Wouter De Vriendt (Groen): “Vivaldi móet lukken. Anders dreigt het einde van dit land”

“Dit móet lukken. Anders dreigt het einde van dit land.” Wouter De Vriendt trekt aan de alarmbel over de federale formatie. Het groene kopstuk wil van start gaan met de zogenaamde Vivaldi-coalitie. Hij is de eerste van zijn partij die zo zijn nek uitsteekt voor deze formule. “Verder aanmodderen en naar verkiezingen gaan, zou de ultieme vernedering zijn.” Wij hebben een pittig gesprek met de Oostendenaar. Maar eerst: zijn omstreden hulp aan achttien vluchtelingenkinderen.

Binnenkort worden achttien kinderen overgevlogen van het Griekse eiland Lesbos naar ons land. Het is Wouter De Vriendt die zijn nek uitstak voor dit initiatief. Een gedurfde zet, zeker in deze tijden van crisis. “Er zitten in de Griekse kampen maar liefst 1.600 kinderen vast zonder ouders. Griekenland kan dat niet alleen behappen. Er is steun nodig. De omstandigheden zijn er verschrikkelijk. Overbevolking, tekort aan voeding en proper water, geen sanitair, er zijn zelfs geruchten over seksueel misbruik. De coronacrisis verergert élk van die problemen. Je kan die kinderen niet aan hun lot overlaten.”

“Ik krijg veel weerstand. U moet mijn Twitter eens bekijken. Ik ben een landverrader. Ik wil Vlaanderen omvolken…”

Dat is gewaagd in deze tijden. Krijgt u veel kritiek?

“Ik krijg veel weerstand. U moet mijn twitteraccount eens bekijken. (even stil) De bagger die ik krijg. Ik ben een landverrader. Ik wil Vlaanderen omvolken. Enzovoort. Maar goed: dat verbaast mij niet. Ik ben al vele jaren bezig met asiel en migratie. Dat is het meest delicate thema in Vlaanderen. Enkele jaren terug ben ik zelfs naar de politie moeten stappen. Iemand drukte de hoop uit dat moslimextremisten mijn vrouw en dochters zouden verkrachten.”

Wordt u niet afgeschrikt?

“Neen. Het sterkt mij in wat ik doe. (feller) Dit gaat over amper achttien kinderen, hé. Over kinderen zonder ouders. Wat we doen, is menselijk én realistisch. We gaan onze grenzen niet openzetten, hé. We zijn trouwens niet het enige land. Een tiental Europese landen gaat Griekenland helpen.”

Theo Francken (N-VA) vindt dat geen goede zaak. Als die kinderen papieren krijgen, kunnen de ouders later gezinshereniging aanvragen, zegt hij.

“Dat is ook zo. Gezinshereniging met de ouders is een logisch recht. Dat is voor mij geen reden om die kinderen niet te helpen. Ik ben tevreden dat een meerderheid in het parlement ook zo denkt. Dit is een overwinning van de menselijkheid.”

Dat is een opmerkelijke uitspraak. Vindt u N-VA dan geen menselijke partij?

“Haar houding in dit debat is niet menselijk. Je kan die kinderen toch niet laten stikken? Een politicus mag al eens de moed tonen van zijn overtuiging, vind ik.”

Dat migratie moet stoppen, is dat geen overtuiging?

(aarzelend) “Natuurlijk wel. Iemand mag zo denken. Maar het is mijn recht om een andere meerderheid te vormen.”

Wat is uw grootste bekommernis in deze coronacrisis?

“De vele kwetsbare gezinnen. Dat is waarom ik destijds aan politiek ben gaan doen. Ik wil kwetsbare mensen helpen. Oostende draagt op dat vlak een historische last mee. Eén kind op drie wordt geboren in armoede. Die mensen worden frontaal getroffen door deze crisis.”

Wat kan u voor hen doen?

“Ik persoonlijk? Ik heb een inzamelactie voor laptops op poten gezet. Dat is mijn steentje. Maar ik ben lang niet de enige. Veel organisaties en vrijwilligers hebben dat gedaan. Want naast de financiële achterstand is de onderwijsachterstand het grote gevaar voor die kinderen. Dat is mijn voornaamste kritiek aan de Vlaamse regering. Ben Weyts (minister van Onderwijs, N-VA, red.) heeft dan wel elk kind een laptop beloofd, maar veel gezinnen zijn nooit bereikt. Dat plan is niet goed aangepakt. De stad is wél snel in actie geschoten. Anders werden nog minder kinderen bereikt.”

Volgens de expertengroep GEES zal de armoede oplopen van 16 naar 25 procent.

(pikt in) “Dat is geen toeval, hé. Dat is het gevolg van het beleid.”

Uw partij zit mee aan de knoppen. U hebt het vertrouwen gegeven aan de federale regering. Doe iets.

(feller) “Dat beeld klopt niet. Wij steunen de strijd tegen corona, maar wij zitten niet in die regering. Bovendien doen we iets. Het is mijn partij die aangeklaagd heeft dat het menselijke aspect te lang verwaarloosd werd in de exitstrategie. We boeken ook succes in het parlement. Het extra budget voor 120.000 mensen die hun energiefactuur niet kunnen betalen: wij hebben daarvoor gezorgd, hé. Maar om een écht relancebeleid te voeren, is een volwaardige regering nodig. Wij vinden bijvoorbeeld een eerlijke bijdrage van de allergrootste vermogens een cruciaal element van armoedebestrijding. Dat kan niet uitgerold worden door een minderheidsregering.”

