Sander Loones (N-VA) dient wetsvoorstel in: “Maak van de Belgische zee een Vlaamse zee”

Vandaag is de kust een Vlaamse bevoegdheid, terwijl de zee federale materie is. “Dat is een onwerkbaar labyrint”, vindt Sander Loones (N-VA). Daarom dient hij een wetsvoorstel in om de bevoegdheden over de zee toe te wijzen aan Vlaanderen. Loones wijst op de absurde situaties die ontstaan door de versnippering.

Een zeehond die rust op een boei in zee valt onder de bescherming van de federale wetten over het mariene milieu. Als diezelfde zeehond op het strand komt zonnen, valt die onder de bescherming van het Vlaamse soortenbesluit. Een scheepswrak in de IJzermonding is Vlaams erfgoed. Als het wrak door een stroming in zee terechtkomt, wordt het federaal erfgoed. De federale regering heeft echter weinig erfgoedexpertise, waardoor de wrakken in bewaring worden gegeven aan Vlaamse musea. Een windmolen op land is Vlaamse bevoegdheid, een windmolen op zee is federale bevoegdheid. Wil je de elektriciteit aan land halen en hoogspanning voorzien, dan heb je wel weer Vlaanderen nodig. Vlaanderen is bevoegd voor begrafenissen en lijkbezorging, behalve voor asverstrooiing op zee.

Het zijn maar enkele absurde situaties die Sander Loones, federaal parlementslid voor N-VA, op tafel legt om zijn punt te maken. “Of neem de visserij. Een vis in zee is federale verantwoordelijkheid. Als de vis wordt gevangen en aan land wordt gehaald, dan is Vlaanderen bevoegd. Tot je de vis opeet, dan valt die opnieuw onder federale bevoegdheid, namelijk voedselveiligheid. We moeten dringend orde op zaken stellen. De huidige bevoegdheidsverdeling verhindert een efficiënt kust- en maritiem beleid. Het is een onwerkbaar labyrint.”

Trendbreuk?

Loones heeft een wetsvoorstel klaar om de bevoegdheden over de zee toe te wijzen aan de Vlaamse overheid. “De Belgische zee moet de Vlaamse zee worden. Dat zou zorgen voor een enorme vereenvoudiging. En waarom Vlaanderen? Omdat de Vlaamse overheid de meeste expertise heeft om de zee te beheren.” Loones benadrukt dat er geen tweederdemeerderheid nodig is voor zijn voorstel. Hij wijst op een opvallende passage in het regeerakkoord die de mogelijkheid openlaat voor zogenaamd asymmetrisch beleid .

“Dat betekent dat een bevoegdheid in de feiten overgeheveld kan worden met een gewone meerderheid. Die passage is een overblijfsel van het herenakkoord dat Bart De Wever en Paul Magnette in de zomer van 2020 sloten. Het is opmerkelijk dat de Vivaldi-regering deze passage heeft behouden. Deze aanpak kan namelijk nieuwe deuren openen. Een gewone meerderheid is makkelijker te bekomen dan een bijzondere meerderheid. Als mijn voorstel goedgekeurd wordt, zou dat een echte trendbreuk zijn. In een volgende fase kan de bevoegdheid dan ook juridisch gesplitst worden.”

Een dode mus

Het is duidelijk dat Sander Loones met zijn démarche opnieuw de communautaire trom wil slaan. De voormalige Defensieminister is door zijn partij aangeduid als één van de vijf trekkers voor het groot inhoudelijk congres van 2023. De Koksijdenaar is gevraagd om het communautaire luik op scherp te stellen. Het vervlaamsen van de Noordzee is een eerste aanzet.

Loones zet ook expliciet CD&V onder druk. “De vraag is hoe langer, hoe meer: hoeveel weegt CD&V in de federale regering? De christendemocraten benadrukken graag dat ze enkele communautaire trofeeën hebben binnengehaald. Eén daarvan is het asymmetrisch besturen. Alleen lijkt daarvan niets in huis te komen. Veel woorden op papier, maar weinig beleidsdaden. ( op dreef ) Waar is de vicepremier die bevoegd zou zijn voor institutionele zaken? Dat werd beloofd in het regeerakkoord, maar CD&V wees dat toe aan een gewone minister ( Annelies Verlinden, red. ). Er zijn zo nog zaken. De artsenquota bijvoorbeeld. Of het minimale lijstje van grondwetsartikelen die voor herziening vatbaar verklaard zijn. De beloofde vette vis van CD&V lijkt eerder een dode mus te worden.”

Windmolenpark

Een laatste gevoelig element in het debat over de zee is het windmolenpark dat Frankrijk wil bouwen voor de kust van Duinkerke. “Dat wordt een gigantisch park, met windmolens tot driehonderd meter hoog”, aldus Loones. “Er is hiertegen veel verzet van onze kustgemeenten, van vissers, van milieuverenigingen. Het is Vincent Van Quickenborne ( federaal minister voor Open VLD, bevoegd voor de Noordzee, red. ) die het Belgisch verzet tegen Frankrijk moet coördineren. Ik ben daar niet gerust op. We weten allemaal dat Vivaldi haar relatie met de Franse president Emmanuel Macron niet in gevaar wil brengen ( Van Quickenborne liet wel al noteren zich ook te verzetten tegen de locatie, red. ). Dat is nog een reden waarom Vlaanderen best volledig bevoegd wordt over de Noordzee. De Vlaamse overheid kan niet rechtstreeks spreken met Parijs, maar als het windmolenpark straks schade toebrengt aan de natuur, het toerisme en de visserij, is het wel Vlaanderen dat ervoor moet opdraaien. Dat is toch allemaal niet logisch?”