Ilse Malfait overleefde sepsis en waarschuwt iedereen met boek: “Deze sluipmoordenaar kost bij ons elk jaar 7.600 levens”

Ilse Malfait: “Sepsis maakt jaarlijks 40.000 slachtoffers in ons land. Ter vergelijking, 75.000 Belgen krijgen de diagnose kanker.” © Davy Coghe

Weet jij was ‘sepsis’ is? De tweede grootste doodsoorzaak ter wereld, maar bijna niemand heeft er ooit over gehoord… Ilse Malfait kent deze sluipmoordenaar wel. Helaas. Liefst 487 dagen leefde ze door sepsis in een hel. Zij wist te overleven, zonder benen en zonder vingers, en hield er een boek en een boodschap aan over. “Of hiermee mensenlevens gered kunnen worden? Ja, daar ben ik van overtuigd.”

Elk uur telt, de titel van haar boek, laat weinig aan de verbeelding over. Sepsis is een sluipmoordenaar. Elk uur dat verloren gaat omdat sepsis niet herkend wordt, verhoogt de mortaliteit met 2 tot 8 procent. Om te begrijpen waarom Ilse Malfait dit boek schreef, moeten we terug naar mei 2020. Ilse, echtgenote en moeder van drie zonen, kreeg toen te horen dat ze borstkanker had.

Helse pijnen

“Op 28 mei ging ik voor mijn eerste chemotherapie. Op 2 juni kreeg ik hevige buikpijn en werd ik met spoed geopereerd aan een darmperforatie. Daar is het ontspoord. Ik kreeg koorts, een hoge polsslag, bloeddrukval en ademhalingsmoeilijkheden. Allemaal symptomen die wijzen op sepsis. Bovendien was ik ook nog eens risicopatiënt om sepsis te ontwikkelen door mijn chemotherapie, maar de dokters bleven er aanvankelijk gerust in. Op 7 juni werd ik echter overgevlogen naar het UZ Gent. Ik leed helse pijnen, in die mate dat ik dacht dat ik niet zou overleven. Uiteindelijk belandde ik op intensieve en werd ik in een coma gebracht. In het UZ heeft men weken gezwoegd om mijn leven te redden. Dankzij topzorg ben ik erdoor geraakt”, vertelt Ilse.

“Kan mijn boek mensenlevens redden? Ja!”

“Na mijn darmperforatie werd mij verteld dat ik na zeven dagen weer thuis zou zijn, maar uiteindelijk zijn het 487 dagen geworden. Mijn benen en mijn vingers werden geamputeerd, net als mijn borst want chemotherapie kon niet meer, omdat ik zo zwak was. Daarnaast kon ik ook 120 dagen aan een stuk niet praten.”

Hoe kon dit gebeuren?

Nadat ze 16 maanden later thuiskomt, bijt Ilse zich vast in een speurtocht naar hoe dit heeft kunnen gebeuren. “Het verlies van die kostbare uren in het ziekenhuis bezorgden me de moeilijkste periode uit mijn leven. Ik dacht dat ik een uitzondering was, omdat ik nog nooit over sepsis gehoord had. Tot ik op onderzoek ging. Hoe meer ik vond, hoe minder ik begreep waarom het oorverdovend stil is rond sepsis, een problematiek die jaarlijks naar schatting 40.000 Belgen treft. Om het even in perspectief te plaatsen: jaarlijks krijgen 75.000 Belgen kanker. Sepsis is een ongelooflijke killer en de tweede grootse doodsoorzaak ter wereld. Hoe kan het dat we daar in België nooit iets over horen, vroeg ik me af. Ik volgde twee congressen in België en een online congres in Canada en heb bij tal van professoren en artsen aangeklopt om mijn boek wetenschappelijk te onderbouwen.”

Wat is sepsis?

Sepsis, in de volksmond bekend als bloedvergiftiging, is een extreme ontstekingsreactie van het lichaam op een infectie. Koorts, een snelle ademhaling en een snelle hartslag zijn enkele van de symptomen. “Sepsis eist elk jaar ongeveer 680.000 levens in Europa. Een betere zorg had die doden vaak kunnen vermijden. Sinds 2017 spoort de Wereldgezondheidsorganisatie alle lidstaten aan tot de ontwikkeling van een nationaal sepsisplan. Ilses oproep om daar werk van te maken, vergt moed en kracht. Ik bewonder haar initiatief en geef haar mijn uitdrukkelijke steun.” Deze quote schreef de uit Roeselare afkomstige Hans Kluge, Europees directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie in Elk uur telt. Auteur Ilse Malfait en drie lotgenoten hebben Sepsibel opgericht, een vzw met als missie om Belgische sepsispatiënten en familieleden van overleden sepsisslachtoffers te verenigen en hun belangen te behartigen. Meer info: www.sepsibel.be

Waarom sepsis niet benoemd wordt? “Het probleem is dat je het niet kunt toeschrijven aan een specifiek orgaan. Het kan ontstaan door een infectie aan de longen, in de buik, een urineweginfectie, griep, maar ook door een onnozel schrammetje. Dan wordt het soms de vleesetende bacterie genoemd. Doordat de oorsprong van allerlei aard kan zijn, is er precies niemand die er echt zijn schouders onder zet. Dat is toch mijn aanvoelen. Net daarom wordt het ook aan veel patiënten niet meegedeeld. Het is ook opvallend dat het woord niet of nauwelijks aan bod komt in de media. In het buitenland wordt het woord wel veelvuldig gebruikt. Bijvoorbeeld toen popster Madonna door sepsis enkele maanden geleden haar wereldtournee moest uitstellen.”

Nodeloos lijden

Ilse schreef dit boek voor iedereen uit de zorgsector, voor wie zelf behandeld wordt of een zieke bijstaat en voor allen die nodeloos lijden willen voorkomen. “Ik vertel mijn verhaal niet uit kwaadheid ik wil niemand beschuldigen maar ik wil het gebruiken als wapen in de strijd tegen sepsis. Ik wil een bewustzijn creëren zodat er een nationaal sepsisplan komt. Zullen er hiermee mensenlevens gered kunnen worden? Daar ben ik, samen met de artsen van de medische raad binnen Sepsibel (zie kaderstuk, red.), van overtuigd. Elk jaar sterven er 7.600 Belgen aan sepsis en 40 procent heeft restklachten. Vroegtijdige herkenning verkleint de kans op ontsporing.”

‘Elk uur telt’ van Ilse Malfait (uitgeverij Manteau) kost 24,99 euro en is te verkrijgen in de boekhandel.