We zijn één jaar na de verkiezingen. Waarom heeft dit land nog geen volwaardige regering?

“Omdat te veel partijen bang zijn van een compromis. Ze blijven in de loopgraven steken. Wie een regering vormt, moet compromissen durven sluiten op het eigen programma. Een compromis kan sterk zijn, hoor. We hebben dat in Oostende bewezen met vier partijen die geen natuurlijke partners zijn (Open VLD, N-VA, CD&V en Groen, red.).”

Kwatongen beweren dat uw partij achter de schermen niet zo constructief is als ze voor de schermen beweert. U zou bijvoorbeeld op voorhand neen zeggen tegen N-VA. Is dat zo?

“Neen. Wij gaan in gesprek met alle democratische partijen. Maar het moet inhoudelijk mogelijk zijn. We gaan onze broek niet afsteken, hé. De N-VA wil dit land doen crashen. Moeten wij die partij dan in de cockpit zetten? Neen, toch?”

U wil een zogenaamde Vivaldi-coalitie met liberalen, socialisten, christendemocraten en groenen.

“Dat is zo. Het is tijd om die piste een ernstige kans te geven. Dat is nog steeds niet gebeurd. Men probeert al een jaar om een paars-gele coalitie te maken. Dat is een doodlopende straat. Die twee partijen, PS en N-VA, willen niet met elkaar samenwerken. Gaan we dat blijven proberen? De volgende regering moet de koers voor de komende vijftien jaar uitzetten. Dat wordt loodzwaar. Dat mag dus geen kibbelkabinet zijn zoals de regering-Michel en geen minderheidskabinet zoals de regering-Wilmès. Dit land heeft een economische én een politieke relance nodig. Dat vraagt een stabiele regering met partijen die elkaar ideologisch vinden.”

Vivaldi wordt een regering van acht partijen. Kan dat stabiel zijn?

“Ik geloof oprecht van wel. Ik zie tussen die vier families ideologische coherenties. Het geloof in dit land is één iets. Ik zie daarnaast dat die vier dezelfde waarden naar voren schuiven voor het leven na corona. Levenskwaliteit. Volksgezondheid. Duurzaamheid. Dat moet kunnen leiden tot een sterk akkoord.”

Kan een staatshervorming daarvan deel uitmaken?

“Dat kan. Enkele domeinen moeten anders georganiseerd worden. Dat is één les van deze crisis. Dat moet wel in twee richtingen kunnen. Sommige domeinen moeten federaal, andere regionaal.”

Aan welke domeinen denkt u? Volksgezondheid?

“Bijvoorbeeld. (denkt na) De partijen die een regering vormen, moeten vooraf een duidelijk menu opstellen. Dit en dat gaan we herzien. Als dat niet gebeurt, zal dat leiden tot slepende debatten, wat verlammend zou werken op de regering.”

N-VA-voorzitter Bart De Wever vindt Vivaldi ondenkbaar omdat dat geen Vlaamse meerderheid heeft.

(blaast) “Een meerderheid van de Vlamingen wil een stabiele regering. Dat is belangrijker dan een Vlaamse meerderheid in die regering. Trouwens: de N-VA heeft een jaar lang de kans gekregen, hé. Het is niet gelukt. Verder aanmodderen en naar verkiezingen gaan in september, is geen optie. Dat zou de ultieme vernedering zijn voor de politiek.”

“Een paars-gele coalitie is een doodlopende straat. PS en N-VA willen niet samenwerken”

Eén op vier zou intussen voor Vlaams Belang stemmen, blijkt uit een peiling van VRT en De Standaard. Wat denkt u daarvan?

“Dat zijn niet allemaal racisten. Dat duidt wel op samenlevingsproblemen, maar volgens mij vooral op wantrouwen tegenover de politiek. Een politieke relance is daarom even belangrijk als een economische relance. Veel mensen zijn de politiek beu. Dat komt onder meer door die slepende regeringsvorming. We hebben een volwaardige regering nodig die de rit uitdoet. Dat is de beste remedie tegen dat wantrouwen. (op dreef) Er moet een regering komen tegen september. Vivaldi is nog niet ernstig geprobeerd. Laat ons dat nú doen. Dit is mijn oproep aan de andere partijen. Dit móet lukken. Anders dreigt het einde van dit land.”

Denkt u dat echt?

“Dit is de laatste kans, volgens mij. De toekomst van dit land staat op het spel. Als de volgende regering niet slaagt, kan het voorbij zijn. De N-VA heeft de federale regering al eens doen crashen. Dat is geen toeval, hé. Dat is omdat ze dit land wil splitsen. We hebben ook gezien wat er na de vorige verkiezingen gebeurd is. De N-VA die wekenlang spreekt met Vlaams Belang. Zijn er nog meer eyeopeners nodig? Vivaldi kan volgens mij een positief project zijn, een verademing.”