In steeds meer West-Vlaamse steden klikken partijen zich aan elkaar vast en trekken ze met een stadslijst naar de gemeenteraadsverkiezingen van oktober. Betekenen die stadslijsten het einde van de geheime voorakkoorden die partijen vroeger met elkaar sloten?
Verrassing in Kortrijk deze week toen Team Burgemeester en CD&V aankondigden om samen naar de kiezer te trekken onder de naam Stadslijst voor Kortrijk. Dergelijke stadslijsten zijn er straks ook in Ieper waar Open Ieper, CD&V en N-VA de krachten bundelen als Team Ieper en in Oostende waar Open VLD, Groen en CD&V de stadslijst Trots op Oostende vormen.
“Ik verkies stadslijsten boven geheime voorakkoorden” – Herwig Reynaert, professor lokale politiek
“Al deze stadslijsten zijn een rechtstreeks gevolg van de nieuwe regelgeving rond de lokale verkiezingen”, stelt professor lokale politiek Herwig Reynaert (UGent). “De grootste lijst krijgt na de verkiezingen het initiatiefrecht, dus bundelt men de krachten om aan zet te komen en finaal de burgemeester te kunnen leveren. Ik vind die stadslijsten een positief gegeven. In Kortrijk hadden Team Burgemeester en CD&V net zo goed apart naar de kiezer kunnen trekken en een geheim voorakkoord kunnen tekenen. Door een stadslijst maken ze aan de kiezer bekend dat ze elkaars geprefereerde partner zijn.”
“Als kiezer kan je op die manier veel meer met je stem doen dan vroeger, want je kunt binnen de stadslijst voor jouw favoriete kandidaten van beide partijen kiezen. Wilde je vroeger stemmen op kandidaten van twee partijen, dan kon dat niet en moest je een keuze maken voor één partij. En wie enkel op kandidaten van één partner van de stadslijst wil stemmen, kan dat ook. Ik verkies dus stadslijsten boven geheime voorakkoorden. Al denk ik niet dat die voorakkoorden nu helemaal de wereld uit zijn.”
Buitenspel
Zouden stadslijsten ook kiezers kunnen afschrikken, want een Kortrijkzaan die een traditionele CD&V-kiezer is, wil misschien niet op een lijst stemmen waarop ook Vincent Van Quickenborne staat? “Dat is best mogelijk”, vervolgt professor Reynaert. “Het is dan ook aan elke partner in de stadslijst om duidelijk te maken wie hun kandidaten zijn. Een traditionele CD&V-kiezer in Kortrijk weet ongetwijfeld dat mensen als Felix De Clerck of Anaïs de Bethune de boegbeelden zijn.”
“In Kortrijk is CD&V zowat gehalveerd sinds Stefaan De Clerck geen lijsttrekker meer is”
Opvallend: er is één partij die zowel in Kortrijk, Ieper als Oostende deel uitmaakt van de stadslijst, en dat is CD&V. Kiezen de christendemocraten eieren voor hun geld? “Dat valt inderdaad op, maar toch zijn het drie verschillende verhalen”, zegt professor Reynaert. “In Oostende heeft CD&V lokaal nooit heel sterk gestaan, het is dus logisch dat men ervoor kiest om deel uit te maken van een stadslijst. In Kortrijk is CD&V zowat gehalveerd sinds Stefaan De Clerck geen lijsttrekker meer is. De partij zit daar nu twaalf jaar in de oppositie en wil dus vermijden dat ze opnieuw zes jaar uit de coalitie gehouden wordt. In Ieper was CD&V vele jaren aan de macht, maar ze werd in 2018 buitenspel gezet via een verhaal van één tegen allen, zoals dat in 2012 ook in Kortrijk gebeurde. Door de vorming van stadslijsten verdwijnen steeds vaker traditionele partijnamen op lokaal niveau. Vandaag is CD&V in de gemeenten nog vrij dominant, maar als dat op termijn niet meer zo is, mag je je wellicht aan nog meer lokale lijsten verwachten”, besluit professor Reynaert.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
