegen Pesten, ondersteunen ze die stellingname. “Uiteraard is één week niet genoeg. De Week dient louter en alleen om de problematiek extra onder de aandacht te brengen en de nadruk te leggen op het belang van samenwerken. Het is ook een oproep tot engagement.”
Het recente overlijden van de Waregemse jongen Daan (14), die door zware pesterijen uit het leven stapte, zit nog vers in het geheugen. De Week tegen Pesten, die van 10 tot 17 februari de desastreuze gevolgen van pesten wil aankaarten bij onze schoolgaande jeugd, lijkt dus als geroepen te komen. De week wordt al jaren georganiseerd in onze gemeenschap. Ook de vier stippen, hét symbool van het anti-pestbeleid, is heel bekend. En dat is niet toevallig. Eén op twee kinderen geeft aan ooit al eens het slachtoffer te zijn geweest van pestgedrag, blijkt uit cijfers van Kies Kleur tegen Pesten, de organisatie achter de Week tegen Pesten.
Alle kinderen van de school worden ingedeeld in groepjes van twaalf, verschillende leeftijden door elkaar. En de bedoeling is dat ze over elkaar waken – directeur Greetje Huyse van ‘t Biekorfje
Toch lijkt de zevendaagse aandachtsspanne niet bij iedereen op applaus te mogen rekenen. Zo vreest het Centraal Meldpunt Pesten dat de grootste pesters tijdens de pestweek helemaal vooraan staan te juichen en te dansen. “Slachtoffers van pesten vinden dit een verschrikkelijke week”, zegt Shirley Rijken Rapp van het Centraal Meldpunt Pesten. De week tegen Pesten is volgens haar slechts een momentopname, waar een constante waakzaamheid eerder aan de orde zou zijn. “Aandacht is goed, maar niet slechts één week per jaar. We merken op dat scholen vaak te laat in actie schieten. Pas nadat de zware pesterijen al even aan de gang zijn.”
Ook de Aalbeekse school ‘t Biekorfje bedankte eerder al openlijk voor de Week tegen Pesten. Dit jaar kiest het ervoor om een heel schooljaar met een buddysysteem te werken. “Alle kinderen van de school worden ingedeeld in groepjes van twaalf, verschillende leeftijden door elkaar. En de bedoeling is dat ze over elkaar waken”, schetst directeur Greetje Huyse van ‘t Biekorfje. “Als een leerling uit het eerste leerjaar niet mag meespelen bijvoorbeeld, of er is een kleine ruzie, dan kan hij of zij naar een oudere leerling stappen uit zijn groep om een oplossing te helpen zoeken.”
Dagelijkse alertheid
Bij Spes Nostra Heule is de aanpak tweeledig. Waar ze bij de lagere school wél inzetten op de Week tegen Pesten, verkiest het secundair om eerder een heel jaar preventief te werken en de buddy-aanpak te hanteren. “We zetten veel liever in op de dagelijkse alertheid”, vertelt directeur van het secundair Heidi Denys. “Het hele jaar door vestigen we de aandacht op het voorkomen van pesten aan de hand van een proactieve aanpak en verbindende communicatie. Nieuwe leerlingen krijgen buddies om geïntegreerd te raken, er zijn regelmatige gespreksmomenten met de leerlingen en we organiseren ook infomomenten voor onze leerlingen én leerkrachten over hoe ze moeten omgaan met pesten. We proberen ook constant de vinger aan de pols te houden. Als het toch dreigt mis te lopen, kunnen we meteen ingrijpen.”
Het is een strategie die lijkt te lonen. Toen Spes Nostra in oktober vorig jaar gekroond werd tot de Strafste School van MNM, prijsde de jury vooral de verbindende aanpak in de strijd tegen pesten.
Bij de lagere scholengroep van VBS Spes Nostra organiseren ze wel een Week tegen Pesten, al kiezen ze ervoor om een meer optimistische bril op te zetten. Zij zetten niet pesten, maar wel het concept vriendschap centraal. “We werken hier gericht aan tijdens de lessen. Dit jaar beluisteren we gedurende een hele week een podcast, met een onderwerp rond vriendschap,” zegt Valerie Danis, leerkracht in het vierde leerjaar. “Maar ook de rest van het schooljaar zijn we bezig met pesten. Zo is er de werkgroep herstelgericht werken die zich er specifiek op richt om pestgedrag te vermijden. Er is ook een herstelboom waar kinderen zelf naar een oplossing kunnen zoeken bij ruzies. Bovendien organiseren de leerkrachten op regelmatige basis klasgesprekken. Als een en ander escaleert, wordt alles gebundeld in een voorvalrapport, dat uiteindelijk besproken wordt met de ouders.”
Dat een school als ‘t Biekorfje bewust niet deelneemt aan de Week, vind ik eveneens een sterk signaal. Maar ik sta zeker ook positief tegenover de Week tegen Pesten – Kelly Detavernier (Schepen van Onderwijs)
Valerie benadrukt het belang van de eerste week van het schooljaar. “Dan proberen we de sterktes van elke klasgroep te vinden en focussen we ons op de klassfeer. In die eerste maand bellen onze leerkrachten de ouders ook op om te horen hoe zíj gestart zijn aan het nieuwe schooljaar. Dit zorgt voor een vertrouwensband met de ouders. Dat maakt de drempel ook lager om ze in de loop van het schooljaar nogmaals op te bellen.” Ook de lagere school van Spes Nostra won een prijs met zijn visie op een aanpak van pesten.
Oproep tot engagement
Bij Kies Kleur tegen Pesten reageren ze verbaasd op het nieuws dat twee scholen uit het Kortrijkse niet zullen meedoen aan de Week tegen Pesten. “Wij vinden voor alle duidelijkheid óók dat een week niet voldoende is om de pestproblematiek aan te pakken”, zegt Sabine Coppens, coördinator ALLESoverPESTEN. “Jongeren zijn al heel lang vragende partij om dit stuctureel aan te pakken. Wij steunen deze boodschap dus. De Week tegen Pesten dient louter en alleen om de problematiek opnieuw extra onder de aandacht te brengen en de nadruk te leggen op het belang van samenwerken. Het is ook een oproep tot engagement. Het anti-pestbeleid vergt immers meer dan enkel vier stippen op je hand tekenen.”
Structurele aanpak
Kortrijks schepen van Onderwijs Kelly Detavernier (N-VA) prijst de aanpak van de Kortrijkse scholen. Detavernier kiest evenwel geen zijde in het debat rond de Week tegen Pesten, maar lijkt achter beide keuzes te staan. “Ik sta zeker positief tegenover de Week tegen Pesten. Pesten blijft nu eenmaal een probleem waar veel jongeren mee geconfronteerd worden. Door dit geregeld onder de aandacht te brengen, blijven we pestgedrag veroordelen. Dat een school als ‘t Biekorfje bewust niet deelneemt aan de Week, vind ik eveneens een sterk signaal. Het is een beslissing die geënt is op het idee dat pesten ook structureel moet aangepakt worden.”
De Week tegen Pesten gaat op vrijdag 10 februari van start bij VTI Sint-Lucas in Menen. Daar mikken ze op een preventief plan tegen pesten. “Daar oogsten we heel wat lof mee”, aldus Tineke Van Reeth, coördinator van de eerste graad. “We proberen alle mogelijke facetten van het pestbeleid mee te pikken. Zowel een structurele aanpak als een deelname aan de anti-pestweek vinden we belangrijk. Iets wat de jury van de Week tegen Pesten duidelijk kon charmeren.”
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
