Kluizenaar André Hornebecq (78) wil onder zijn brug blijven wonen: “Het is hier rustig, en ik heb goede buren”

Kluizenaar André Hornebecq (78) woont al sinds 2018 in zijn aftandse caravan, te midden een zelf verzamelde afvalberg, onder de brug die Spiere-Helkijn met Warcoing verbindt. © JS/Jonas De Bosschere
Jan Steenhoudt
Jan Steenhoudt Editieredacteur KW Kortrijk – Menen – Waregem

Kluizenaar André Hornebecq (78) woont al sinds 2018 in zijn aftandse caravan, te midden een zelf verzamelde afvalberg, onder de brug die Spiere-Helkijn met Warcoing verbindt. Nadat duidelijk werd dat de grond waarop André woont eigendom is van de Vlaamse Waterweg, kan deze hem verplichten te vertrekken, al dan niet na een burgemeestersbevel. André zou ook een eigendom hebben in Brasménil. “Een horrorscenario”, vindt de kluizenaar zelf. “Het enige wat ik wil is dat ik hier mag blijven wonen én dat ik het pensioen krijg waar ik recht op heb. Dan kuis ik hier meteen alles op.”

Het verhaal van André Hornebecq (78) werd deze week even regionaal wereldnieuws. De man streek in 2018 neer aan de oevers van het Spierekanaal en woont er achter een van de brugpijlers in zijn caravan, te midden een vuilnisbelt. Daarvoor zou hij ook al in Herzeeuw (een deelgemeente van Moeskroen, red.) in een caravan gewoond hebben. Al jaren probeert de gemeente Spiere-Helkijn hem te overtuigen om te verhuizen. “Al zijn papieren zijn in orde, maar hij heeft geen domicilie op de gemeente. De man wil niet luisteren en neemt liever zelf beslissingen, dan kunnen wij op de gemeente of het OCMW niet meer helpen”, reageerde eerste schepen Roger Deldaele (Lijst Burgemeester) deze week.

Lange tijd was evenwel niet duidelijk wie de eigenaar was van het stuk grond waar André in 2018 ongevraagd zijn tenten opsloeg. Nu bekend werd dat dat de Vlaamse Waterweg betreft, kan André via een burgemeestersbevel uit zijn caravan gezet worden. Een grote klap voor de kluizenaar zelf, die er naar eigen zeggen erg graag woont.

Vaag verleden

Ik ontmoet André ‘s avonds laat – het is al na zevenen – net naast zijn caravan. Ik zie hem wat rommelen in zijn dozen, achter hem springt een kat verschrikt weg. ‘Bon soir’, zeg ik. André kijkt wat verstoord op, maar groet beleefd terug. Ik stel me voor, en vraag André of ik hem mag interviewen. Meteen stemt hij toe. André heeft het nieuws op een of andere manier gevolgd. Hij weet hoe hij afgeschilderd wordt in de media, en wil graag zijn verhaal doen. In zijn caravan? Hij schudt het hoofd. “In het licht”, zegt hij in het Frans, terwijl hij naar de straatlampen op de berm naast de brug wijst.

Over zijn verleden wil André maar heel weinig kwijt. “Het is al zo lang geleden”, zegt hij. Na wat aandringen flapt hij er dan toch iets uit. Dat hij in 1944 geboren is. En dat hij opgroeide in Brasménil, een kleine deelgemeente van de Waalse stad Péruwelz met minder dan 1.000 inwoners. Broers of zussen heeft hij niet (meer). Vrienden ook niet. Goeie buren wel. Maurice Delcour, oud-secretaris van de kerkfabriek in Spiere-Helkijn, is er een van. “Maurice is een goeie vent. Hij heeft er voor gezorgd dat ik een jaar lang opnieuw een pensioen gekregen heb. Met andere buren heb ik vaak contact. Er woont hier wat verder ook een politiecommissaris die in Brussel werkt. Als hij ‘s ochtends zijn honden uitlaat, slaan we een praatje. Een andere buur heeft onlangs zelfs mijn fiets hersteld.”

© JS

André voelt zich duidelijk goed onder zijn brug. Hoe hij daar is geraakt, wil hij wél vertellen. Zij het wat onsamenhangend, en met horten en stoten. Hij heeft lange tijd in Frankrijk gewerkt, zegt hij, als schuldeiser.In 1992 werd hij werkloos. Sindsdien moet hij het zonder inkomen stellen. Enkel via het OCMW kon hij overleven. “Ik heb sinds 2009 recht op mijn pensioen, maar heb het maar één jaar gekregen”, beweert André. “Omdat ik geen adres had, kreeg ik niets.”

“Ik ben ook een tijd lang schapenhoeder geweest. Niet voor het geld, neen. Ik heb nog nooit een schaap of een kip geslacht. Het is meer een hobby”

“Al van sinds ik in Spiere-Helkijn woon, proberen ze mij uit mijn caravan te krijgen. In 2020 hebben ze mij een huis aangeboden, maar daar moest ik 500 euro per maand voor betalen. Bovendien had het huis grote kamers, met hoge plafonds. In tijden van energiecrisis is dat onbetaalbaar. Neen, dat was onmogelijk voor mij. Nu woon ik in een caravan, en hoef ik niets te betalen.”

André woont samen met 5 katten en enkele kippen. “Ik heb nog zestig kippen die ergens rondzwerven in Moeskroen”, zegt hij trots. “Ik ben ook een tijd lang schapenhoeder geweest. Niet voor het geld, neen. Ik heb nog nooit een schaap of een kip geslacht. Het is meer een hobby. Ik rijd iedere dag meer dan veertig kilometer met mijn fiets, op zoek naar eten voor mezelf en mijn dieren. Ik heb geen inkomen meer, noch een pensioen. Ik teer dus op het voedsel dat de grootwarenhuizen weggooien.”

André woont in een caravan onder de brug in Spiere-Helkijn.
André woont in een caravan onder de brug in Spiere-Helkijn. © Jonas De Bosschere

Alles opkuisen

André lijkt helder. Al is het niet altijd even begrijpelijk wat hij vertelt. Hier en daar zitten grote gaten in zijn verhaal. Hij geeft toe dat het feit dat hij veel schulden heeft een van de grootste redenen is waarom hij in zijn caravan woont. Tegelijk is hij naar eigen zeggen lange tijd zélf schuldeiser geweest. Een opvallende toevalligheid. Hij kwam in zijn leven al verschillende keren in aanraking met het gerecht. zo blijkt uit een juridisch document uit 2009 van Vlex, een portaal voor slimme juridische informatie, dat hij in 2004 uit een woning in de Basséestraat in Moeskroen werd gezet. Als ik hem daarmee confronteer, haalt André de schouders op.

C’est le passé. Kijk, het enige wat ik wil, is een pensioen. En liefst ook een ziekteverzekering. Daar heb ik recht op. Dat zeg maître Deconinck uit Dottenijs toch, mijn advocaat. Ze hebben het me nog in oktober beloofd. ‘Hou je wat rustig, en we zorgen ervoor’, zeiden ze. Maar toen ik midden november opnieuw op het gemeentehuis aanklopte, was het njet. Nu, als ik mijn pensioen weer krijg, ga ik een nieuwe caravan kopen. En dan kuis ik hier alles op.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier