Hendrik Verkest, die bijna 32 jaar burgemeester van Wingene was toen hij op 8 januari 2021 de sjerp doorgaf aan Lieven Huys, uit zijn steun aan Greet De Roo met een open brief. De burgemeester van Ruiselede kreeg de voorbije weken heel wat bagger over zich heen na het bekendmaken van de fusieplannen.
“Vlaanderen predikt fusies, vrijwillig met een wortel en met de stok achter de deur van gedwongen fusie na 2024”, aldus Hendrik Verkest. “Er wordt geschermd met bestuurskracht, maar de invulling ervan wordt overgelaten aan de gemeenten. De fusies kunnen het voorwerp zijn van een niet bindend referendum. Noch België, noch Vlaanderen laat of durft zijn staatshervorming of interne bestuurskundige reorganisatie onderwerpen aan een referendum. De reorganisaties zijn terecht de beleidsbevoegdheid van de verkozenen en bestuurders. Ze kennen hun organisatie en vereiste bestuurskracht. Bij de gemeenten wordt deze verantwoordelijkheid ondergraven met de schijninspraak van een raadgevend referendum dat gekaapt wordt door allerhande emoties en nostalgie. Het pad naar sterkere toekomstgerichte bestuurskracht wordt op die manier een weg doorheen oorlogsgebied.”
De fusiecase Wingene-Ruiselede
“Als men een bevraging opzet, komt er een heel diffuus antwoord. Velen zijn tegen een fusie en de voorstanders zijn verdeeld over Aalter, Tielt en Wingene. In het geval van een fusie zou de autonomie van de gemeenteraad verschuiven naar het referendum (burger). Laat Vlaanderen maar dergelijk kader scheppen, in de wetenschap dat het doodlopend spoor ingebakken zit…”
“We nemen de kritiek van gebrek aan inspraak niet op ons. Er wordt meteen een uitgewerkt project aangeboden dat via de bestuurskrachtmeting onderbouwd en bevattelijk is en dat bij meerderheid in de gemeenteraad wordt behandeld. De kennis van de bestuurbaarheid zit bij de bestuurders en de gemeentelijke administratie, niet bij de burger. Nu wordt er een concreet voorstel aangeboden aan de gemeenteraden wat in principe democratischer is dan wanneer het opgelegd wordt vanuit Vlaanderen.”
“Het landelijke DNA van Wingene zorgt er net voor dat Ruiseleeds karakter gevrijwaard wordt”
“De bewoner van de kleine landelijke gemeente voelt zich goed in haar cocon en wenst deze te behouden. Het landelijke wonen wordt gekoesterd, de buurt, het verenigingsleven, … exponenten van rust en kleinschalige verbondenheid. Het samenvallend landelijk DNA met de deelgemeenten Wingene en Zwevezele vormt juist de garantie dat het landelijke en dorpseigen karakter zal gevrijwaard worden.”
“Ruiselede maakt met zijn 5.400 inwoners ruim een vierde uit van de nieuwe fusiegemeente. Ze delen al vele samenwerkingsverbanden binnen de regio Midwest en hun basisscholen werken binnen het overkoepelend schoolbestuur Driespan. De bestuurskrachtmeting bevestigt dit. Wie vreest, moet dringend op pad in Zwevezele. Het dorp van 6.200 inwoners, zijn verenigingen en ondernemers ontplooiden en bruisen sinds de fusie van 1977 als nooit te voren en het levert nu ook de burgemeester.”
“Het merkwaardige in deze discussie is dat er geen nuances worden aangebracht en dat het emotionele debat voorgaat op het inhoudelijke en het bestuurskundige. De burgemeester is moedig en denkt toekomstgericht voor haar gemeente; ze wordt afgebrand. ‘De Poetin van Ruiselede vezelen ze achter haar rug’ kopt er een krant. Wie is hier de pedalen kwijt? Is Churchill hier niet meer op zijn plaats?”
Een nevendoel van fusies?
“Vlaanderen durft het niet aan om onderaan te beginnen en groeicijfers op te leggen volgens een groeimodel dat in Nederland wel resultaat had. Het streefcijfer van 10.000 inwoners bij de fusies van 1977 werd op vele plaatsen nog niet gehaald. Op vele plaatsen komt het gemeentebestuur in de problemen om alle diensten te verzekeren, zowel met kwalitatief personeel als financieel.”
“De weg naar meer bestuurskracht is door de Vlaamse overheid eigenlijk verengd tot een financiële bonus die groter wordt (200 tot 500 euro) naarmate de gemeente groter wordt. Tussen neus en lippen wordt wel gesproken van een fusieschaal van minstens 20.000 inwoners met een streefcijfer van 40.000. De huidige aanpak leidt tot perversie waarbij grote steden zoals Antwerpen (500.000 inwoners) en Mechelen (88.000 inwoners) pogen om kleine randgemeenten uit te kopen om de financiële fusiebonus op te strijken om hun schulden af te lossen.”
“Is dat het opzet of de weg naar bestuurkrachtige gemeenten of een hold-up op de andere gemeenten en de belastingbetaler van al heel rijkelijk gesubsidieerde gemeenten? Ter info: Antwerpen en Gent doen een voorafname van 40 procent uit het Gemeentefonds. Voor de overige 60 procent delen ze dan nog eens mee volgens de criteria. Dat betekent dat ze jaarlijks nagenoeg 1.600 euro per inwoner krijgen; voor de plattelandsgemeenten is dit ongeveer 300 euro.”
“Voor ons is er geen tegenstelling tussen een fusie tot bestuurkrachtige plattelandsgemeente en het realiseren en zelfs versterken van het feelgoodgevoel van onze bewoners. De burgemeester komt met haar toekomstgerichte visie terecht in een fictief spanningsveld.”
Gemeentefusie Wingene Ruiselede
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier