Bekende carnavalisten Mirjam en Lieven over hun feest: “Carnaval blijft populair, de opbouw ervan is dat minder”

De carnavalsstoeten die het voorbije weekend uitgingen, lokten opnieuw veel kijklustigen. “Carnaval leeft nog, ook bij ons”, menen Mirjam Van der Mast en Lieven Ryckbosch, twee bekende stemmen uit het West-Vlaamse carnavalmilieu. Toch zien ze tegelijk het enthousiasme verminderen om de échte traditie overeind te houden.

Mirjam Van der Mast (49) beleefde vorige zondag 11 februari haar allereerste stoet als Keizerin Carnaval van Heist. Ze maakte pas kennis met de carnavalstraditie in 1995 toen ze haar man Eric Houtteman, carnavalist pur sang, leerde kennen. Sindsdien is ook zij verslingerd aan carnaval. “Plezier maken met anderen, het verkleden, en de vele vriendschappen die ik er aan te danken heb, zijn daar de belangrijkste redenen toe”, vertelt ze. “Een jaar lang bijna zijn we bezig met het bedenken van een thema, de bijpassende kostuums en alles wat bij de organisatie van de feestelijkheden komt kijken.” In Heist gaat het nog altijd om een heuse meerdaagse, met de aanstelling van de prins(es) of keizer(in) op zaterdag, de stoet op zondag, gebakken sprot op maandag, lichtstoet op dinsdagavond en tenslotte de woensdag van de ‘lege portemonnees’. In de daaropvolgende weken rollen de Heistse wagens dan mee in stoeten verspreid over heel Vlaanderen.

“Carnaval is meer dan bier drinken, het is volkse leute”

Mirjam ziet de belangstelling voor de feestdagen niet verminderen: “Ik vreesde dat dat na corona wel het geval zou zijn, maar het voorbije jaar herleefde carnaval opnieuw. Ook bij jongeren merk ik weer enthousiasme. Weliswaar minder voor het opbouwen zelf, maar dat wijt ik aan het feit dat jongeren vandaag al heel veel werk hebben. En bovendien kost het ook allemaal veel geld. Maar ik zie mensen carnaval toch nog niet meteen opgeven. ”

Dagenlang feesten

Ook Lieven Ryckbosch (58), dertig jaar ervaring binnen de Poperingse vzw Keikoppencarnaval waarvan vier jaar als voorzitter, ziet carnaval nog niet meteen bedreigd. “Het is een hobby die veel tijd en energie vergt. En ik doe het nog altijd enorm graag, maar het wordt er niet gemakkelijker op. In Poperinge hebben we gelukkig een team van een tiental mensen die in samenwerking met het stadsbestuur telkens opnieuw een uitstekende organisatie op poten zetten.” Vier dagen lang wordt er gefeest in Poperinge, vanaf donderdag 7 maart, met de stoet op zondag 10 maart als hoogtepunt. “Daar komt toch al snel 20.000 op af, dat is een succes. Maar het wordt tegelijk wel steeds moeilijker om nieuwe mensen te motiveren om zich aan te sluiten bij een carnavalsvereniging.”

Hoe hij de toekomst van carnaval ziet? “De plaatselijke verenigingen doen hun uiterste best, maar we moeten toch ook steeds meer een beroep doen op deelnemers van buiten de regio om een volwaardige stoet te kunnen samenstellen. Ik probeer al jaren om ook de jeugdbewegingen bij ons warm te maken om deel te nemen aan carnaval, door bijvoorbeeld binnen hun werking een wagen te versieren als activiteit of zich te verkleden voor de stoet, maar daar komt niet veel reactie op en dat vind ik jammer”, klinkt het. “Ik vermoed dat jongeren niet goed meer weten wat carnaval vieren betekent. Het wordt te veel geassocieerd met louter bier drinken, terwijl het eigenlijk vooral om ‘volkse leute’, het samen plezier maken, draait.”

Toekomst aan de jeugd

Niettemin blijft Lieven zich inzetten voor een verjonging van de carnavalstraditie in Poperinge, hij staat er ook bekend als drijvende kracht achter de kindercarnavalsstoet. “We bezoeken dan ook telkens enkele scholen, dansen daar een polonaise, laten zien wat carnaval voor ons betekent, en hopen zo de jeugd opnieuw enthousiast te maken. Wat ook het geval is, alleen zwakt dat enthousiasme dan meestal weer af naarmate ze opgroeien.”

De kindercarnavalsstoet trekt door Poperinge op vrijdagnamiddag 8 maart, ruim 1.700 kinderen uit de regio nemen er dit jaar aan deel. “Een emotioneel moment voor mij, telkens opnieuw”, besluit Lieven. “De toekomst is aan de jeugd tenslotte. Als de kinderstoet succesvol verlopen is, is het carnavalsweekend voor mij al grotendeels geslaagd.”